Vừa ra mắt teaser trailer, "Lô Tô" đã được kì vọng là niềm hy vọng mới của điện ảnh Việt!

Bắt đầu đánh tiếng tầm tháng 11 năm ngoái, Lô Tô của đạo diễn Huỳnh Tuấn Anh đã phần nào lôi kéo được sự chú ý của khán giả dù đây là phim điện ảnh đầu tay. Vài ba hình ảnh ít ỏi về dàn cờ cùng câu giới thiệu "những mảnh đời trôi sông lạc chợ" và cái tên "Lô Tô", ngay lập tức nhiều khán giả đã bảy tỏ sự mong chờ. 

Lô tô hội chợ là gì?

Lô tô là một hình thức xổ số có nguồn gốc từ tiếng Pháp "lotto". Dù có nhiều phiên bản khác nhau giữa miền Bắc và miền Nam nhưng chung quy thì vẫn là một trò chơi may rủi. Phim Lô Tô khai thác hình thức xổ số lô tô miền Nam ở các gánh hát  hội chợ xuất hiện tại các khu vực miền Tây và Đông Nam Bộ. 

Các gánh hát thường chọn những bãi đất trống gần chợ, khu dân cư để dựng lều, căng bạt và tổ chức thành một hội chợ cho bà con làng xóm. Ngoài những trò chơi dân gian như ném vòng, chọi lon, bắn súng lấy quà hay những vòng quay, thú nhún cho thiếu nhi thì thứ đặc trưng nhất ở các gánh hát này chính là xổ số lô tô. 

Mọi người đến đây sẽ mua những tờ vé dò (thiết kế giống như trò chơi lô tô gia đình) để chờ kêu số. Khi những "cô đào" vừa pha trò vừa gọi xổ số thì bà con bên dưới tìm những số mình có trong giấy dò để điểm. Người nào có đủ 5 số được kêu nằm trên một hàng ngang thì sẽ "kinh" rồi nhận thưởng. Cứ thế mà cuộc vui ở các các gánh hát lô tô hội chợ diễn ra nhộn nhịp với hầu hết người tham gia là tầng lớp lao động, các em thiếu nhi. 

Nhưng điều ấn tượng nhất ở các gánh hát này chính là những "cô đào" ăn mặc diêm dúa, đầy màu sắc rồi giễu hài và ca hát suốt chương trình. Hầu hết đều là đàn ông giả gái, người chuyển giới và những người đồng tính. Có người đến với nghề vì mong ước đủ tiền chuyển giới, có người yêu nghề vì đó là "gia đình" mà họ cảm thấy thuộc về, cũng có người chẳng phải "bóng gió" nhưng vì sự hấp dẫn của đồng tiền mà tham gia. 

Nói chung thứ gì cũng có mặt trái nhưng nhìn chung hình ảnh về những gánh hát lô tô hội chợ luôn tạo cho người khác một sự thoải mái vì không khí vui nhộn, màu sắc. Có điều, đằng sau đó luôn là những phận đời bạc bẽo, những tâm tư nặng trĩu được giấu kín trong những trò hề mà không phải ai cũng biết. 

Lấy cảm hứng từ phim tài liệu?

Phim "Lô Tô" của đạo diễn Huỳnh Tuấn Anh không phải là những hình ảnh đầu tiên về các gánh hát lô tô. Khán giả Việt đã từng được xem về những gánh hát này trên các tuồng cải lương, cổ tích trước đó. Tuy nhiên, có lẽ động lực khiến Huỳnh Tuấn Anh quyết định xoáy sâu vào cuộc đời những con người đặc biệt này xuất phát từ bộ phim tài liệu "Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng". 

"Không sợ chết, chỉ sợ già. Bóng gió mà, già xấu, kì lắm" - một câu nói trong phim khiến tất thảy khán giả mủi lòng

Bộ phim tài liệu này là phim dài đầu tay của đạo diễn Nguyễn Thị Thắm, chị lên ý tưởng từ năm 2009 và đi theo đoàn hát Bích Phụng để ghi hình trong gần 5 năm trời. Bộ phim được hoàn chỉnh hậu kì ở Pháp. "Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng" từng được trình chiếu tại các liên hoan phim, đoạt giải "Special Mention" (Vinh Danh Đặc Biệt) tại Liên hoan phim Đông Nam Á Chopshots và giải thưởng về phim tài liệu tại Cánh Diều Vàng 2013. Khi công chiếu tại Việt Nam, phim được đông đảo người phê bình khen ngợi cũng như chiếm được cảm tình từ số đông khán giả dù là một phim tài liệu dài. 

Theo thông tin bên lề, đạo diễn Huỳnh Tuấn Anh từng ngỏ lời với đạo diễn Nguyễn Thị Thắm về việc thực hiện một bộ phim cùng chủ đề sau khi xem "Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng" và nhận được sự đồng ý. Dù đến nay nhà sản xuất cũng như đạo diễn vẫn chưa nói gì về việc này nhưng qua trailer đầu tiên, khán giả dễ dàng nhận ra tứ truyện quen thuộc trong phim tài liệu của đạo diễn Thắm. 

Mô-típ dễ đoán nhưng dễ chịu với người Việt 

Nội dung của "Lô Tô" kể về gánh hát Phù Hoa mà Lệ Liễu (NSƯT Hữu Châu) thừa hưởng từ ông bầu Lê Minh (Bình Minh), nơi mà những "cô đào" Lệ Phi Phi (Huỳnh Lập), Lệ Sa Sa (Hải Triều) và Lệ Tú Nhàn (Minh Dũng) xem như gia đình. 

Bằng việc tái dựng những hình ảnh mang tính "đặc sản" của người miền Nam - những gánh hát hội chợ - cùng với dàn diễn viên của sân khấu kịch (nhiều người chuyên trị những vai diễn giả gái, đồng tính), không khó để đoán được cách "Lô Tô" sẽ khai thác sự hài hước.

Huỳnh Lập trong một cảnh phim

Ngay từ trailer đã thể hiện khá rõ mạch phim khi phần đầu là không khí hài hước đặc thù của gánh hát hội chợ còn phần sau sẽ tập trung vào bi kịch, lấy nước mắt. Hình ảnh gánh hát Phù Hoa bị cháy tạo cảm giác rất mạnh về "Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng" trong hình ảnh lẫn không khí. Chưa biết phim có khiến người xem phải khóc cười cùng nhân vật không nhưng những kỳ vọng là có cơ sở. Đây cũng là công thức chạm đến cảm xúc quen thuộc đối với khán giả Việt, dễ đoán nhưng cũng dễ chịu.

Đằng sau câu chuyện còn những gì "bí mật" thì phải chờ khám phá trên màn ảnh. 

Poster chỉn chu nhưng chưa thật "đúng"?

Nhà sản xuất chỉ mới tung poster các nhân vật trong phim nhưng đã nhận được nhiều lời khen. Ý tưởng chia nửa mặt người trên poster rất hay, tạo được cảm giác và khơi gợi về nội dung ngay khi nhìn vào. 

Hải Triều

Tuy nhiên, việc dùng màu sắc cũng như các chi tiết trang trí trên poster dường như chưa thực sự phù hợp với bộ phim. Cám giác đầu tiên khi nhìn vào sẽ giống một gánh xiếc hơn vì tông màu vàng - đỏ làm chủ đạo cùng dây cờ phía sau các nhân vật. Không phủ nhận ý tưởng cũng như sự chăm chút cho typo, nhưng poster vẫn tạo cảm giác "sân khấu" nhiều hơn là "điện ảnh". 

Đây cũng chỉ mới là bộ poster nhân vật, hy vọng poster chính thức của phim sẽ ra được chất dân dã, ồn ào nhưng cũng đầy thăng trầm của gánh hát Phù Hoa hơn nữa. 

Hình ảnh đẹp và âm nhạc ấn tượng 

Nhà sản xuất Lý Minh Thắng đã từng khiến mọi người trầm trồ với những hình ảnh duy mỹ mang tính nghệ thuật trong phim "Sài Gòn, Anh Yêu Em" khi ở vị trí tổng đạo diễn. Do đó, không mấy ngạc nhiên khi phần hình ảnh của "Lô Tô" khiến khán giả kì vọng.

Không gian gánh hát Phù Hoa được chăm chút xuất hiện trong trailer lột tả chân thực không khí các gánh hát ngoài đời với sân khấu, màn vải và các trò chơi giải trí. Hay cảnh cậu bé chạy trên đìa nước trong buổi chiều tà cũng cho thấy sự đầu tư về hình ảnh của phim, một sự kỳ vọng xứng đáng. 

Âm nhạc lại là một kỳ vọng khác khi giai điệu rất đặc trưng của các gánh hát hội chợ được vang lên xuyên suốt: "Số gì đây? Số, số, số gì đây? Cờ ra, cờ ra con mấy, con mấy gì đây?. Những câu hát gần như độc nhất gắn liền với không chỉ gánh hát hội chợ mà cả bản thân trò chơi lô tô. Vì thế, đưa những câu hát này lên phim là một lựa chọn thông minh. Chưa kể cách phối và hát của các diễn viên trong phim chỉ qua đoạn trailer ngắn đã thể hiện được cả sự thú vị lẫn nỗi buồn canh cánh. 

Nhưng, âm nhạc của các gánh hát hội chợ không chỉ như thế. Những người từng đến mua vé dò sẽ không bao giờ quên được không khí khi các nàng "bóng gió" vừa gọi số vừa pha trò bằng đủ mọi loại hình âm nhạc dân gian trên sân khấu.

Trong thực tế, những bài hát thiếu nhi, những câu hò, vè đều được tận dụng rồi biến tấu để kêu số, tạo ra cảm giác vừa chân chất mà cũng thật hào hứng. 

"Má em hừng đông đi cày bừa 

Tía em hừng đông đi cày bừa

Má em là một người nông dân

Tía em là một người nông dân

Cùng sống trên đồng bao la 

Con hai mươi ba... cờ ra, cờ ra con mấy..."

Thú vị mà, đúng không? Hy vọng phần âm nhạc của "Lô Tô" trên phim sẽ khơi gợi được từng mạch xúc cảm trong khán giả về tuổi thơ, cuộc sống và những văn hóa mang tính dân gian, điều mà gần đây rất hiếm phim làm được.