Xót xa: hậu Covid-19, Hoàng Dũng chới với khi lên nốt cao, thở dài quăng micro xuống sàn sân khấu và giơ tay lên trời đầy bất lực!

Tiến sĩ Thân Mạnh Hùng, Phó trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương dẫn chứng một báo cáo hồi tháng 10/2021 cho rằng 13% bệnh nhân Covid-19 có triệu chứng lo âu, 12% chán nản và trầm cảm, 7% cần chăm sóc sức khỏe tâm thần và 6% có vấn đề tâm thần khác.

Một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Lancet cũng cho thấy mức độ tổn thương về mặt tinh thần, cảm xúc ở các bệnh nhân Covid-19 rất cao.

Theo bác sĩ Hùng, bệnh nhân Covid-19 nhẹ hoặc không triệu chứng, thường có mức độ tổn thương tinh thần thấp hơn nhóm phải nhập viện. Cụ thể, các rối loạn tâm thần thường gặp ở bệnh nhân hậu Covid-19 gồm hậu quả trực tiếp do nhiễm SARS-CoV-2, việc điều trị hoặc gián tiếp từ tính chất gây stress của đại dịch.

Một số tình trạng phổ biến là rối loạn lo âu, stress, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi kéo dài, hội chứng sương mù não hay suy giảm nhận thức.

Bác sĩ khuyến cáo người bệnh cần chăm sóc bản thân, làm những điều mình thích như chăm sóc thú cưng, cây cảnh, nghe nhạc, xem film, chuyện trò, mua sắm, thể thao,... Hoặc tập các liệu pháp thư giãn, thiền, yoga, sử dụng một số loại thuốc cải thiện giấc ngủ, thuốc giải lo âu.

Với những trường hợp nặng, người bệnh cần tư vấn trực tuyến hoặc trực tiếp của chuyên gia tâm thần.

Hụt hơi, khó thở là triệu chứng rất phổ biến ở những người mắc Covid-19 kéo dài. Người bệnh có thể thở nhanh và nông hơn bình thường.

Mỗi khi khó thở, người bệnh nên ngừng nói và di chuyển, cho bản thân thời gian phục hồi nhịp thở, thư giãn bằng cách nhìn vào bức tranh hoặc cảnh vật, kiểm soát nhịp thở.

Tập thở giúp cải thiện tình trạng khó thở. Một số kiểu tập thở gồm: thở chúm môi, thở cơ hoành, thở bụng. Nếu người nhiễm có tiết nhiều đờm dịch thì tập kỹ thuật thở chu kỳ chủ động và kỹ thuật ho.

CÁC BÀI HƯỚNG DẪN TẬP THỞ:

- Kiểu thở chúm môi: Hít vào thật sâu, từ từ bằng mũi, sau đó chúm môi từ từ thở ra cho tới hết khả năng.

- Tập thở cơ hoành: Hít vào từ từ bằng mũi, đồng thời bụng phình lên, thở ra chúm môi, đồng thời bụng hóp lại.

- Kiểu thở bụng: Một tay đặt lên ngực, một tay đặt lên bụng để cảm nhận di động của ngực và bụng. Hít vào bằng mũi (mím môi), bụng phình ra (cảm nhận tay ở bụng đi lên), sau đó thở ra từ từ bằng miệng, môi chúm lại giống như thổi sáo, bụng xẹp xuống (cảm nhận tay ở bụng đi xuống).

Lưu ý, khi hít vào và thở ra không cần gắng sức quá mức. Kết hợp động tác thở chúm môi với thở bụng hoặc thở ngực kết hợp tay vào trong một lần hít thở và nên luyện tập thường xuyên, ít nhất 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 5 - 10 phút. Hai động tác này có thể thực hiện trong cả lúc ngồi hoặc nằm (khi nằm luồn gối dưới đầu và dưới khoeo để chân hơi co lại).

- Về kỹ thuật ho hữu hiệu: Đầu tiên, thở chúm môi trong khoảng 5 - 10 phút giúp đẩy đờm từ phế quản nhỏ ra các phế quản lớn hơn. Sau đó, tròn miệng hà hơi 5 - 10 lần, tốc độ tăng dần giúp đẩy đờm ra khí quản. Cuối cùng là ho: bạn hít hơi vào thật sâu, nín thở và ho liên tiếp 1 - 2 lần. Lần một ho nhẹ, lần hai ho mạnh để đẩy đờm ra ngoài.

- Về kỹ thuật thở chu kỳ chủ động: Đầu tiên bạn thở có kiểm soát bằng cách hít thở nhẹ nhàng trong 20 - 30 giây, sau đó căng giãn lồng ngực bằng cách hít thật sâu bằng mũi, nín thở 2 - 3 giây và thở ra nhẹ nhàng, lặp lại 3 - 5 lần. Cuối cùng là hà hơi, thực hiện như sau: hít thật sâu, nín thở 2 - 3 giây và tròn miệng hà hơi đẩy mạnh dòng khí ra ngoài, lặp lại 1 - 2 lần.