Biên kịch Hoàng Anh: "Hương - Tường là nguyên nhân khiến "Gạo Nếp Gạo Tẻ" 2 lần tăng số tập"

Là biên kịch kiêm đạo diễn của Gạo Nếp Gạo Tẻ - bộ phim gây nên cơn chấn động màn ảnh nhỏ năm 2018, Nguyễn Hoàng Anh - người vốn dĩ không quen với sự ồn ào đang phải hứng chịu không ít những chỉ trích của khán giả bởi đứa con tinh thần của mình liên tục tăng số tập. Chuyện gì cũng có căn nguyên của nó và việc tăng thời lượng cho một bộ phim truyền hình cũng không phải ngoại lệ. Nếu bạn vẫn ấm ức vì 2 lần bị ekip Gạo Nếp Gạo Tẻ "lừa", hãy nghe những trăn trở của biên kịch Hoàng Anh. 

Chào biên kịch, đạo diễn Hoàng Anh, thời điểm này bạn đã cập nhật những bình luận của khán giả về việc Gạo Nếp Gạo Tẻ tăng thời lượng phát sóng chưa? Hai lần thông báo tăng thời lượng ở phút chót khiến đều gặp không ít những bình luận tiêu cực, thậm chí còn có người cho rằng mình bị ekip "dắt mũi". Bạn nghĩ gì về những bình luận này?

Hoàng Anh xin chào các bạn đọc giả của Kênh 14. Tôi có đọc các bình luận của khán giả rồi. Thú thật, cho đến giờ này, những tập cuối của Gạo vẫn còn đang trong phòng dựng và tôi tiếp tục phải chỉnh sửa rất nhiều để đem đến cho khán giả một cái kết trọn vẹn nhất. Chính vì vậy khi đọc những bình luận trên mạng xã hội, tôi thực sự rất sốc. Tôi cũng hiểu tâm trạng của khán giả khi xem một bộ phim, họ thường rất háo hức chờ đến tập cuối, bởi vậy khi liên tục phải nhận thông báo tăng tập, họ sẽ có những phản ứng trái chiều. Tuy nhiên, Gạo Nếp Gạo Tẻ là một bộ phim vừa quay vừa dựng vừa phát, có rất nhiều vấn đề phát sinh, chưa kể chúng tôi còn có 2 đạo diễn, Võ Thạch Thảo phần 1 và tôi, Hoàng Anh làm phần 2. Vốn dĩ ngay từ 40 tập đầu tiên đã có sự thay đổi liên tục về mặt thời lượng rồi.

Trong quá trình quay, làm việc với diễn viên tôi sẽ thấy được điểm mạnh, điểm yếu của từng người. Sau 40 tập đầu tiên mà Thảo làm, tôi đã có những cách riêng để phát huy tối đa những ưu điểm của các diễn viên. Thực ra theo kịch bản ban đầu thì Tường (Thanh Thức) sẽ không đến với Hương (Lê Phương), 2 người chỉ dừng lại ở mối quan hệ bạn bè. Thế nhưng, sau khoảng 30 tập đầu, phản ứng hóa học của 2 nhân vật quá mạnh và tôi cùng ekip quyết định thay đổi kịch bản, để 2 người đến với nhau. Đó chính là một trong số những lí do khiến phim buộc phải kéo dài. Quá nhiều câu chuyện phát triển theo hướng mới và rõ ràng thì khán giả cũng có phần hài lòng về hướng phát triển này. Chưa kể từ kịch bản trên giấy đến khi quay, dựng sẽ phát sinh thêm rất nhiều vấn đề và buộc phải thay đổi thời gian. Trong giới làm phim, đây là một chuyện rất bình thường.

Lợi thế của việc vừa quay vừa phát sóng là ekip có thể theo dõi sát sao phong độ diễn xuất của diễn viên, tiện cho việc phát triển nhân vật, chưa kể chúng tôi còn có thể cập nhật liên tục những bình luận của khán giả để kịp thời thay đổi kịch bản. Bởi tiêu chí cuối cùng của 1 bộ phim vẫn là thỏa mãn sự yêu thích của người xem. Tóm lại việc điều chỉnh thời lượng phim vốn nằm trong khuôn khổ của cả một quá trình.

Vậy bạn tự tin bao nhiêu phần trăm về cái kết mới của Gạo Nếp Gạo Tẻ, liệu nó có đủ sức khiến khán giả thỏa mãn. Gần đây có bộ phim Quỳnh Búp Bê đã khiến khán giả thất vọng vì cái kết theo phong cách "trả bài". Bạn có sợ mình không thể làm được đúng với kì vọng của người hâm mộ?

Cái khó của người làm phim là ở chỗ là chưa chắc những điều thỏa mãn đám đông lại là cái hay nhất cho tác phẩm. Nhiều khi mình làm ngược lại ý nguyện của khán giả nhưng cách dẫn dắt của mình, diễn xuất của diễn viên đều tốt thì có thể người xem lại thay đổi suy nghĩ.

Cái kết không của Gạo sẽ không gây sốc bởi tôi luôn cố gắng làm mọi chuyện hợp lý nhất. Với tư cách một người làm nghề, tôi vẫn phải giữ cá tính riêng cho đứa con tinh thần của mình, không thể nào biến phim của mình thành sự "trả bài" bởi như vậy thì khác gì một chương trình truyền hình thực tế

Phim gây ức chế thì bị chửi, đến khi kết phim trọn vẹn thì khán giả quên luôn người làm biên kịch, đạo diễn. Bạn có thấy cái nghề mình theo đang quá "bèo bọt"?

Ban đầu, khi chọn nghề làm dâu trăm họ, tôi cảm thấy rất áp lực, sợ bị chửi, bị ném đá. Thế nhưng khi đã quen dần thì với tôi những phản ứng của khán giả cũng là một dạng tình cảm. Người ta có tiếp xúc, có xem phim của mình thì người ta mới thương mới ghét. Buồn nhất cho 1 bộ phim là khán giả không thèm quan tâm đến nó. Giống như trong gia đình bà Mai, Hương rất tội nghiệp vì không được mẹ quan tâm.

Thực ra Gạo Nếp Gạo Tẻ mang đến cho tôi nhiều cảm xúc lắm. Có những đêm trong phòng dựng tôi rất buồn, thậm chí còn có cảm giác bị bỏ rơi bởi chữ "tẩy chay" mà nhiều người dùng nó quá nặng nề, tôi sợ mình đã sai, đã thiếu xót quá nhiều. Cho đến thời điểm hiện tại, Gạo vẫn là một thành tựu lớn trong sự nghiệp của tôi, tôi đã dùng hết khả năng để làm ra nó. Tôi dám ngẩng cao đầu để nói rằng Gạo Nếp Gạo Tẻ là một bộ phim tử tế, tôi không nghĩ phim tử tế lại có thể bị tẩy chay.

Bạn đã vượt qua cảm giác buồn bã, bị bỏ rơi ấy như thế nào?

Tôi có xem một bảng thống kê của Google Trend và biết được khán giả của Gạo phân bố đều từ Bắc vào Nam, không như nhiều phim hiện nay chỉ nhận được sự hưởng ứng của một đối tượng khán giả ở một vùng miền nhất định. Xem cái thống kê đó, tôi mới nhận ra rằng mình không hề cô đơn.

Bản gốc của Gạo Nếp Gạo Tẻ có một cái kết không tồi, tại sao chị lại nghĩ đến việc làm mới nó trong khi chúng ta hoàn toàn có thể làm một bộ phim giống với bản gốc.

Nhiệm vụ của người kể chuyện là kể một góc nhìn khác cho khán giả. Bản gốc của Gạo đã được chiếu rộng rãi, mọi người đã biết cái kết rồi nên nhiệm vụ của mình chính là khai thác những hướng đi mới trước khi mang nó đến với khán giả.   

Bản thân bạn tự đánh giá thì Gạo Nếp Gạo Tẻ có bao nhiêu phần trăm giống với bản gốc và đâu là những điểm mới khiến bạn tâm đắc nhất?

Gạo Nếp Gạo Tẻ chỉ có khoảng 50% là giống với bản gốc. Thực ra tôi từng hứa với bản thân rằng sẽ không làm phim Việt hóa nữa bởi để làm một kịch bản Việt hóa, số chất xám bỏ ra cũng tương đương với việc viết một câu chuyện mới nhưng lại bị mang cái tiếng rằng mình là kẻ "copy – paste". Thế nhưng khi đọc kịch bản gốc của Gạo, tôi rất thích và rất tâm đắc cái giá trị về gia đình trong phim, chưa kể nếu theo phim này, tôi còn có dịp quảng bá về món bún đậu mắm tôm nữa (cười).

Trong phim có một cảnh khiến cho đoàn làm phim bị nói là keo kiệt, đó là cảnh gia đình bà Mai (NSND Hồng Vân) tự trang điểm cho nhau trong đám cưới của Minh (Phương Hằng). Nhưng tôi lại nghĩ khác, bởi tôi nhớ ngày xưa, trong một đám cưới, người trong gia đình thường tự làm mọi thứ với nhau, cái hình ảnh đó thể hiện sự gắn kết trong một gia đình và tôi thì thật sự thích những cảnh phim như vậy.

Bạn có thể bật mí một chút về cái kết của Gạo Nếp Gạo Tẻ chứ? Có vẻ số tập còn lại sẽ đa phần nói về nhân vật Hương. Còn Hân thì sao, cái kết của Hân sẽ theo chiều hướng có hậu hay không?

Bây giờ bật mí thì phim sẽ hết hay mất. Thật ra khi tôi làm phần tiếp theo của phim ngay cả các diễn viên cũng rất băn khoăn về số phận của mình. Ngay cả Thúy Ngân cũng thường xuyên hỏi rằng có cái kết nào để Hân được thương không. Tôi lại nghĩ, thật ra với phim này nhân vật của Ngân đâu cần khán giả phải thương mình, tôi cũng không cưỡng cầu để khán giả phải thương nhân vật. Riêng tôi thì vẫn còn đắn đo rất nhiều bởi kết phim vẫn còn trong phòng dựng mà theo cách quay của tôi thì cái kết nào cũng có thể xảy ra hết và tôi thì đang cân nhắc xem nên dựng cái kết theo hướng nào cho phù hợp.

Hân có phải nhân vật khiến bạn tâm đắc nhất và coi như "gạo nếp" trong phim bởi nhân vật này được ưu ái quá nhiều về đất diễn và có rất nhiều tình huống thú vị?

Từ trước đến nay tôi vẫn thích viết về vai phản diện nhiều hơn bởi tính cách và số phận của dạng nhân vật này có thể biến đổi liên tục. Nếu nói về ưu ái thì trong phim này tôi cưng nhất 2 người là Thúy Ngân và Lê Phương. Thực ra, tôi vốn rất băn khoăn về diễn xuất của Thúy Ngân nhưng sau một thời gian làm việc thì tôi nhận ra Ngân khá thú vị, vì sự thú vị này mà tôi đã mạnh dạn viết để thử thách Ngân nhiều hơn. Còn Lê Phương thì vốn không xa lạ gì với tôi thế nhưng khi gặp lại Phương trong Gạo tôi đã rất bất ngờ bởi tinh thần, độ chín của một diễn viên đàn chị thực sự rất mạnh và thu hút. Nếu mọi người xem hết bộ phim thì sẽ nhận ra là tôi cũng ưu ái cho vai Hương không hề ít.

Gạo Nếp Gạo Tẻ hẳn đã mang đến rất nhiều thay đổi trong cuộc sống và công việc của bạn, từng than phiền là bị các nhà sản xuất từ chối, có lẽ sau bộ phim này, cụm từ "từ chối" sẽ không còn có trong từ điển nữa?

Tôi nghĩ người ta sẽ còn từ chối tôi mạnh hơn nữa. Tôi dùng cụm từ "từ chối" bởi thế mạnh của tôi là phim gia đình mà thời nay thì nhiều người cho rằng, phim gia đình khó có thể thu hút được khán giả. Thêm vào đó tôi rất khó tính trong việc làm phim nên vốn đầu tư rất cao. Gần như bối cảnh trong Gạo Nếp Gạo Tẻ đều phải dựng lại hết chứ tôi không quen với việc tận dụng những bối cảnh có sẵn. Bởi vậy chi phí đầu tư rất lớn nên nếu có làm phim nữa thì chắc tôi vẫn sẽ bị từ chối thôi.

Bạn có thể chia sẻ về những dự định sắp tới không? Ví dụ như việc làm 1 bộ phim gia đình thuần Việt 100% chẳng hạn. Bản thân là 1 biên kịch, bạn có cảm thấy buồn khi trào lưu phim remake đang khiến cho nghề biên kịch ở nước ta trở nên "mất giá"?

Ra Tết tôi sẽ bắt tay triển khai 1 bộ phim gia đình, dĩ nhiên không phải phim remake. Xét về tự trọng nghề nghiệp thì tôi rất buồn khi nhiều nhà sản xuất muốn làm phim remake để bảo đảm sức hút. Nhưng tôi nghĩ cái gì cũng có nguyên nhân của nó, một thời gian dài phim truyền hình của Việt Nam sa sút khiến cho khán giả và các nhà sản xuất mất lòng tin. Khi biên kịch nhận ra mình bị chối bỏ thì cũng là lúc cần làm ra những bộ phim chất lượng hơn để lấy lại lòng tin của mọi người. Đối với tôi biên kịch ở Việt Nam rất giỏi thế nhưng đáng tiếc là khả năng để biên kịch gặp trực tiếp và thuyết phục nhà sản xuất là rất thấp.

Cảm ơn biên kịch, đạo diễn Hoàng Anh về buổi trò chuyện này.