Cuộc sống của những hộ dân còn sót lại trong chung cư hoang tàn nhất Sài Gòn

Phạm An, Theo Trí Thức Trẻ 10:00 03/08/2015

Chung cư 727 Trần Hưng Đạo (P.1, Q.5, TPHCM) từ lâu đã mang trong mình cái vẻ âm u, cũ kỹ đến đáng sợ. Có những nơi bỏ hoang lâu ngày, mùi rác, mùi ẩm mốc, xác động vật chết bốc lên nồng nặc, đi kèm không khí lạnh lẽo do ít ánh sáng và thiếu hơi người.

Biết chúng tôi có ý định vào chung cư 727 Trần Hưng Đạo (P.1, Q.5, TPHCM), một chị bán nước ở bên đường can ngăn "Ở xa mới đến phải không, vào đó đi đứng cẩn thận, tránh những nơi xập xệ kẻo té gãy tay, gãy chân. Chỉ có những người gan lì trong đó mới ở đến giờ". Nhìn những vết nứt phía bên ngoài của chung cư chúng tôi có chút ái ngại, nhưng vẫn bước vào bên trong.

21-820de
Chung cư 727 Trần Hưng Đạo một thời là niềm tự hào của người dân nơi đây, nhưng giờ lại là mối lo ngại của nhiều người vì đã xuống cấp nặng nề, chỉ còn 12 hộ gia đình vẫn chưa chịu di dời.

24-820de
Đúng như lời chị bán nước lúc này, đón chào chúng tôi là sự cũ kỹ, hoang vắng, mùi hôi thối của rác và xác động vật xộc lên mũi, nước mưa tràn ngập cả lối đi, những khu vực không có người ở trở nên âm u, lạnh lẽo.

Theo một bậc cao niên ở đây kể lại, chung cư 727 Trần Hưng Đạo còn có tên gọi là Building President gồm 13 tầng, chia làm 6 tòa và ngăn ra thành 530 phòng, được xây vào năm 1960 bởi ông Nguyễn Tấn Đời.

Ông T.N.N (72 tuổi) cho biết: "Chung cư này khi xưa là một trong những công trình bề thế bậc nhất Sài Gòn, người đứng ra xây dựng là ông Đời, lúc ấy là chủ của hãng gạch bông Đời Tân, thời đó gạch bông rất được ưa chuộng trong giới nhà giàu. Vì vậy ông Đời là đại gia giàu có nhất phương Nam lúc bấy giờ. Ông ấy xây chung cư này kinh doanh thì ít mà khẳng định tên tuổi là nhiều. Thuở đó ai ở Building bước ra đều rất hãnh diện". Bỏ lửng câu nói, ông N. nhìn ra phía ngoài, những vũng nước đọng, những bức tường không chống chọi nổi với thời gian đã xuống cấp trầm trọng có nơi trơ cả lõi sắt ra ngoài, có nơi tường nứt... chờ sập. Những bảng hiệu cảnh báo nguy hiểm ngày một nhiều thêm, làm cho nơi đây như trở thành nơi âm u đến đáng sợ.

35-820de
Vì vấn đề sức khỏe, và các tệ nạn tại chung cư nên người sống ở đây trở nên khép kín, không muốn tiếp xúc với ai, vài ngôi nhà leo lét ánh đèn nhưng đóng cửa im ỉm càng khiến không gian trở nên vắng lặng.

31-820de
Cầu thang chính dẫn vào chung cư đã bị hư hỏng nặng, hành lang có nhiều vết nứt lớn, tưởng chừng chỉ chạm vào là rơi xuống, rất nguy hiểm.

32-820de
Phía trần những căn nhà nơi đây phần xi măng đã bong tróc còn trơ khung sắt, những căn nhà còn lại vách đã đổ tạo thành những lỗ hổng lớn.

3-22118
"Người hướng dẫn" cho biết: "Phần phía trên đó không biết sập lúc nào nên chúng tôi phải rào lại, không ai được phép đi lên. Tuy nhiên trước đây những người nhặt ve chai vẫn cố trèo qua song sắt để kiếm đồ nhựa, hơn hai người té vì các nấc thang sắt mục gãy, may mắn là chỉ bị thương chứ không nguy hiểm đến tính mạng".

5-22118

9-22118
Các hộ dân sống chung với rác khắp các lối đi trong chung cư.

1-22118

28-820de
Nước ngập, rác thải, dây điện giăng khắp nơi, kèm theo tiếng mèo hoang kêu cả ngày lẫn đêm.

27-820de
Để biết phòng nào có hộ dân sinh sống, chỉ cần nhìn qua cửa sổ, nơi nào có đồ đạc còn sử dụng được, phía tay trái bức tường được cho rằng còn người ở vì có treo một chiếc khăn, đồ chơi trẻ em và thảm lau chân. Phía bên phải thì đã bỏ trống.

18-820de
Phòng nào được tận dụng thì sạch sẽ hơn đôi chút, nhưng cửa luôn khóa vì sợ trộm cắp "ghé thăm".

14-820de
Một lối đi được xem là sạch sẽ nhất chung cư.

Ông Hồ Văn Bối (57 tuổi) cho biết: "Chỉ có người sống ở đây lâu năm mới biết phải đi lối nào để tránh chỗ nguy hiểm. Người lạ vào đây nên nhờ người dân dẫn đi".

29-820de
Ở đây người dân phải tự mình khắc phục những sự cố về điện, nước,... Đường ống dẫn nước được thay thế cái cũ, bồn chứa nước cũng đã quá ô nhiễm, nước sinh hoạt trở nên hôi thối nhưng 12 hộ dân nơi đây vẫn sử dụng.

Cô Thu cho biết: "Mặc dù ở đây ít dân nhưng họ không sống chung một tầng mà chia thành nhiều lầu, ngoài hai hộ sống ở lầu 1, thì những hộ khác rải rác ở từ lầu 5 đến lầu 10. Những thanh niên đều đi nơi khác ở, đa số người còn lại là người lớn tuổi, trung niên và trẻ em. Trung niên thì chạy xe ôm, trẻ em đến tuổi đến trường cũng được gửi đi nơi khác, số còn lại được các con gửi tiền về nuôi, hoặc tự mình kiếm sống vì bản thân con của họ cũng không khá hơn".

19-820de
Ở lầu cao, không có thang máy, người dân sử dụng thang sắt, tuy nhiên vì mưa gió, ẩm mốc, những nấc thang đã mục sàn sắt phía trên như chực rơi ra rất nguy hiểm.

25-820de
Vì mưu sinh và nhu cầu của người Sài Gòn nên phần sân phía dưới được tận dụng làm bãi gửi xe, anh Cao Mạnh Hùng cho biết: "Tôi ở trọ gần đây nhưng thuê phía trên lầu nhà chủ lại không cho để xe, những chung cư bên cạnh đã không còn chỗ nên mặc dù ở đây không sạch sẽ nhưng tôi vẫn phải gửi xe".

37-95bae
Theo cô Thu thì: "Từ năm 2008 đã có ba đợt di dời người dân khỏi đây vì UBND TP. HCM đã khảo sát khu chung cư và nhận định rằng nơi này đã bị hư hỏng nghiêm trọng. Không ai muốn sống một nơi mà tử thần cứ luôn rình rập, thế nhưng có những vướng mắc về giấy tờ nên chúng tôi chưa thể đi được".

Vì chung cư 727 Trần Hưng Đạo ít người ở và vẻ hoang tàn, rệu rã cả bên ngoài lẫn bên trong, thêm vào đó những năm trước nơi đây đã xảy ra hai vụ tự tử nên ngày càng có nhiều lời đồn đoán, nhiều câu chuyện mê tín được thêu dệt. Vì sợ những câu chuyện đó nên người ngoài cho rằng chỉ có những người không bình thường mới sống tại đây đến bây giờ. Những quan niệm trên khiến cho 12 hộ dân với vài chục người bên trong chung cư ngày càng khép kín.

Theo báo cáo của UBND TP.HCM, đến nay thành phố đã di dời 1.369 hộ gia đình, cá nhân tại 3 dự án chung cư cũ, hư hỏng; tháo dỡ 260 căn với tổng diện tích sàn thào dỡ là 14.140m2; cải tạo 288 căn với tổng diện tích sàn 10.340m2 và xây hoàn thành 1 block cụm chung cư với 444 căn hộ, tổng diện tích sàn xây mới là 27.760m2.

Ngoài ra, từ đầu năm 2015 đến nay, thành phố đã rà soát, tổng hợp tình hình thực  hiện thay thế chung cư hỏng nặng giai đoạn 2010-2015 và đề xuất chỉ tiêu thay thế các chung cư này, chỉnh trang ô phố trong giai đoạn 5 năm tới.

Ông Đỗ Phi Hùng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Tp. HCM cho biết, TP.HCM hiện có hơn 530 chung cư cũ thuộc diện buộc phải cải tạo hoặc xây mới. Song, địa phương này dù rốt ráo triển khai kêu gọi doanh nghiệp đầu tư, cải tạo nhưng hiện tại cũng mới chỉ có... 38 chung cư cũ được xây dựng lại.

Cũng theo ông Hùng, UBND Tp. HCM vừa chấp thuận chủ trương giao cho Công ty TNHH Bất động sản Tam Đức làm chủ đầu tư để tiếp tục triển khai thực hiện đầu tư xây dựng mới chung cư tại số 926 đường Võ Văn Kiệt (tên cũ là dự án chung cư 402 Hàm Tử) và dự án cao ốc số 727 đường Trần Hưng Đạo (Quận 5). Dự kiến, trong năm 2016 người dân tại một số chung cư cũ có thể sẽ được di dời sinh sống tại đây.