Bà Tân Vlog: Hiện tượng mạng hay sự sáng tạo tạm bợ, thiếu chiều sâu của cộng đồng YouTube Việt?

Không thể phủ nhận sức nóng của từ khoá "Bà Tân Vlog" những ngày gần đây, khởi đầu là một kênh gần như vô danh, sau 2 tuần đã đạt thành tích hơn 700.000 subscriber và clip triệu view đầy rẫy. Dù cho nguyên nhân chính ban đầu là nhờ sự trợ giúp của con trai - vốn là một vlogger triệu sub từ lâu - nhưng những con số đó vẫn luôn là mơ ước thật sự của hàng tá YouTuber khác. 

Bà Tân Vlog tăng 737.000 sub trong hơn 2 tuần.

2 tuần phát triển, gây dựng và đăng video của kênh Bà Tân Vlog cũng chứng kiến nhiều cung bậc cảm xúc của mọi người, từ bất ngờ, kinh ngạc cho tới tranh cãi cũng có. Tuy nhiên, tính tới thời điểm hiện tại, có thể nói phần đông cư dân mạng nói chung và những YouTuber chân chính nói riêng đã và đang đặt ra một câu hỏi nhức nhối: Liệu "bà Tân" có thực sự là điểm sáng của YouTube Việt Nam, hay chỉ là dấu hiệu cho việc nội dung và óc sáng tạo ngày càng tạm bợ?

Nội dung tạm bợ, giật gân, không có chiều sâu

Có thể hơi khó nghe, nhưng đó là một trong những lời góp ý đang được dành cho kênh Bà Tân Vlog, bất chấp việc sub và view vẫn cứ tăng lên đều như vắt chanh. 

Việc các YouTuber lợi dụng các cảnh quay, từ khoá và ngữ cảnh giật gân, dễ câu kéo trên Internet đã là hình thức được áp dụng từ lâu. Nhìn chung, đó là một yếu tố hữu ích để gây ấn tượng ban đầu cho sản phẩm, nhưng sẽ phản tác dụng khi bị làm lố quá đà, cố tình "dắt mũi" bằng các chiêu trò đi tắt đón đầu. Dù cho lượng view hoặc Like đạt được khổng lồ nhưng qua thời gian, chắc chắn những nội dung như vậy sẽ dần bị xa lánh và khó có chỗ dung thân.

Ngay với trường hợp cụ thể của Bà Tân Vlog, một bộ phận cư dân mạng đã dần thay đổi quan điểm, từ việc hùa theo ban đầu cho rằng đó là một góc hài hước mới mẻ khi các ông bà vùng quê làm YouTube, cho tới lúc nhận ra giá trị hời hợt của những video này. Họ không có ý đánh đồng tất cả các kênh YouTube do người già lập ra, nhưng riêng với trường hợp của bà Tân, nhiều người đã và đang kiềm mình lại để không bị thu hút quá nhiều bởi những thị hiếu chung về tư duy nội dung đó nữa.

Cách làm YouTube của anh chàng NTN trước đây cũng hứng chịu nhiều gạch đá, được nhiều người liên hệ có nét giống với bà Tân.

Lối mòn nội dung giật gân đã hiển hiện từ lâu trong cộng đồng YouTube, thậm chí cả kênh vlog của con trai bà Tân - người "kéo" mẹ lên thành tích khủng này - cũng từng bị đánh giá tương tự. Chắc hẳn nhiều người còn nhớ những chuyện lố bịch và quá đà của nhiều kênh YouTube khác, cố tình thực hiện các màn thử thách, trêu đùa, dàn dựng khác người và giật gân nhất có thể. Những biểu hiện đó dù ít hay nhiều cũng khiến cho YouTube Việt Nam nhận được không ít những cái nhìn thiếu thiện cảm từ chính con mắt của người xem và bạn bè quốc tế.

Cách đây ít lâu, kênh YouTube "Đi rừng & Làm rẫy" cũng bị chỉ trích vì lộ rõ vẻ dàn dựng, giết vẹt và làm vỡ trứng chỉ để câu view bịa chuyện chim sống dưới lòng đất.

Với các kênh cố tình làm giật gân đến thế này thì ai cũng chỉ biết lắc đầu ngán ngẩm.

Làm YouTube vì đam mê: Khiếm khuyết khổng lồ chưa thể lấp đầy

Trở lại câu chuyện của "Bà Tân Vlog", mới đây, bình luận của một cư dân mạng trên Facebook đã khiến rất nhiều người khá chú ý và hưởng ứng ngay từ những lời mở đầu. "Rất buồn cho thế hệ trẻ Việt Nam, nền YouTube cũng như Facebook Việt Nam. Trên YouTube tràn ngập nội dung nhảm mà các bạn hùa vào để trở thành hiện tượng, các bạn gọi đó là chân chất chân thật và xem thế nó mới gọi là xem".

Dưới góc nhìn của mình, chủ nhân comment này không nhận thấy video của bà Tân hấp dẫn theo hướng sâu xa cao, càng khó tin hơn khi đỉnh điểm cao nhất kênh tăng hơn 200.000 sub chỉ sau 1 đêm. "Ở Việt Nam cũng có những nội dung cao đẹp công phu nhưng các bạn không xem, vì nó không thú vị bằng những cái xấu. Khá Bảnh ra tù thì thành thần tượng, giang hồ đâm chém chửi nhau thì được khen hay..." Theo sau đó, rất nhiều ý kiến cũng đồng tình, quyết tẩy chay những nội dung ít giá trị và chiều sâu. Dù sao thì họ cũng biết rằng bà Tân chỉ là diễn viên bất đắc dĩ nên có thể thông cảm cho sự cứng nhắc trong biểu cảm và lời nói, còn con trai đằng sau mới là người cầm dây thực sự.

Nói đi cũng phải nói lại, chính YouTube cũng cần nhận một phần trách nhiệm trong việc thả cửa cộng đồng và những nội dung như vậy. Ngay trong tiêu chuẩn cộng đồng, thứ được coi là kim chỉ nam cho mọi hành động của người làm YouTube, những nội dung gây sốc, phản cảm, hay thử thách và trò đùa nguy hiểm sẽ bị liệt vào dạng cấm lưu hành. Đáng buồn thay, có lẽ ngữ cảnh và mức độ cho khái niệm "phản cảm" vẫn còn nhiều sơ hở và mù mờ, cho nên nhiều video vẫn lách luật và sống dai dẳng tới ngày hôm nay. 

YouTube là thế giới phức tạp, đến bây giờ vẫn khó chiều lòng được hết cộng đồng.

Chẳng nói đâu xa, chính các giang hồ mạng như Khá Bảnh cũng phải chờ tới lúc chính quyền nước ta lên tiếng mới bắt đầu bị xử lý tắt kiếm tiền và xoá kênh. Hay như các video của Bà Tân Vlog và nhiều vlogger làm nội dung thử thách tương tự, cư dân mạng vẫn đang than phiền nhiều về những cảnh dàn dựng đồ ăn, đồ dùng thừa mứa khổng lồ rồi bỏ đi lãng phí, không biết khi nào mới có thể được chỉnh sửa và cải thiện nội dung cho phù hợp hơn.

Phải chăng chỉ vì view cao nên YouTube bất chấp nội dung xấu mà bỏ qua để hợp tác kiếm tiền quảng cáo thêm, thờ ơ trước những thực trạng tiêu cực như vậy? Nguyên nhân rằng hệ thống tự động rà soát của YouTube chưa hoàn thiện cũng đã được nhắc và nghe đến nhiều, nhưng chẳng biết tới khi nào mọi thứ mới dần cải thiện thật sự trong tương lai...