Hôn nhân đồng giới: Đã không cấm thì phải thừa nhận
“Trước đây luật đã cấm hôn nhân giữa những người đồng tính, nhưng bây giờ lại lờ đi, không cấm nhưng cũng không thừa nhận. Luật pháp thì phải rõ ràng, có công nhận hay không?".
Thường trực UB về các vấn đề xã hội cho rằng, hiện nay, quan niệm và nhận thức của xã hội về vấn đề đồng tính đã thay đổi so với thời điểm thông qua Luật hôn nhân và gia đình năm 2000. “Ở góc độ quyền con người, việc bỏ quy định cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính thể hiện tính nhân văn, góp phần giảm bớt sự kỳ thị đối với nhóm người này và để có cơ sở giải quyết hậu quả về mặt pháp lý của tình trạng chung sống như vợ chồng giữa một bộ phận người cùng giới tính đang diễn ra trong thực tế thì cần phải có quy định pháp luật để điều chỉnh”, Chủ nhiệm Mai phân tích.
Thảo luận về vấn đề hôn nhân đồng giới, ý kiến của UBTVQH cũng chia ra làm 2 luồng ý kiến. Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn đồng tình với quy định của dự thảo, nhưng đặt ra câu hỏi đầy tính thực tiễn: Với những trường hợp lúc đầu có thể hai người cùng giới, nhưng sau đó người ta qua nước ngoài chuyển giới tính thì lúc đó luật có công nhận cho người ta kết hôn hay không? Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cũng đồng tình với dự thảo và cho rằng, dù pháp luật không thừa nhận, nhưng người đồng giới nếu có nhu cầu vẫn có thể sống với nhau và trên thực tế cũng đã diễn ra như vậy.
Tuy nhiên, trái ngược với các ý kiến trên, Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý lập luận: “Trước đây luật đã cấm hôn nhân giữa những người đồng tính, nhưng bây giờ lại lờ đi, không cấm nhưng cũng không thừa nhận. Luật pháp thì phải rõ ràng, có công nhận hay không? Theo tôi thì nên công nhận.
Bởi nguyên tắc của Nhà nước pháp quyền là, công dân được quyền làm bất cứ điều gì mà Nhà nước không cấm, luật không cấm. Chứ cứ nửa chừng như thế này thì không biết giải quyết thế nào? Đã vì quyền con người thì phải công nhận hôn nhân đồng giới”.
Và cuối cùng, ông Phan Trung Lý chốt lại: Phải tổng kết thực tiễn ra sao, nhu cầu xã hội thế nào rồi mới nên đưa vào luật. Nếu chưa chín thì chưa nên đưa vào.
Giải đáp vấn đề này, Phó Chánh án tòa án tối cao Tưởng Duy Lượng – thành viên Ban soạn thảo dự luật chia sẻ: Chúng ta tiến bộ đến đâu nhưng cũng phải phù hợp với tư duy của số đông, với phong tục tập quán, truyền thống của dân tộc.
Còn phải chờ đến một thời điểm nào dư luận xã hội đồng tình, chấp nhận được thì mình mới chấp thuận cho việc kết hôn giữa người đồng giới được. Còn về vấn đề người đã chuyển giới có được kết hôn, ông Lượng cũng cho biết hiện tại, Việt Nam chưa luật hóa vấn đề chuyển đổi giới tính, vì thế nên cũng chưa tính tới việc hôn nhân giữa người chuyển giới tính.
Chốt lại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn nhận định: Chưa nên đưa vào dự luật vấn đề hôn nhân đồng giới. Phải tính toán kỹ, trước hết phải xem có đồng tình với việc chuyển đổi giới tính hay không? Nếu còn nhiều ý kiến khác nhau thì chưa nên đưa vào dự thảo.
