Chuyên gia nổi tiếng nói thẳng: Thấy con xuất hiện 4 biểu hiện này, cha mẹ nên chấn chỉnh ngay trước khi quá muộn

Mỗi hành động của trẻ, dù là nhỏ nhất, cũng giống như một “ngôn ngữ” bộc lộ sâu sắc tính cách bên trong. Vậy nên ngay từ khi còn nhỏ, cha mẹ cần phải chú ý đến những biểu hiện của con để nhanh chóng nhận ra những tính cách tiêu cực có thể xuất hiện và kịp thời xử lý. 

Nếu thấy trẻ có 4 biểu hiện này, Giáo sư Lý Mai Cẩn - chuyên gia giáo dục nổi tiếng của Trung Quốc khuyên phụ huynh cần phải để ý:

1. Thường xuyên cãi lời

Mâu thuẫn giữa con cái và cha mẹ là tình huống phổ biến mà hầu hết các gia đình đều từng trải qua ít nhất một lần. Thay vì tuân theo những quy định của gia đình, một số trẻ có thể thể hiện sự phản kháng bằng cách cãi vã, lớn tiếng, thậm chí là bỏ ăn, bỏ học để gây sự chú ý. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, trẻ có thể sử dụng những lời lẽ thô tục, xúc phạm đến người lớn, gây tổn thương sâu sắc cho các thành viên trong gia đình.

Để giải quyết hiệu quả tình trạng trẻ cãi lời, cha mẹ cần tạo ra một môi trường giao tiếp mở, nơi trẻ cảm thấy thoải mái chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc. Thay vì áp đặt ý kiến chủ quan, cha mẹ nên lắng nghe một cách chân thành, tôn trọng ý kiến của trẻ và giải thích lý do một cách nhẹ nhàng. Việc đặt ra những giới hạn rõ ràng, khen ngợi khi trẻ làm tốt và tạo không khí gia đình ấm áp cũng rất quan trọng.

Tuy nhiên, đối với một số trẻ nổi loạn, chúng không những không thay đổi, mà thậm chí còn cố tình cư xử tệ hơn. Lúc này, đôi khi đòn roi sẽ là biện pháp nên dùng. Điều này không phải để làm tổn thương đứa trẻ mà để chúng nhớ rằng hành vi này là xấu và không được phép xảy ra. Dẫu vậy, phụ huynh cũng cần phải có chừng mực, hình phạt đưa ra phải phù hợp để trẻ nhận thức được cái sai và sửa đổi cách cư xử đối với người lớn tuổi một cách đúng đắn.

2. Cố ý làm tổn thương người khác

Việc trẻ em thể hiện hành vi bạo lực, dù là ở mức độ nhỏ, cũng là một hồi chuông cảnh báo về sự thiếu hụt trong quá trình giáo dục cảm xúc. Nếu không được can thiệp và giáo dục kịp thời, những hành vi này có thể trở thành một thói quen xấu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tương lai của trẻ. Bạo lực học đường, bắt nạt, và các hành vi vi phạm pháp luật khác thường bắt nguồn từ những hành vi bạo lực nhỏ nhặt mà trẻ thể hiện từ khi còn nhỏ. Nếu không được ngăn chặn và giáo dục đúng cách, trẻ có thể trở thành những người lớn thiếu kiểm soát, dễ dàng sử dụng bạo lực để giải quyết mâu thuẫn, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho bản thân và những người xung quanh.

Trong trường hợp này, cha mẹ phải có biện pháp dứt khoát để con cái nhận thức sâu sắc về mức độ nghiêm trọng của việc làm tổn thương người khác. Hình phạt thể xác có thể được sử dụng như là biện pháp cuối cùng, nhưng nó phải được thực hiện một cách an toàn và phù hợp. Đồng thời, cha mẹ nên hướng tới việc giáo dục trẻ về sự đồng cảm và trách nhiệm. Việc giúp trẻ hiểu được cảm xúc của người bị hại và những hậu quả của hành vi bạo lực sẽ hiệu quả hơn trong việc ngăn chặn hành vi tái diễn. 

3. Ăn cắp vặt

Trẻ em trộm đồ có rất nhiều lý do, nhưng dù là vì ghen tị, thích thú hay tự tiện lấy những thứ vô hại thì cũng đều là hành động sai, vi phạm nguyên tắc đạo đức. Nếu một đứa trẻ hình thành thói quen trộm cắp từ khi còn nhỏ và không sửa chữa kịp thời thì có khả năng trẻ sẽ dễ trở thành một công dân không tốt khi lớn lên. Trong xã hội, trộm cắp là hành vi không được dung thứ, một khi bị phát hiện thì sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt của pháp luật.

Vậy nên, ngay khi phát hiện con có tật xấu này, cha mẹ nên nói chuyện nghiêm túc với con, tìm hiểu nguyên nhân và giải thích để con hiểu. Con cần phải nhận thức được rằng đây là một hành vi không nên làm, không nên tự tiện lấy đồ của người khác dù chỉ là thứ rất nhỏ, bởi nếu những lỗi nhỏ của ngày hôm nay không được sửa chữa kịp thời thì ngày mai có thể trở thành những lỗi lớn không thể cải thiện được.

4. Nói dối

Một số đứa trẻ thường có hành vi nói dối để trốn tránh trách nhiệm, để được khen thưởng hoặc tránh bị phạt. Hành vi này tưởng chừng chỉ là một lỗi nhỏ nhưng nếu không sửa chữa sẽ dần dần làm xói mòn sự chính trực của trẻ. Chính trực là nền tảng của mọi mối quan hệ xã hội. Một đứa trẻ thường xuyên nói dối sẽ gặp khó khăn trong việc xây dựng lòng tin với người khác và khó có thể hòa nhập với cộng đồng. 

Cha mẹ nên tìm hiểu rõ lý do, giải thích và thể hiện rõ thái độ không khoan nhượng đối với việc con mình nói dối. Bên cạnh đó, cũng nên tạo ra một môi trường mà trẻ cảm thấy an toàn để chia sẻ. Hãy giải thích cho trẻ hiểu rằng nói thật là điều quan trọng để xây dựng mối quan hệ tin cậy với mọi người. 

Giáo dục trẻ là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự kiên nhẫn và khéo léo. Cha mẹ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách của con cái. Việc làm gương là điều cần thiết, nhưng không phải là đủ. Cha mẹ cần tạo ra một môi trường ấm áp, an toàn để trẻ có thể tự do thể hiện bản thân. Khi trẻ mắc lỗi, thay vì chỉ trích, cha mẹ nên kiên nhẫn giải thích và hướng dẫn trẻ sửa chữa. Hãy nhớ rằng, mục tiêu của việc giáo dục không chỉ là sửa chữa hành vi sai trái mà còn là giúp trẻ phát triển thành những người tốt, có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng. Việc xây dựng một mối quan hệ tin cậy giữa cha mẹ và con cái là nền tảng cho sự thành công của quá trình giáo dục này.

Tổng hợp