Vừa đỗ đại học đã muốn bỏ, thi lại ngành... y chang, thầy giáo Hà Nội ngán ngẩm: "Nghĩ gì khi đặt nguyện vọng? Sao giờ khổ thế này?"

Ở ngưỡng cửa đại học, nhiều bạn trẻ rơi vào tình huống: đã trúng tuyển vào một ngành, một trường khá tốt nhưng trong lòng vẫn canh cánh rằng "nếu học ở ngôi trường khác, có lẽ cơ hội sẽ rộng mở hơn". 

Câu chuyện một học sinh sinh năm 2007 vừa trúng tuyển ngành kiểm toán nhưng dự định chỉ học một kỳ rồi bảo lưu để ôn thi lại được một thầy giáo ở Hà Nội chia sẻ gần đây là ví dụ điển hình. Lý do gia đình em này đưa ra là: muốn hướng đến môi trường quốc tế, vào làm tại các tập đoàn lớn, sau đó đi du học.

Tham khảo mạng xã hội, em thấy nhiều người cho rằng một số ngôi trường có thương hiệu mạnh hơn trong lĩnh vực kiểm toán, thuận lợi hơn khi xin vào Big4 (4 công ty kiểm toán lớn: Deloitte, EY, KPMG, PwC) hay nộp hồ sơ du học.

"Đâu phải học đúng trường đó mới vào được Big4"

Thầy giáo này cho rằng, thi lại cũng chưa chắc đã đỗ Kế toán - Kiểm toán ở trường mong ước, mà kể cả có đỗ thì cũng không đồng nghĩa chắc chắn được vào Big4 hay đi du học. Có quá nhiều biến số, trong khi cái giá phải trả là một năm tuổi trẻ, quãng thời gian vô cùng quý giá.

Thực tế, ở bất kỳ trường nào cũng có người thành công và cũng có người không thành công, điều quan trọng nằm ở chính nỗ lực của mỗi người. Thi lại chỉ thực sự nên cân nhắc khi bản thân cảm thấy còn đủ sức bật, đủ tự tin rằng khả năng đỗ cao và sự khác biệt giữa hai lựa chọn thực sự rõ rệt. Còn nếu sự khác biệt chỉ ở mức "một điểm bảy, điểm tám so với mười" thì có lẽ nên dừng lại, thay vì đánh đổi cả một năm thanh xuân.

Cả hai trường nói trên đều là những trường "target school" của 4 công ty Kiểm toán lớn (Big4). Sinh viên tốt nghiệp từ cả hai trường đều có cơ hội ứng tuyển ngang nhau. Yếu tố quyết định vẫn là năng lực cá nhân, ngoại ngữ (đặc biệt là tiếng Anh), và kỹ năng phỏng vấn.

Đối với việc du học Thạc sĩ, hồ sơ sẽ được đánh giá dựa trên: Điểm GPA (hệ số 4), điểm tiếng Anh (IELTS/TOEFL), kinh nghiệm làm việc, bài luận và thư giới thiệu. Thương hiệu của cả hai trường đều được các trường đại học quốc tế công nhận. Một bảng điểm đẹp từ trường hiện tại sẽ có giá trị hơn một bảng điểm trung bình từ trường muốn thi lại.

Ngoài ra, không ít sinh viên xuất thân từ những ngôi trường không nằm trong nhóm "top đầu" nhưng nhờ sự chủ động rèn luyện vẫn thành công khi ứng tuyển vào các tập đoàn đa quốc gia. 

Một phụ huynh kể lại chuyện em gái mình: ngày trước thi đại học, vì điểm số và lời khuyên nên chọn ngành không đúng sở thích. Đến năm 2, cô bé kêu chán, định bỏ học ôn thi lại. Nhưng gia đình vừa động viên vừa cứng rắn, cuối cùng em vẫn theo học đến cùng và hiện nay là một giáo viên dạy Sử được học sinh yêu quý. Nhìn lại, cô không còn thấy quyết định ban đầu là sai, bởi trong quá trình học, tình yêu nghề dần nảy nở.

Câu chuyện ấy cho thấy: cảm giác "không đúng" ban đầu đôi khi chỉ là do chưa kịp thích nghi. Đại học là một hành trình dài, càng đi sâu, mỗi người càng tìm thấy niềm hứng thú và cơ hội từ chính lựa chọn sẵn có.

Nên chọn "đường" nào?

Nên học tại trường hiện tại và tối ưu hóa lợi thế cá nhân

Đây là lựa chọn an toàn, thông minh và khôn ngoan nhất. Thay vì dồn toàn lực cho một kỳ thi đầy may rủi, việc tập trung vào phát triển bản thân ngay tại ngôi trường hiện tại có thể là lựa chọn khôn ngoan hơn. 

Một bảng điểm xuất sắc, khả năng ngoại ngữ lưu loát (như IELTS 7.0 trở lên), các chứng chỉ nghề nghiệp quốc tế, cùng với kinh nghiệm từ các câu lạc bộ, hoạt động tình nguyện và các kỳ thực tập sớm tại Big4 từ năm 2, năm 3 chính là những yếu tố "ghi điểm" tuyệt đối trong mắt các nhà tuyển dụng hàng đầu, kể cả các tập đoàn đa quốc gia.

Nếu vẫn muốn thử sức tại trường mới

Nếu gia đình và con vẫn quyết tâm, hãy cân nhắc phương án vừa học 1 kỳ tại trường cũ, vừa ôn thi, thay vì bảo lưu. Việc học đại học sẽ mang lại những trải nghiệm và kiến thức nền tảng, dù sau này có thi lại đỗ hay không thì cũng không bị lãng phí. Tuy nhiên, đây là một lộ trình vất vả, đòi hỏi sự quyết tâm rất cao.

Hãy xem môi trường hiện tại là nơi để bắt đầu. Tập trung học tập thật tốt để có nền tảng kiến thức vững chắc và một bảng điểm ấn tượng. Tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa để phát triển kỹ năng mềm và xây dựng các mối quan hệ. Hãy bắt đầu luyện tập và thi các chứng chỉ tiếng Anh và các chứng chỉ nghề nghiệp ngay từ năm nhất.

Nếu vẫn muốn thử sức, chỉ nên cân nhắc thi lại khi thực sự tự tin vào năng lực và sự chênh lệch là rõ rệt. Và hãy nhớ, việc học kỳ đầu tiên không hề vô ích, nó vẫn là kiến thức nền tảng quý giá.

Tuổi trẻ vốn dĩ đã nhiều hoang mang. Việc so sánh giữa các trường đại học là điều dễ hiểu, nhất là khi mạng xã hội tràn ngập những lời khuyên, câu chuyện thành công được kể lại. Nhưng không ai có thể bảo đảm rằng đổi trường sẽ đổi đời. Điều chắc chắn duy nhất là: thành công đến từ nỗ lực của chính mình.

Thay vì bảo lưu để thi lại, nhiều khi khôn ngoan hơn là tập trung tận dụng thời gian, đầu tư vào kỹ năng thật sự. Bởi một năm tuổi trẻ đã qua sẽ không bao giờ trở lại, và cơ hội để trưởng thành không chỉ đến từ tên một ngôi trường, mà đến từ chính sự bền bỉ và bản lĩnh của mỗi người.