"Bigcityboi" của Binz được ví như Xuân Tóc Đỏ trào phúng thời 4.0 của nhà văn Vũ Trọng Phụng, tưởng vô lí nhưng lại hết sức thuyết phục?

Từ thời điểm ra mắt đến nay, thành tích của "Bigcityboi" trên các nền tảng âm nhạc trực tuyến có thể nói là chẳng phải dạng vừa. Những ngày qua, "Bigcityboi" của rapper Binz được xem là một trong những tâm điểm của thị trường nhạc Việt. Tự hỏi "Bigcityboi" có gì mà bao người ngợi khen và ủng hộ nhiều đến thế. Xem nhiều lần một chút, nghe kỹ một chút, bỗng nhận ra "Bigcityboi" tựa như Xuân Tóc Đỏ trào phúng thời 4.0 trong tác phẩm "Số Đỏ" của nhà văn Vũ Trọng Phụng.

Đầu tiên, chúng ta hãy cắt nghĩa "Bigcityboi" – dịch nôm na là "Trai-thành-phố-lớn". Thuần khiết mà nói, trai thành phố không chỉ những cậu bé vốn đã sinh ra tại những thành phố lớn mà còn là những gã trai mơ từ khắp nơi về trung tâm đất nước để làm việc và học tập. "Bigcityboi" cho người xem một cái định nghĩa về "Trai-thành-phố-lớn" hiện tại như thế nào, đặc biệt là thời trang – về vỏ bọc hào nhoáng và sự ảnh hưởng của nó tới cách ăn mặc ra sao.

Đầu MV là khung cảnh nam rapper Binz với một chiếc xe đạp nhỏ kéo theo chiếc ô tô mui trần và trên đó không thiếu những cô gái trẻ đẹp. Xét về bối cảnh đằng sau, đó chính là một concept mang âm hưởng đa văn hóa, bao gồm cấu trúc cột điển hình của thời La Mã/Hy Lạp cổ, hay tượng thần Anubis (trong bốn người con Arus) của nền văn hóa sông Nile vĩ đại Ai Cập. Thế nhưng, suy cho cùng, đây là một MV của Việt Nam thì tại sao lại chọn trưng ra hình ảnh này đầu tiên? Đơn giản là người Việt trẻ - ở đây là "Trai-thành-phố-lớn" - vẫn có tâm hướng "sính ngoại" và thích những gì liên quan đến "Thời kì Phục Hưng" hay rộng hơn là những thứ liên quan ngoại bang. 

Hãy nói về thời trang Việt Nam, sự châm biếm này có thể nhắc khéo tới việc sử dụng khá nhiều các kỹ xảo hình ảnh "lợi dụng quá mức" văn hóa Châu Âu, Ai Cập Cổ. Và đặc biệt là lại được sự hưởng ứng không hề nhỏ của lớp trẻ. Nếu họ hiểu thì không sao, thế nhưng đa phần nhiều bạn trẻ lại không hiểu hình in đằng sau có nguồn gốc gì, câu chuyện như thế nào. Họ chỉ đơn giản nghĩ rằng "Tôi thấy ngầu, tôi thấy cool" và mặc chúng. Có một điều chắc chắn rằng hình ảnh đầu MV này có ấn tượng rất lớn với các bạn trẻ và có lẽ họ sẽ không quan tâm đến sự nhắc nhở dễ thương của ekip về hai trang phục truyền thống của người Việt là "Áo Dài" và "Đồ Bà Ba" được mặc bởi hai cô bé đang trượt ván. Đó phải chăng là tượng trưng cho câu "hòa nhập nhưng không hòa tan": giới trẻ vẫn giữ truyền thống và phát triển cái mới đấy?

Kế đến, đó là sự khoe mẽ. Trong MV có đoạn Binz nhận giải thưởng lớn và rất nhiều những cô gái trẻ vây quanh anh chàng. Và điều đặc biệt là các cô gái ấy có hình ảnh tựa như những thây ma - ám chỉ những cô nàng thực dụng chỉ yêu vỏ ngoài hào nhoáng của các chàng trai. Vốn dĩ, thời đại 4.0 – nam nữ bình đẳng và ai cũng có quyền chăm lo sắc đẹp của mình, nhưng giờ con trai còn điệu đà hơn con gái. "Bigcityboi" đang công kích những cậu trẻ lớn chỉ tập trung diện mạo bên ngoài, khoe mẽ để thu hút sự quan tâm của các cô gái "thây ma" ấy. Đó là cái tư tưởng hào nhoáng quá mức của những "Trai-thành-phố-lớn" thời 4.0: "Tôi không quan tâm thời trang, câu chuyện như thế nào cả. Cái tôi cần chỉ là bề ngoài bóng bẩy, một sự quan tâm từ những cô nàng thực dụng".

Trong MV có một cảnh rapper Binz đứng giữa đám đông gồm các bạn trẻ đang mặc hoodie đen và trùm mũ. Điều đó dễ liên tưởng đến "lối sống bầy đàn" và "không chịu chơi" của nhiều "Trai-thành-phố-lớn" hiện tại. Hoodie mang cho người mặc một sự bí ẩn và không thể nào đoán trước được. Cũng như bây giờ vậy, những kẻ giấu mặt trên mạng xã hội, những anh hùng bàn phím xuất hiện đầy và luôn chỉ trích, dùng lời lẽ cay độc để công kích người khác.

Với chiếc hoodie Supreme, găng tay Supreme và một con thú bằng da, hình tượng được xây dựng là một "Trai-thành-phố-lớn" với ánh sáng chiếu thẳng đằng sau với những thương hiệu thời trang tên tuổi phía sau và tự tin vỗ ngực mình là "Fashion God" (là người dẫn đầu xu hướng, là mang thời trang tới những bạn trẻ hiện tại). Và gương mặt Binz được che lại bằng 1 chiếc mặt nạ dựng bằng kĩ xảo FX. Người ta đeo mặt nạ để làm gì? Chẳng phải chính là để che danh tính để trông ai cũng giống như ai sao!? Đúng vậy, bây giờ nhiều bạn trẻ mặc giống như nhau, khoe những món đồ mà họ chạy theo trào lưu thời trang dù rằng có khi họ còn chẳng biết những thứ họ đang mặc là gì và có ý nghĩa gì.

Cuối cùng là chiếc mặt nạ được lấy cảm hứng từ nam rapper Kanye West hợp tác với Maison Martin Margiela. Bối cảnh phía sau là những con ma-nơ-canh vô hồn đeo khăn turban. Có thể là dùng để ám chỉ cho sự hỗn loạn và nhập nhằng giữa hai dòng thời trang streetwear và high-end fashion của giai đoạn 2017- 2018. Đây chính là thời điểm mà những thương hiệu lớn phải chạy theo xu hướng thời trang đường phố và mất dần đi bản sắc, hay cách những designer tay ngang nhảy vào lũng đoạn cả một nền công nghiệp.

Về ca từ trong "Bigcityboi", còn gì khác hơn là châm biếm và trào phúng. Binz vốn có đủ khả năng viết những câu rap gắt hơn và hay hơn như "Deep Sea" ngày nào. Nhưng với tiêu đề "Bigcityboi", những câu rap như thế này lại vô cùng hợp lí khi "nói khéo" một thế hệ trẻ "sống nhanh, sống hào nhoáng". Điển hình chính là những câu status thả thính vô nghĩa, những câu nối từ nhạt thếch đầy rẫy trên mạng xã hội và được sử dụng khá nhiều trong đời sống hàng ngày. Và rồi nó được thể hiện bằng flow của Binz, mọi thứ bỗng trở nên "swag" hơn hẳn!

Trên đây là một bài viết đang được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội ngay thời điểm ca khúc "Bigcityboi" đang "làm mưa làm gió" khắp nơi. Ở phía dưới phần bình luận của bài viết này, rất nhiều ý kiến đồng tình cũng như cùng thảo luận rất rôm rả, thậm chí nhiều khán giả đã chỉ ra thêm một số chi tiết ẩn ý khác trong MV của Binz.