Chỉ 38 chữ trong lời ước của một bà mẹ Hà Nội khiến nhiều người lặng đi: Con trực tiếp "chịu trận" nhưng người đau lại là bố mẹ

Mùa thi vào 10 đang đến gần, căng thẳng không chỉ với học sinh mà cả phụ huynh cũng đứng ngồi không yên. Từ chọn trường, luyện đề đến ăn uống, nghỉ ngơi, bố mẹ nào cũng muốn lo chu toàn để con có bước đệm tốt nhất cho kỳ thi quan trọng nhất cuộc đời này. Nhưng giữa guồng quay ôn luyện dày đặc, đôi khi điều quan trọng nhất lại không nằm ở một buổi học thêm hay một đề thi khó, mà là cách cha mẹ và con cùng đồng hành với nhau trong giai đoạn căng thẳng này.

Mới đây, một phụ huynh tại Hà Nội đã chia sẻ trên mạng xã hội nỗi lo lắng của mình khi kỳ thi vào lớp 10 đang đến gần. Người mẹ viết: “Em ước gì con em thi đỗ cấp 3 Hà Nội, em lo quá, không đỗ không biết lấy tiền đâu mà học trường tư, mà em thấy bất an nếu con em học trường dân lập lắm”.

Chia sẻ này nhanh chóng chạm đến sự đồng cảm của nhiều bậc phụ huynh, nhất là trong bối cảnh tỷ lệ cạnh tranh vào các trường công lập ngày càng căng thẳng. Nỗi lo con thi trượt, cùng với áp lực tài chính nếu phải chuyển hướng sang các lựa chọn khác, đang trở thành gánh nặng không nhỏ đối với nhiều gia đình.

Số liệu từ Sở GD-ĐT Hà Nội cho thấy, năm 2025 có hơn 103.456 học sinh đăng ký thi lớp 10 công lập, trong khi tổng chỉ tiêu chỉ khoảng 75.670. Như vậy, sẽ có gần 30.000 học sinh không thể vào được các trường công lập không chuyên. Dù Sở đã mở rộng các phương án khác như trường tư, trung tâm giáo dục thường xuyên, hệ 9+… nhưng tâm lý xã hội vẫn đặt nặng chuyện “trường công mới là con đường an toàn và danh giá hơn”.

Điều này khiến tỷ lệ chọi tại nhiều trường nội thành luôn ở mức cao ngất. Trường THPT Yên Hòa có tỷ lệ chọi lên tới 1/2,44, tức gần 3 học sinh dự thi mới có 1 em đỗ. Các trường như Lê Quý Đôn - Hà Đông, Kim Liên… cũng có tỷ lệ trên 1/2. Trung bình, cứ hai em dự thi thì có một em bị loại. Trong bối cảnh ấy, không khó hiểu khi các bậc phụ huynh ngày càng trở nên lo lắng, căng thẳng, thậm chí bị ám ảnh bởi kết quả thi.

Thi trượt trường công, nhiều phụ huynh buộc phải tìm phương án thay thế như trường tư thục, trung tâm GDTX hoặc hệ nghề. Tuy nhiên, mức học phí tại các trường tư ở Hà Nội hiện nay có thể dao động từ 3 đến 10 triệu đồng/tháng, chưa kể các khoản phí khác như đồng phục, xe đưa đón, học tiếng Anh tăng cường hay các lớp kỹ năng mềm. Tổng cộng, một năm học có thể tiêu tốn từ vài chục đến cả trăm triệu đồng - con số không hề nhỏ đối với nhiều gia đình có thu nhập trung bình.

Vì thế, đối với nhiều phụ huynh, đỗ vào trường công không chỉ là giấc mơ học thuật mà còn là “chiếc phao tài chính”. Điều này lý giải tại sao mùa thi lớp 10 luôn trở nên “nóng” theo đúng nghĩa đen, với áp lực chất chồng cả trong tâm trí học sinh lẫn gánh nặng trên vai cha mẹ.

Ngoài trường công, còn có lựa chọn nào khác?

Ngoài con đường học tập tại các trường công lập, còn rất nhiều lựa chọn khác mở ra với học sinh và phụ huynh. Mỗi con đường đều mang đến những cơ hội và trải nghiệm riêng, không có con đường nào là tuyệt đối hoàn hảo hay phù hợp với tất cả mọi người. Việc quan trọng nhất là tìm được hướng đi phù hợp với năng lực, sở thích và điều kiện cá nhân.

Các trường tư thục, trung tâm giáo dục thường xuyên hay mô hình học nghề kết hợp văn hóa (chương trình 9+) đều đang dần được đầu tư bài bản, mở ra những lộ trình học tập linh hoạt hơn. Có bạn chọn trường tư để được học trong môi trường nhỏ, quan tâm sát sao hơn. Có bạn chọn học nghề sớm để theo đuổi một công việc thực tế. Mỗi con đường đều có giá trị riêng, quan trọng là phù hợp với con không phải với chuẩn mực của số đông.

Quan trọng hơn cả là phụ huynh cần hiểu và hướng dẫn cho con mình hiểu rằng học tập không phải là hành trình chỉ có một lối đi duy nhất. Có nhiều cách để phát triển và đạt được mục tiêu, từ đó tạo nên những trải nghiệm và hành trang giá trị cho bản thân. Chính vì vậy, việc mở rộng tầm nhìn, cân nhắc và lựa chọn con đường phù hợp nhất sẽ giúp mỗi người đi trên hành trình của mình một cách vững chắc và tự tin hơn.

Con đường học tập chỉ là một phần trong hành trình phát triển của mỗi người. Sự thành công và hạnh phúc không chỉ đến từ việc chọn đúng trường mà còn đến từ sự kiên trì, quyết tâm và khả năng thích nghi. Mỗi lựa chọn đều mang lại những trải nghiệm quý giá và bài học riêng, giúp người học từng bước hoàn thiện bản thân và tiến gần hơn tới mục tiêu của mình.

Do đó, việc tìm hiểu kỹ càng, lắng nghe ý kiến của những người đi trước và đặc biệt là lắng nghe chính mình là điều cần thiết. Dù con đường phía trước có khó khăn và thử thách, chỉ cần có đam mê và sự bền bỉ, mỗi người sẽ tìm được hướng đi đúng đắn, phù hợp nhất cho mình. Cuộc sống luôn rộng mở và đầy cơ hội, không nên gò bó bản thân vào một khuôn khổ cứng nhắc mà hãy tận dụng mọi khả năng để khám phá và phát triển.