Không cha mẹ nào cố ý “làm hư” khả năng kiếm tiền của con. Nhưng có vài thói quen quen thuộc trong nhiều gia đình Việt lại âm thầm lấy đi sự tự lập, kỹ năng sống và tư duy tài chính của trẻ. Kết quả: lớn lên đi làm rồi vẫn loay hoay, thiếu tự tin và không biết bắt đầu từ đâu.
Nghe đơn giản nhưng cực quan trọng. Việc nhà giúp trẻ hình thành trách nhiệm, kỷ luật và khả năng quản lý thời gian. Không biết tự dọn giường, rửa bát hay sắp xếp đồ đạc thì lớn lên cũng dễ lúng túng với những công việc đòi hỏi tính tự chủ. Người giỏi kiếm tiền thường bắt đầu từ việc biết tự lo cho mình.
Ảnh minh hoạ
Nhiều cha mẹ sợ con “mệt”, “ảnh hưởng học hành” nên hạn chế hoàn toàn việc trải nghiệm. Nhưng chính những việc làm thêm nhỏ như phục vụ quán, hỗ trợ bán hàng, làm cộng tác viên mới cho con hiểu giá trị lao động, rèn giao tiếp, học quản lý áp lực và tạo va chạm xã hội. Những kỹ năng này trường lớp không dạy mà nhà tuyển dụng lại cực kỳ coi trọng.
Đăng ký hoạt động giúp con, giải quyết rắc rối thay con, xử lý mâu thuẫn cho con… tưởng thương mà hóa ra cắt mất khả năng tự xử lý vấn đề. Người lớn không thể kiếm tiền tốt nếu thiếu kỹ năng giải quyết tình huống và ra quyết định - những thứ được xây ngay từ tuổi nhỏ khi cha mẹ để con tự làm.
Ảnh minh hoạ
Nhiều gia đình coi chuyện tiền là “nhạy cảm”, nên trẻ lớn lên mà không biết chi phí sinh hoạt là gì, tiền đến từ đâu hay ngân sách hoạt động thế nào. Thiếu kiến thức tài chính cơ bản khiến trẻ dễ tiêu quá tay, khó tiết kiệm và ngại đầu tư khi trưởng thành. Nói về tiền không làm con thực dụng, nó giúp con thực tế.
Khen điểm cao, khen giải thưởng, khen “ngoan” nhưng ít khen sự cố gắng, tính kiên trì hay kỹ năng mới học được. Điều này khiến trẻ tin rằng giá trị của mình nằm ở kết quả, không phải năng lực. Khi đi làm, nhóm này dễ bị áp lực, thiếu tự tin và không biết phát triển skill set - trong khi kỹ năng mới là thứ nâng giá trị thị trường của một người.
Khả năng kiếm tiền không chỉ đến từ học giỏi hay “gặp thời”, mà từ nền tảng tự lập, hiểu biết tài chính và kỹ năng giải quyết vấn đề - những thứ được gieo từ nhỏ. Cha mẹ chỉ cần thay đổi vài thói quen nhỏ, tương lai của con đã khác rất nhiều rồi. Muốn con mạnh mẽ khi bước vào đời, hãy bắt đầu từ việc trao cho con quyền được tự làm, tự hiểu và tự trưởng thành.