Ca ghép đa tạng tim - thận đầu tiên thành công tại Việt Nam

Bệnh nhân đã ổn định sức khỏe sau ca ghép đa tạng. Ảnh: BV

Suốt 6 năm nay, anh T.T.Q (37 tuổi, ở tỉnh Gia Rai) phải chạy thận liên tục, vì mắc bệnh cơ tim giãn, suy tim và rối loạn nhịp nặng, dẫn đến suy thận giai đoạn cuối. Thường xuyên xuất hiện các cơn nhịp nhanh cấp tính khiến anh phải thường xuyên điều trị cấp cứu ở các trung tâm tim mạch lớn ở thành phố Hồ Chí Minh và Huế. Do tất cả các biện pháp điều trị nội khoa không mang lại kết quả, nên anh đã được các bác sĩ tư vấn việc mổ ghép cả tim và thận.

Tuy biết đây là kỹ thuật rất phức tạp và chưa phổ biến ở Việt Nam, song niềm mong mỏi được sống khỏe mạnh hơn của anh và mẹ già đã luôn thôi thúc anh tìm kiếm cơ may. Giữa năm 2022, anh Q. được giới thiệu đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Sau khi đánh giá kỹ, hội đồng chuyên môn của Bệnh viện đã thống nhất chỉ định thực hiện ghép đồng thời cả tim và thận cho bệnh nhân với nguồn tạng hiến từ người cho chết não.

PGS.TS Nguyễn Hữu Ước, Giám đốc Trung tâm Tim mạch - Lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết: “Tuy ghép tim và ghép thận là các kỹ thuật rất thường qui tại bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, song ghép cả 2 tạng cùng lúc vẫn là một thách thức lớn, đòi hỏi đội ngũ thầy thuốc phải có sự chuẩn bị rất kỹ càng”.

Chờ đợi trong hơn 6 tháng, không có trường hợp hiến tạng chết não nào thực sự phù hợp, anh Q. vẫn phải liên tục đến các bệnh viện để chữa suy tim và chạy thận.

Nhưng may mắn đã đến với anh, vào đầu tháng 2/2023, có một bệnh nhân bị chết não do chấn thương sọ não rất nặng, đã được gia đình đồng ý hiến đa tạng để cứu các ca bệnh nặng khác. Ca hiến đa tạng này có nhiều điểm rất đặc biệt: Có người thân đã mất vì có chỉ định ghép đa tạng nhưng không chờ được người hiến phù hợp, bị hỏng một số tạng do chấn thương nên chỉ hiến được tim và một quả thận; quan trọng nhất là các chỉ số sinh học của trường hợp này hoàn toàn phù hợp với anh Q để có thể tiến hành ghép.

Ngay khi có tạng phù hợp, mọi quy trình chuyên môn và thủ tục pháp lý đã nhanh chóng được hoàn thành. GS. Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức trực tiếp là người chỉ đạo thực hiện ca ghép lịch sử; cùng với sự tham gia của rất nhiều đơn vị chuyên môn, như: Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, Trung tâm Ghép tạng, Trung tâm Gây mê và hồi sức ngoại khoa, khoa Thận nhân tạo, khoa phẫu thuật Tiết niệu, cùng các khoa - phòng - ban liên quan.

Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Ước, ca ghép đã kéo dài suốt 10 tiếng đồng hồ. Tất cả các diễn biến trong mổ hoàn toàn phù hợp với các quy trình đã chuẩn bị rất kỹ từ trước mổ. Tuy diễn biến sau mổ ghép của bệnh nhân tuy khá nặng nề, cả về chức năng tim ghép cũng như thận ghép, song đều nằm trong dự kiến và sự chuẩn bị của các thầy thuốc.

Đến nay, đã là ngày thứ 8 sau ghép, các chức năng của tim và thận của bệnh nhân đã phục hồi gần như bình thường, bệnh nhân đã có thể ngồi dậy ăn uống và giao tiếp, không cần các phương tiện hỗ trợ đặc biệt về tim mạch và hô hấp. Bệnh nhân sẽ tiếp tục được điều trị thêm trong vài tuần theo các phác đồ chung sau ghép tạng.

Theo đó, đây là ca ghép đa tạng tim - thận thành công đầu tiên tại bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cũng như ở Việt Nam, đánh dấu một bước trưởng thành của ngành ghép tạng và lập thành tích chào mừng kỷ niệm 68 năm, ngày Thầy thuốc Việt Nam.