Xem phim Sex Education rồi nhìn sang Điều Ước Cuối Cùng: Ai nói học sinh bàn chuyện 18+ là phản cảm?

Điều Ước Cuối Cùng - một bộ phim học đường Việt Nam vừa ra mắt đang làm dậy sóng dư luận chỉ vì dám nói về chủ đề tình dục. Không vòng vo, không né tránh, phim để một nam sinh mắc bệnh nan y bày tỏ mong ước cuối cùng trước khi chết: được “mất zin”. Nghe thì sốc, nhưng đó lại là khởi đầu cho một hành trình cảm động, tinh tế và vô cùng tử tế mà phim chọn để kể về tình bạn, tình cảm và những điều dang dở tuổi mới lớn.

Sự thẳng thắn của phim khiến nhiều người liên tưởng đến phim Sex Education của Netflix, tác phẩm từng gây tranh cãi vì dùng tình dục làm trung tâm để mở rộng câu chuyện về tuổi trẻ. Cả hai bộ phim, tuy khác nền văn hóa, đều đặt câu hỏi rất căn bản nhưng bị xã hội né tránh: Khi nào thì giới trẻ được phép nói về tình dục mà không bị phán xét là phản cảm?

Những bộ phim "học sinh" nhưng lại bàn chuyện "người lớn"

Phim Sex Education là series học đường đình đám của Netflix từng vấp phải nhiều ý kiến trái chiều vì mạnh dạn đưa chủ đề tình dục lên màn ảnh qua lăng kính của những thiếu niên chưa đủ 18. Trong phim, Otis, một nam sinh trung học có mẹ là chuyên gia trị liệu tình dục đã mở “phòng khám tư vấn” ngầm cho bạn bè ngay trong trường học. Nghe thì tưởng chỉ để gây cười, nhưng từng tình huống lại đầy tính thực tế: học sinh bối rối khi bị đòi hỏi thân mật, lúng túng khi nghi ngờ bản dạng giới, hoang mang khi không biết xu hướng tình dục của mình là gì, hay rơi vào khủng hoảng khi bạn thân đổi khác. Phim không né tránh, không tô hồng, mà đối diện trực diện với những câu hỏi mà người trẻ vẫn luôn phải tự mình mò mẫm tìm câu trả lời trong bóng tối. Những phân cảnh tưởng chừng nhạy cảm lại hóa ra là chỗ dựa cảm xúc, giúp khán giả, cả trẻ lẫn lớn, soi chiếu và thấu hiểu chính mình.

Trong khi đó, Điều Ước Cuối Cùng mang nhiều màu sắc mộng mơ, cảm động hơn. Thay vì lý thuyết hóa hay cố giảng đạo, phim để hội bạn thân cùng lên kế hoạch thực hiện điều ước cuối cùng của Hoàng - dù kỳ lạ, nhưng rất con người: được "trở thành đàn ông" trước khi không còn cơ hội. Những cảnh như vụng về thay bạn tìm người thích hợp, tiếp cận đối tượng, bất kể đó là... chị mình, hay rủ nhau “bắt cóc” Hoàng đi biển chơi lớn một lần khiến bộ phim vừa hài hước, vừa cảm động. Sự non nớt, ngây ngô nhưng chân thành trong hành trình ấy khiến khán giả không thấy phản cảm, mà chỉ thấy thương.

Phim không biến tình dục thành thứ để gây sốc, mà dùng nó như một điểm xuất phát để chạm đến những điều lớn lao hơn: tình bạn, sự trưởng thành, và cảm giác được sống hết mình trước khi phải nói lời từ biệt. Đó không còn là chuyện “người lớn”, mà là một phần tự nhiên trong quá trình lớn lên, nơi ai cũng có những câu hỏi thầm kín, chỉ mong có ai lắng nghe và thấu hiểu.

Vấn đề không hề phản cảm, chỉ là cách mà phim chọn kể

Giống như phim Sex Education, Điều Ước Cuối Cùng không dùng tình dục như một cái cớ cứu truyện, mà là điểm bắt đầu cho một chuỗi câu hỏi về giá trị sống. Hoàng không chỉ muốn “thành đàn ông” cho vui, mà muốn biết cảm giác được yêu và được sống trọn vẹn như bao người trẻ khác, khi mà cậu không thể sống qua nổi tuổi 18. Trong khi đó, Long và Thy dù bỡ ngỡ nhưng đã không cười cợt, mà ngược lại, hết lòng tìm cách giúp bạn thực hiện ước nguyện cuối đời. 

Trong phim, chuyện "người lớn" được nhắc đến như một bản năng, là một phần tự nhiên của con người và nhất là tuổi trẻ. Việc Hoàng muốn trải nghiệm điều đó không có gì đáng để bị đặt lên bàn cân đạo đức, nó chỉ là sự bối rối của học sinh khi không có ai hướng dẫn và không dám hỏi người lớn.

Bối cảnh gia đình của các nhân vật cũng là một yếu tố quan trọng giúp khán giả nhận ra vì sao tuổi trẻ lại luôn thiếu thốn không gian để được lắng nghe. Cha mẹ Hoàng thương con nhưng giáo điều, đến mức Hoàng không dám chia sẻ ước mơ cuối cùng vì sợ bị từ chối. Cha của Long nghiêm khắc, mẹ của Thy kỳ vọng quá cao. Chỉ đến gần cuối phim, khi các bậc phụ huynh buông bỏ thành kiến, người xem mới cảm nhận được tình cảm sâu sắc nhưng chưa từng được biểu lộ đúng cách giữa cha mẹ và con cái.

Một cảnh xúc động là khi cha Hoàng gặp riêng hai người bạn thân của con, ân hận vì chưa từng hiểu Hoàng, đến cả việc con thích màu gì, mặc áo gì cũng không biết. Sự cởi mở khi ông hỏi: “Hai đứa có phải đang yêu nhau không?” không gây khó chịu, mà ngược lại, là một khoảnh khắc chân thành, văn minh và rất tiến bộ.

Khi tình dục tuổi mới lớn không còn là điều cấm kỵ

Giống như phim Sex Education, Điều Ước Cuối Cùng đặt tình dục vào đúng vị trí của nó: một phần trong hành trình lớn lên. Khán giả không thấy sượng, không thấy bị sốc, vì phim chọn cách kể gần gũi, thấu hiểu và không ai trong những tác phẩm này cổ xúy chuyện giường chiếu sớm. Phim chỉ ra rằng im lặng, né tránh, cấm đoán cũng không ngăn được thanh thiếu niên tò mò hay sai lầm. Vấn đề là các bạn trẻ cần ai đó lắng nghe, đồng hành, chia sẻ.

So với loạt phim học đường Việt Nam trước đây, Điều Ước Cuối Cùng không đến nỗi xuất sắc nhưng lại là một bước tiến thú vị. Nó không né tránh sự thật rằng giới trẻ đang trưởng thành, đang có rất nhiều câu hỏi, và đang rất cần những cuộc trò chuyện không mang tính giảng đạo. Bộ phim không tuyên truyền hay giảng đạo, chỉ đơn giản là kể câu chuyện của ba người bạn trẻ với tất cả sự trong trẻo, nông nổi, nhưng cũng đầy nhân văn.

Phim Sex Education đã từng mở ra cánh cửa đối thoại về tình dục, giới tính và bản dạng trên màn ảnh toàn cầu. Giờ đây, Điều Ước Cuối Cùng cũng là một thông điệp khá thú vị, khi những điều tưởng chừng nhạy cảm được nói ra bằng tiếng nói điện ảnh.