Với quyết định không tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử toàn quốc ngày mai, bà Merkel trở thành Thủ tướng Đức đầu tiên rời nhiệm sở theo nguyện vọng cá nhân.
Vậy là sau 16 năm giữ cương vị Thủ tướng, người dân Đức cũng như thế giới sẽ nhớ về bà Angela Merkel là một nữ thủ tướng giữ nhiệm kỳ lâu nhất trong lịch sử thế giới và để lại nhiều di sản chính trị và kinh tế quan trọng.
Bà Angela Merkel, khi là Bộ trưởng Phụ nữ, và cựu Thủ tướng Đức Helmut Kohl tại hội nghị ở Dresden ngày 16/12/1991 (Ảnh: AP)
Mutti, tên gọi thân mật của bà Merkel, đã trải qua nhiệm kỳ cùng thời với 4 đời tổng thống Mỹ, 4 tổng thống Pháp, 5 thủ tướng Anh, thậm chí 2 chủ tịch Trung Quốc. Bà Merkel là hiện thân của những gì người Đức luôn muốn hướng tới kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai đến nay: sự ổn định. Sự nhẫn nại và xu hướng tìm kiếm sự đồng thuận khiến bà được tôn trọng, kể cả từ các đối thủ chính trị.
Tổng thống Mỹ Joe Biden nhận xét: "Bà Merkel đã ở đây thường xuyên trong 16 năm qua. Thực tế là, bà ấy cũng thân thuộc phòng Bầu dục như tôi. Bà ấy đã tới phòng Bầu dục này để gặp gỡ 4 đời tổng thống Mỹ. Bà là nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử nước Đức và hiện là thủ tướng phục vụ lâu nhất kể từ thời cựu thủ tướng Helmut Kohl đến nay. Thay mặt nước Mỹ, tôi gửi lời cảm ơn tới bà Merkel vì sự nghiệp lãnh đạo mạnh mẽ, có nguyên tắc và cảm ơn bà đã lên tiếng vì những gì đúng đắn và không bao giờ thất bại trong việc bảo vệ phẩm giá con người. Tôi muốn cảm ơn bà đã tiếp tục ủng hộ mục tiêu lâu dài là một châu Âu hoàn toàn tự do và hòa bình".
Thủ tướng Đức Merkel (trái) và cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama bên lề hội nghị G7 ở Elmau, Đức, hồi năm 2015 (Ảnh: NY Times)
Thủ tướng Merkel (giữa) cùng Tổng thống Trump (ngoài cùng bên phải) và các lãnh đạo thế giới tại hội nghị thượng đỉnh nhóm G7 ở Quebec, Canada ngày 9/6/2018 (Ảnh: AP)
Bà Merkel luôn xuất hiện với một kiểu quần áo gần như đồng phục, áo vest cài cúc có màu và quần đen, bà là phản đề đích thực của thói xa xỉ. Bà tự đi siêu thị sắm đồ, không có tùy tùng, mỗi năm đều đi nghỉ ở cùng một địa điểm tại vùng núi Nam Tyrol. Và hàng triệu người Đức đã học theo phong cách sống của bà.
Max - Người dân Đức nói: "Trong mắt tôi, bà ấy là người đáng tin cậy và điều quan trọng chính là sự điềm tĩnh của bà ấy. Đối với tôi, 'bình tĩnh' là cách tốt nhất để mô tả thời đại của bà Merkel".
Thủ tướng Đức Angela Merkel (giữa) cùng các lãnh đạo thế giới tại hội nghị G8 ở Heiligendamm, Đức, hồi năm 2007 (Ảnh: Deutsches Historisches Museum)
Dấu ấn đậm nét nhất trong di sản kinh tế của Thủ tướng Merkel là vào năm 2008, khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu bùng nổ. Đồng euro, một trong những biểu tượng mạnh nhất của sự thống nhất châu Âu, đã phải chịu nhiều áp lực. Dưới sự điều hành của bà Merkel, Đức - vốn quốc gia có nền kinh tế mạnh nhất Liên minh châu Âu - đã đảm nhận vai trò lãnh đạo châu Âu trong bối cảnh chính phủ Berlin vừa buộc phải áp đặt các biện pháp "thắt lưng buộc bụng", vừa thực hiện các biện pháp cải cách, đồng thời áp dụng chính sách cứng rắn đối với các quốc gia mắc nợ.
Bà cũng để lại dấu ấn khi từng tạo điều kiện giúp đỡ những người nhập cư vào nước Đức trong cuộc khủng hoảng người di cư từ châu Phi và Trung Đông.
Tuy nhiên sẽ vẫn còn rất nhiều bài toán chưa có lời giải mà người kế nhiệm bà Merkel sẽ phải xử lý, như là vai trò dẫn dắt châu Âu của nước Đức và chính sách ứng phó tiếp theo với COVID-19, vấn đề biến đổi khí hậu toàn cầu và an ninh nội địa.