Album Đánh Đổi của Obito - Thuốc thử “liều cao” với thính giả Việt?

Khi những rapper trên thị trường ngày nay thường viết nhiều về tình yêu đôi lứa - một chủ đề luôn dễ có được sự đồng cảm với khán giả thì Obito, với album đầu tay “Đánh Đổi” lại chọn một chủ đề thách thức hơn nhiều. Đó là kể lại câu chuyện trưởng thành đầy thương tích của chính mình. Màu sắc âm nhạc trong album lần này cũng là một sự lột xác hoàn toàn của Obito, không còn là sự dễ thương, hóm hỉnh trong Simple Love ngày nào, “Đánh Đổi” là một album với nhiều gam màu tối tăm, mới lạ, hiếm thấy tại thị trường Việt Nam. Sự liều lĩnh của Obito trong album này chính là thuốc thử liều cao với những khán giả đại chúng.

Khi JustaTee nghe trước album của Obtio, anh đã phải thốt lên rằng “Rất hiếm bạn trẻ chọn lối lyrical, vì các bạn sợ sẽ không còn ai nghe”. Nhìn rộng ra, hàm ý của JustaTee về lối lyrical không chỉ nói về việc sử dụng nhiều kĩ năng về mặt viết lời như chơi chữ, chơi vần, storytelling… mà còn bao gồm cả cách chọn nội dung, chủ đề với những rapper theo trường phái ấy.

Đầu tiên, Obito chọn một câu chuyện mang tính cá nhân cực kì cao. Ngay trong track nhạc mở đầu, anh đã giới thiệu đây là bộ phim điện ảnh về sự trưởng thành của chính mình. Rạp 209, ghế O22 - Obito sinh ngày 20/9, năm nay 22 tuổi. Khi nghệ sĩ cá nhân hóa tác phẩm của mình, họ đứng trước thách thức phải làm sao để khán giả cũng có thể cảm được câu chuyện ấy. Nhất là khi nội dung của album này khác xa với hình ảnh một Obito dễ thương, hóm hỉnh trong những bài hát về tình yêu mà khán giả đã quen thuộc trước đó.

“Đánh Đổi” không chỉ có một concept rất rõ ràng, mà còn có một bố cục mạch lạc về mặt nội dung. Bộ phim về cuộc đời Obito được chia thành 4 phần: Xuất Phát Điểm - Sài Gòn Ơi - Đánh Đổi - Tự Sự. Tương ứng với đó là câu chuyện của một chàng thiếu niên sinh ra và lớn lên ở vùng Châu Đốc, An Giang giáp với biên giới Campuchia, tìm đến âm nhạc, bước tới Sài Gòn để thoát khỏi những hỗn loạn nơi mình sống. Nhưng những cú ngã ở mảnh đất này lại khiến anh phải trốn chạy, tự chữa lành bản thân và rồi tự rút ra cho mình những chiêm nghiệm về cuộc sống.

Nếu ví album “Đánh Đổi” là một thước phim, thì Obito là một đạo diễn với nhiều góc quay tả thực. Sau những scene đầu tiên ở Xuất Phát Điểm mô tả một chàng trai hồn nhiên, thơ ngây với thứ âm nhạc của Lil Shady và Kyo, hay Wowy và Karik thời Khu Tao Sống, môi trường sống của cậu dần được khắc họa rõ nét trong Đầu Đường Xó Chợ và Biên Giới Long Bình. Obito tả thực đến trần trụi từng cảnh lầm lỗi, từng án tù tội mà những người xung quanh anh phải trải qua. Sâu bên trong, Obito hiểu được lí do họ chọn làm những điều xấu nhưng anh cũng nhận ra mình phải tìm cách thoát khỏi vũng lầy. Và thế là, ở tuổi 16, “âm nhạc cùng với nó đã trở thành tình trường”.

Sài Gòn Ơi là một track mang đầy sự đồng cảm với những người con xa quê tới Sài Gòn lập nghiệp. Obito ví Sài Gòn như cô nàng quyến rũ, gợi cảm, nhưng cũng đỏng đảnh, khó hiểu. Những mộng mơ, kì vọng của chàng trai trẻ bị “mối tình đầu” dội gáo nước lạnh, đỉnh điểm là trong Trốn Chạy. Sau đó, chàng trai chọn cách đi đến một vùng đất mới, và anh gặp được một người chữa lành những tổn thương, cũng chính là người yêu của anh - vstra tại Hà Nội.

Sau khi vết rách được khâu lành, đó là lúc chàng trai nhận ra được những chân lý trong cuộc đời. Vô Điều Kiện có thể là một câu hỏi khi ngày bé, chuyện cho đi và nhận lại là không có mưu cầu, nhưng khi lớn lên, sự vô điều kiện đó đã trở thành có điều kiện. Vậy thì Đánh Đổi chính là những lời tuyên ngôn mạnh mẽ khi anh nhận ra được tất cả mọi thứ trong cuộc sống, từ lúc sinh ra và lớn lên cho đến bản thể hiện tại, đều là sự lựa chọn và đánh đổi. Trong khi đó, Backstage là sự trưởng thành của nội tâm, phân định rõ ràng áp lực - công việc và tự hào về những gì đang làm.

Những track cuối cùng trong album chính là nơi Obito trút bầu tâm sự với tất cả những người xung quanh mình. Là lời sẻ chia với người anh em thân thiết trong Tell The Kids I Love Them, là lời tâm tình với cha mẹ trong Ước Mơ Của Mẹ, Con Kể Ba Nghe, là lời thách thức với những kẻ bên ngoài và lời tự sự, nhắn nhủ với chính bản thân. Album kết thúc với track Outro gồm những tiếng chuông thông báo điện thoại dồn dập. Sau đó, anh bất chợt tắt máy đi và dành sự tĩnh lặng để tự suy nghĩ. Đó cũng là cách để mỗi khán giả có thể tự có những cảm nhận riêng cho mình sau khi lắng nghe xong album này của Obito.

Không chỉ thể hiện những kĩ năng căn bản của một lyrical rapper trong cách viết lời như chơi chữ, chơi vần, storytelling…, thứ Obito làm được đó là đã hệ thống được toàn bộ câu chuyện một cách tuần tự, logic trong album đồ sộ của mình. Bất cứ ai cũng có những câu chuyện của riêng mình, nhưng quyền năng của nghệ sĩ là làm cho khán giả đồng cảm được với câu chuyện của mình qua những tác phẩm nghệ thuật. Họ moi móc hết tâm can ra để giãi bày đã khó, mà kể sao để khán giả dễ cảm thì lại còn khó hơn. Có thể người nghe chưa từng sống trong những cảnh tệ nạn, hỗn loạn như Obito thời niên thiếu, cũng chưa từng rơi vào hoàn cảnh phải gồng gánh những con số lớn lao. Nhưng họ vẫn có thể cảm được những sự đánh đổi cho mình ở trong quá khứ, hiện tại và cả tương lai.

Album được đánh giá cao trong dàn nghệ sĩ trẻ

Không chỉ có phần nội dung sâu sắc, “Đánh Đổi” còn là một album gây ấn tượng mạnh về mặt âm nhạc. Thị trường rap hiện tại dường như đang chuộng những ca khúc mang hơi hướm pha trộn với RnB hoặc Trap. Những rapper trẻ nổi bật nhất trong khoảng 2-3 năm qua như MCK, HIEUTHUHAI, 24k.Right, WEAN, Wxrdie… đều có nhiều sản phẩm theo các trường phái đó. Trong Đánh Đổi, Obito và producer Shiki đã mang đến rất nhiều màu sắc đa dạng, những dòng nhạc đậm chất Hiphop như Boombap, Soul, Trap, Jersey…

Executive Producer, và cũng là người mixing toàn bộ 20 track của album - Shiki chắc chắn sẽ là một cái tên đáng theo dõi trong thời gian tới. Không có nhiều thông tin về anh chàng này trước đó, nhưng Đánh Đổi là một album có chất lượng rất cao về mặt âm thanh. Khi thời đỉnh cao của EDM đã không còn, nơi các producer tỏa sáng trong một bài nhạc không còn là đoạn drop, mà là những chi tiết rất nhỏ len lỏi, điểm xuyết trong một bài hát. Đa phần các bài hát ở album này đều được phối khí tương đối đơn giản nhưng lại đạt hiệu quả. Những tiếng adlibs, những hiệu ứng làm vang hay bóp méo giọng đều được đưa vào có chủ đích, khắc họa rõ nét không gian và tinh thần của mỗi bài nhạc.

Rapper kì cựu Andree Right Hand không quá lời khi cho rằng đây là album phô diễn được những phẩm chất kĩ thuật tốt nhất của Obito. Dù khi Obito rap, hát, gọi điện thoại với mẹ, lồng tiếng khi nhập vai hay độc thoại với chính mình, anh đều thể hiện tốt những cảm xúc chân thật, đem lại cảm giác gần gũi cho người nghe. Obito tự tin khẳng định cả 20 bài hát đều có chất lượng tương đương nhau, chứ anh không hề dồn sức cho riêng một sản phẩm nào cả.

Trong 20 track của Đánh Đổi, có tới 3 track Interlude bên cạnh 2 track Intro và Outro. Đây cũng là một điểm sáng của album. Nếu phần Intro gợi mở khung cảnh ở một rạp chiếu phim với suất chiếu bộ phim cuộc đời về Obito, thì phần Outro tái hiện một không gian giống như khi Obito bước ra khỏi rạp phim, nhận về rất nhiều những thông báo từ điện thoại. Đó có thể là những lời nhận xét về album này, nhưng anh chàng bình tĩnh tắt máy, hít một hơi thật sâu, dành cho mình sự tĩnh lặng để tự suy ngẫm về sản phẩm của mình. Đó cũng là cách mỗi khán giả có thể tự đúc rút cho mình những cảm nhận về album của Obito.

Phần interlude không chỉ có vai trò làm quãng nghỉ cho người nghe, mà còn khắc họa rõ nét không gian, môi trường, hoàn cảnh ở mỗi giai đoạn. CL5 có những nốt gợi liên tưởng tới nhạc phim Cảnh sát hình sự, khắc họa bầu không khí u tối, hỗn loạn ở vùng biên. Cất Cánh thì lại rất thông minh khi kết hợp những âm thanh quen thuộc tại sân bay, nơi Obito trốn chạy khỏi Sài Gòn để tới một thành phố mới. Trong khi đó, Ước Mơ Của Mẹ là một track rất đặc biệt. Đó là một cuộc gọi giản dị, chân thật nhưng đầy xúc động giữa Obito và người mẹ của mình. Có lẽ đây chính là điểm chạm lớn nhất giữa những tâm sự của nghệ sĩ với xúc cảm người nghe trong album này.

Rõ ràng, Intro, Outro và Interlude đang dần trở thành những thành phần quan trọng đối với một album. Trong khi nhiều album vẫn còn chưa có đủ cả 3 thành phần đó, thì ở “Đánh Đổi”, những thành phần đó đều thể hiện tốt vai trò ở nhạc tính lẫn nội dung trong suốt album. Không chỉ là những quãng nghỉ cho người nghe, mà nó còn góp phần truyền tải thông điệp rất tốt.

Kì vọng gì ở tương lai?

Khi album “Đánh Đổi” ra mắt, sản phẩm đã nhận được rất nhiều phản hồi tích cực, không chỉ từ giới chuyên môn mà còn cả khán giả trẻ. Sản phẩm của Obito không những có chất lượng cao so với mặt bằng chung của thị trường âm nhạc hiện tại, mà nó còn thể hiện màu sắc đột phá, mới lạ.

Nhiều nghệ sĩ trẻ, nhất là những rapper đi lên từ Underground thường gặp áp lực trong việc phải tạo ra những sản phẩm âm nhạc phù hợp với thị hiếu của thị trường, nhưng họ cũng không thực sự hiểu được điều khán giả đang muốn. Nếu họ chỉ nhìn vào những người nghệ sĩ thành công nhất trên thị trường rồi bắt chước theo lối đi đó thì sẽ chỉ trở thành một bản sao nhạt nhòa. Thứ gọi là thị hiếu của khán giả đại chúng sẽ được định hình bằng chính những thay đổi mà các nghệ sĩ hàng đầu mang đến.

Như trường hợp của Obito trong album “Đánh Đổi”, có thể ở thời điểm này anh không phải là một rapper quá nhiều sức ảnh hưởng nhưng anh vẫn có một mức độ nhận diện đủ để khán giả quan tâm. Anh cũng có sự tính toán khéo léo khi mời những tên tuổi nổi bật trong giới rap như MCK, Lăng LD kết hợp với mình. Điều đó khiến khán giả dễ dàng mở lòng đón nhận sự mới mẻ về cả nội dung lẫn âm nhạc trong sản phẩm lần này.

Obito nói anh làm nhạc kiểu này đơn giản là vì thích, và cũng không lo sợ việc kén người nghe. Nghệ sĩ cần đủ sự dũng cảm để thượng tôn cảm xúc cá nhân. Sự thành công của album sau vài ngày ra mắt chứng tỏ khán giả đại chúng đã vượt qua một thuốc thử liều cao, sẵn sàng để đón nhận những sản phẩm âm nhạc đột phá, táo bạo hơn nữa trên thị trường. Đó cũng là tín hiệu để các rapper trẻ mạnh dạn thực hiện nghiêm túc những sản phẩm như vậy. Ngày 16/10 tới, HIEUTHUHAI sẽ ra mắt album đầu tay với hình ảnh lột xác, phong trần hơn nhiều so với trước đây. MCK, 24k.Right cũng đang ấp ủ những album khai thác sâu nội tâm và câu chuyện cá nhân của chính mình. Khán giả hãy sẵn sàng chờ đón và tận hưởng thứ âm nhạc mới mẻ của thế hệ rapper đầy tài năng này.