Điều không ai ngờ được: Nếu một sự kiện năm 2010 liên quan đến Doraemon xảy ra, chắc thế giới hiện tại đã khác

Năm 2004, Bandai - công ty đồ chơi nổi tiếng của Nhật Bản, bất ngờ tuyên bố một điều khiến hàng triệu fan Doraemon khắp thế giới thổn thức: họ đang nghiên cứu chế tạo một chú robot Doraemon thật, có thể điều khiển bằng remote từ xa, biết nói chuyện, biết tương tác và sẽ trở thành "người bạn thân thiết" của mọi đứa trẻ.

Với sự hỗ trợ từ công ty kỹ thuật robot Nhật Bản ATR, Bandai dự định sẽ phát triển một mô hình Doraemon biết di chuyển, cử động khuôn mặt, phát ra 100 câu thoại nổi tiếng của chú mèo máy, thậm chí phản ứng lại khi được gọi tên. Đây không phải trò đùa, mà là một dự án công nghệ quy mô lớn, được kỳ vọng sẽ ra mắt như một món quà "xuyên thời gian" dành cho thế hệ trẻ.

Thế nhưng, giấc mơ ấy mãi mãi dang dở.

Khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 khiến Bandai gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng. Dự án chế tạo Doraemon thật bị tạm ngưng vào năm 2009 và sau đó là bị hoãn vô thời hạn. Những bản mẫu đầu tiên của Doraemon chỉ kịp xuất hiện tại một số hội chợ công nghệ như một minh chứng rằng: họ đã từng cố gắng. Nhưng chỉ "từng" mà thôi.

Tuy nhiên, giả sử dự án ấy không bị hoãn. Giả sử năm 2010 ấy, một chú Doraemon thật sự ra đời. Vậy Doraemon ngoài đời sẽ trông như thế nào?

ChatGPT có thể giúp ta mường tượng về hình ảnh ấy - một viễn cảnh gần như kỳ ảo, nhưng không hẳn là không thể: Chú mèo máy ngoài đời thật sẽ cao khoảng 1 mét, có làn da nhựa silicon mềm mại, mượt như lớp vải trong truyện tranh, màu xanh da trời đặc trưng và đôi má tròn đỏ rực. Mắt to, đen láy với cảm biến AI giúp phát hiện biểu cảm khuôn mặt của con người. Doraemon sẽ có thể phân biệt khi bạn buồn, vui, căng thẳng hay lo lắng, và từ đó phát lời an ủi bằng giọng nói đặc trưng đúng chất "Doraemon ấm áp" mà ai cũng yêu mến.

Thay vì ngồi bệt một chỗ như robot đồ chơi, Doraemon phiên bản đời thực sẽ di chuyển được bằng bánh xe dưới chân, hoặc hệ thống đệm khí mini giúp lướt nhẹ trong phòng. Cánh tay có thể duỗi dài để lấy đồ, mở cửa, hoặc… đập đầu Nobita nhẹ nhàng nếu cậu lười học (tất nhiên chỉ là chế độ chơi đùa!).

Đặc biệt, Doraemon sẽ có chiếc túi thần kỳ đeo trước bụng - nhưng bên trong là cả một hệ thống máy chiếu mini cùng cơ chế lưu trữ các trò chơi AR, học liệu ảo và các tiện ích công nghệ nho nhỏ mô phỏng "bảo bối" trong truyện. Sẽ không có "chong chóng tre" thật giúp bạn bay lên trời đâu, nhưng rất có thể sẽ là một chiếc kính VR mô phỏng cảm giác bay. Không có "cánh cửa thần kỳ" vượt không gian, nhưng có thể là một app kết nối bạn bè khắp thế giới bằng hologram.

Remote điều khiển Doraemon ban đầu sẽ chỉ là thiết bị vật lý, nhưng về sau có thể tích hợp vào điện thoại, cho phép bạn hẹn Doraemon gọi bạn dậy mỗi sáng, kể chuyện mỗi tối, hoặc đơn giản là hỏi "Tớ phải làm sao khi cãi nhau với bạn thân?". AI sẽ học theo tính cách của bạn, trở thành người bạn đồng hành đúng nghĩa, không phán xét, không áp đặt, chỉ ở đó khi bạn cần.

Thế nhưng, cùng với giấc mơ ấy là hàng loạt câu hỏi về đạo đức công nghệ và sự phát triển tâm lý của trẻ nhỏ. Nếu một thế hệ trẻ lớn lên với Doraemon thật bên cạnh, liệu chúng có còn tìm đến con người thật để tâm sự? Liệu chúng có còn học được cách chịu trách nhiệm, khi mỗi lần gặp khó khăn chỉ cần… nhờ Doraemon xử lý?

Và hơn cả, khi Doraemon được tạo ra bởi con người, thì mèo máy cũng sẽ có giới hạn, hỏng hóc, cần cập nhật. Nó không thể là "Doraemon vĩnh viễn" như trong truyện. Nó sẽ không thể du hành thời gian để quay về quá khứ chữa sai lầm. Nó sẽ không thể sống mãi với Nobita.

ChatGPT tin rằng nếu Doraemon được hiện thực hóa, đó sẽ là một bước tiến công nghệ đáng kinh ngạc. Nhưng đồng thời, cũng là lời nhắc nhở rằng không điều gì hoàn hảo mãi mãi. Như chính câu chuyện của Bandai năm 2009: họ đã từng ấp ủ giấc mơ ấy bằng tất cả tâm huyết, rồi buộc phải dừng lại trong lặng lẽ.

Vậy nên, có lẽ việc Doraemon chưa bao giờ được tạo ra ngoài đời cũng là một điều hay. Để chúng ta luôn còn một nhân vật để mơ về. Một biểu tượng của tuổi thơ, của trí tưởng tượng, của khát vọng "nếu có thể quay lại ngày hôm đó, tớ sẽ làm khác đi".

Và để mỗi lần nghe nhạc phim vang lên, chúng ta vẫn có thể mỉm cười và thì thầm: "Doraemon ơi, cậu vẫn ở trong tim tớ mà".