Cảnh tượng trong một lớp học khiến nhiều người lắc đầu ngán ngẩm: "Rốt cuộc các em đi học vì điều gì?"

Trong môi trường giáo dục hiện đại, có một thực tế khiến không ít người phải suy ngẫm: nếu giáo viên quá nhẹ tay, lớp học dễ mất kiểm soát; nhưng nếu quá nghiêm khắc, họ lại có thể đối mặt với phản ứng từ học sinh, phụ huynh, thậm chí cả dư luận. Chính vì thế, không quá khi nói rằng giáo viên ngày nay đang giảng dạy trong một "vùng xám", nơi mỗi hành động đều cần được cân nhắc rất kỹ.

Mới đây, mạng xã hội lan truyền hình ảnh được chụp trong một lớp trung học ở Trung Quốc. Trong ảnh, một thầy giáo đứng tuổi vẫn đang giảng bài đầy nghiêm túc trên bục giảng, trong khi gần như toàn bộ học sinh phía dưới… ngủ gật. Điều khiến nhiều người chú ý là: giáo viên không phản ứng gì, không nhắc nhở, không đánh thức, chỉ tiếp tục bài giảng trong im lặng.

Ngay sau khi lan truyền, hình ảnh này lập tức gây tranh luận trái chiều: "Thầy cô đứng lớp mà học sinh coi như không tồn tại, thật thiếu tôn trọng!", "Đã không học thì đừng trách điểm kém, cơ hội bị đánh mất là do chính các bạn", "Ngủ gật trong lớp là làm lãng phí công sức người dạy và thời gian người học"...

Không ít người cho rằng, hành vi ngủ trong lớp rõ ràng là sai. Dù lý do có là mệt mỏi hay thiếu hứng thú thì việc gục đầu trong giờ học không chỉ làm gián đoạn không khí chung của lớp, mà còn thể hiện sự thiếu tôn trọng với thầy cô - những người đang nỗ lực truyền đạt kiến thức mỗi ngày.

Một số ý kiến khác lại đặt câu hỏi: Vì sao thầy giáo trong ảnh không có bất kỳ phản ứng nào? Phải chăng ông đã quen với cảnh này? Hay đã chán nản, bất lực nên chọn cách phớt lờ?

Câu trả lời không dễ. Trong thực tế, nhiều giáo viên thừa nhận họ rơi vào thế khó: nếu nhắc nhở quá gay gắt, rất dễ bị học sinh phản ứng lại, thậm chí bị phụ huynh cho là thiếu tinh tế, không hiểu tâm lý trẻ. Nếu chọn cách mềm mỏng hơn thì lại bị xem là thiếu nghiêm khắc, để học sinh "làm loạn". Chính sự lưỡng nan này khiến không ít giáo viên chọn giải pháp an toàn như không nhắc nhở, không làm lớn chuyện.

Dù nguyên nhân xuất phát từ đâu, một tiết học chỉ thực sự hiệu quả khi cả người dạy lẫn người học đều ý thức được vai trò của mình. Thầy cô có thể cố gắng đổi mới bài giảng, mang lại cảm hứng, nhưng nếu học sinh không hợp tác, thậm chí ngủ gật trong giờ thì mọi nỗ lực đều khó mà đạt được kết quả.

Ngủ trong lớp không đơn thuần là vấn đề cá nhân. Khi một học sinh ngủ, người khác sẽ bị phân tâm. Khi nhiều học sinh ngủ, cả lớp sẽ mất đi động lực học tập. Không chỉ thế, đây còn là thói quen dễ kéo theo hệ quả lâu dài: tụt hậu, mất tự tin, đánh mất tinh thần trách nhiệm trong học tập và cả trong cuộc sống.

Không thể phủ nhận rằng việc dạy học ngày nay đòi hỏi giáo viên không chỉ có chuyên môn mà còn phải biết chạm vào tâm lý học trò. Một bài giảng hay không chỉ đến từ kiến thức mà còn đến từ sự kết nối. Nhưng để làm được điều đó, thầy cô không thể đơn độc. Họ cần một môi trường giáo dục an toàn, nơi hành vi nghiêm túc được bảo vệ, và nỗ lực đổi mới được khích lệ.

Còn về phía học sinh, dù áp lực học tập hay thói quen sinh hoạt khiến các em mệt mỏi, việc ngủ gật trong lớp không thể trở thành hành vi "có thể thông cảm". Thay vào đó, các em cần học cách quản lý thời gian, điều chỉnh lối sống và hơn hết là chủ động tìm ra điều khiến mình hứng thú trong học tập bởi không ai có thể giúp được một người đang tự buông tay khỏi cơ hội của chính mình.

Trang Vũ