Vì sao vé máy bay Tết đội giá, khan hiếm?
Dù một số hãng bay tăng chuyến dịp Tết, song số lượng vé máy bay Tết tung ra vẫn chưa làm giảm cơn khát vé trong những ngày cao điểm đi lại của người dân trước và sau Tết.
Khách mua vé máy bay của VietJetAir tại sân bay Tân Sơn Nhất chiều 20-12 - Ảnh: T.T.D.
Nhiều người than giá vé máy bay tết luôn ở mức gần chạm trần, cộng thêm thuế phí khác, trung bình mỗi vé trong dịp cao điểm Tết ở một số chặng bay 3,5 - 5,9 triệu đồng/vé. Trong khi đó, có hãng bay được tăng chuyến nhưng cũng có hãng chờ đợi đến lượt. Muốn tăng chuyến dịp Tết cũng không phải dễ.
Đến hẹn lại căng
Hầu như năm nào đến cao điểm Tết, giá vé máy bay vẫn là câu chuyện mà người dân bận tâm rất nhiều. Đại diện Vietnam Airlines cho hay sau bảy ngày mở bán bổ sung, ghi nhận đến ngày 20-12 số lượng vé bán ra tăng mạnh, đặc biệt là những đường bay tỉnh.
Vietnam Airlines, Pacific Airlines, Vasco (thuộc Vietnam Airlines Group) tăng thêm 224.000 chỗ, tương đương 1.500 chuyến bay.
Các chặng bay được bổ sung giữa Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM, Hải Phòng, Vinh, Thanh Hóa, Huế, Quảng Nam, Buôn Ma Thuột, Nha Trang, Phú Quốc... từ ngày 6-1-2023 đến 5-2-2023 (tức 15 tháng chạp đến 15 tháng giêng). Sau khi có kế hoạch tăng chuyến, các hãng sẽ tiếp tục mở bán vé vào nhiều khung giờ trong ngày.
Thế nhưng, theo khảo sát của Tuổi Trẻ, sau ngày 23 đến 29 tháng chạp ở các chặng bay tỉnh tiếp tục rơi vào tình trạng "cháy vé".
Chặng TP.HCM - Chu Lai, Vietnam Airlines hết vé liên tiếp nhiều ngày từ 14-1 đến 20-1 (23 đến 29 tháng chạp). Vietjet cũng lâm vào tình trạng hết vé chặng bay trên, Bamboo Airways chỉ còn vé hạng thương gia trong hai ngày 23, 24 tháng chạp với giá 4,6 triệu đồng/vé.
Cùng giai đoạn trên, khảo sát chặng TP.HCM - Vinh, Bamboo Airways còn rất ít vé hạng thương gia 5,9 triệu đồng/vé, còn hạng phổ thông hết vé.
Riêng hãng Vietjet khai thác chín chuyến mỗi ngày nhưng ngày 24 và 25 tháng chạp chỉ còn vé bốn chuyến bay, bay vào cuối ngày với giá 3,4 triệu đồng/vé, những ngày khác đã hết vé. Vietnam Airlines còn nhiều chuyến bay có vé, song giá vé thấp nhất là 3,5 triệu đồng/vé, hạng thương gia 5,9 triệu đồng/vé.
Còn chặng TP.HCM - Thanh Hóa, chỉ riêng Vietnam Airlines còn vé ngày 23, 24 tháng chạp với giá hạng thương gia 5,6 triệu đồng/vé, còn lại những ngày khác kéo dài đến ngày 29 tháng chạp hết vé. Vietjet, Bamboo Airways chỉ còn vé giờ ban đêm 1 - 2 chuyến bay vào tối 24, 25 tháng chạp, còn lại đã hết vé.
Anh Nguyễn Thanh Hùng, một đại lý vé máy bay tại TP.HCM, cho biết dân vé cũng "khóc ròng" vì vé khan hiếm. Các đại lý phải "túi bụi" gọi tới lui, canh ngày bổ sung chuyến bay là giành giật, đặt vé.
Hiện danh sách chờ đặt chuyến của khách thông qua đại lý rất nhiều. Tuy nhiên, anh Hùng cũng "bó tay" vì số chuyến bay mở ra là hết vé. "Phải nói thật năm nay đường bay tỉnh mở ra là hết. Không hiểu lý do gì mà ngành hàng không chưa bổ sung vé đợt tiếp theo dù nhu cầu của khách tăng cao như vậy", anh Hùng nói.
Trong khi đó, anh Nguyễn Phúc Bảo Châu - nhân viên văn phòng công ty bất động sản (quận Bình Thạnh) - cho biết ngay khi Vietnam Airlines tăng chuyến bay TP.HCM - Chu Lai anh đã vào canh, nhưng số lượng chuyến bay ít và giá vé lại cao. Vừa mở vé Vietnam Airlines và Vietjet để so sánh, chưa được 10 phút là giá vé đã tăng vọt lên.
Anh Châu thấy vậy chưa mua vé ngay vì nghe nói hãng sẽ tiếp tục mở bán vào những ngày sau. Thế nhưng, ba ngày sau anh vào website xem lại "tá hỏa" vì các chuyến bay đã hết vé vào ngày 27, 28, 29 Tết.
"Ngay cả việc đi lại của hàng không với chặng bay có nhu cầu cao cũng không đáp ứng được là rất kỳ lạ", anh Châu băn khoăn.
Hành khách làm thủ tục bay tại ga quốc nội, sân bay Tân Sơn Nhất - Ảnh: DUYÊN PHAN
Muốn tăng chuyến bay không dễ
Theo nhiều doanh nghiệp hàng không, nhu cầu khách hàng đi máy bay chỉ thật sự tăng cao trong những ngày cận và sau Tết. Chẳng hạn trước 23 tháng chạp và sau ngày 10 tháng giêng, nhiều chuyến bay vẫn còn vé.
Thế nhưng vào những ngày cao điểm, hầu hết các chặng bay tỉ lệ lấp đầy lên đến 80 - 100%. Thậm chí không loại trừ khả năng một số hãng bán quá số ghế trên chuyến bay (overbooking) trong dịp Tết. Đây cũng là một trong những nguyên nhân có khách hàng ra đúng giờ nhưng do hãng bay bán quá số ghế phải cắt khách đi chuyến sau.
Nói về việc giá vé máy bay tăng, đại diện một hãng bay phân trần giá vé có tăng so với giai đoạn bình thường nhưng vẫn đúng theo quy định giá trần. Song theo đại diện hãng bay này, nếu có thêm những chuyến bay thì giá vé sẽ đỡ căng thẳng hơn. Tuy nhiên, việc tăng chuyến không phải là điều dễ dàng trong giai đoạn hiện nay.
Đại diện một hãng bay khác cũng cho biết quy định về cất hạ cánh (slot) hiện gây nhiều vướng mắc cho hãng. Ví dụ như việc không cho thay đổi đường bay (vẫn sử dụng đúng slot đó nhưng khai thác đường bay khác có nhu cầu cao hơn).
Quy định về việc cấp thêm slot mới bị ràng buộc bởi các điều kiện, nổi bật là tỉ lệ sử dụng đúng slot ở các tháng trước đó. Do đó dù sân bay còn slot, thị trường có nhu cầu, hãng có khả năng tăng chuyến bay nhưng có thể không được cấp thêm slot để tăng chuyến...
Ngoài giới hạn về trần slot thì số lượng chuyến bay được phép cất hạ cánh và số lượng ghế cung ứng trong mỗi khung giờ còn phụ thuộc vào số lượng máy soi chiếu an ninh được lắp đặt tại các khu vực trong sân bay.
Vì vậy có slot nhưng có thể vẫn không khai thác được. Trong khi nguồn lực máy bay vẫn dư thừa, muốn tăng chuyến ngay trong dịp cao điểm vẫn phải trình tới trình lui thủ tục cho Cục Hàng không.
Thậm chí, có hãng bay còn than phiền việc hãng xin cấp thêm slot nhưng Cục Hàng không Việt Nam viện nhiều lý do để chưa giải quyết. Như lý do vì năng lực khai thác của nhà ga có giới hạn/khung giờ, tỉ lệ khai thác đúng giờ chưa đảm bảo, nhân sự mặt đất chưa đáp ứng được... nên chưa cấp thêm slot.
"Tôi thấy những lý do này chưa thuyết phục. Dường như cơ quan chức năng đang muốn 'níu' hãng bay có nhu cầu tăng chuyến", một vị lãnh đạo hãng hàng không nêu.
Nỗ lực chống "tắc" trong và ngoài sân bay
Tại buổi họp chiều 20-12, ông Trần Quang Lâm - giám đốc Sở GTVT TP.HCM - cho biết thời gian phục vụ Tết năm nay dự kiến từ ngày 29-12-2022 đến ngày 5-2-2023 (tức ngày 7 tháng chạp đến 17 tháng giêng âm lịch).
Trong những ngày cao điểm, việc ùn ứ, kẹt xe tại bến xe, nhà ga..., đặc biệt là sân bay Tân Sơn Nhất luôn là điểm nóng. Ông Lâm yêu cầu các đơn vị tổ chức điều tiết từ xa, lên kịch bản xử lý sự cố giao thông bất ngờ.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Công Hoàn - phó giám đốc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - đề xuất Sở GTVT TP.HCM cùng các đơn vị thông báo, hướng dẫn người dân không có nhu cầu thì hạn chế đi qua khu vực sân bay giờ cao điểm.
Ngoài ra ông Hoàn cũng bày tỏ lo lắng tình trạng ùn xe khiến taxi, xe công nghệ không kịp quay đầu rước khách, khách bị ùn ứ bên trong sân bay. Đơn vị này mong muốn được làm bãi đệm taxi điều tiết xe ra vào sân bay.
THU DUNG
Không tắc nghẽn mới là lạ!
Ngoài chuyện khó khăn khi mua vé máy bay tết, rất nhiều người còn lo lắng về việc ùn ứ, kẹt cứng ở "điểm nóng" sân bay Tân Sơn Nhất trong những ngày người dân đi lại trước và sau Tết.
Ông Nguyễn Công Hoàn - phó giám đốc Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất - cho rằng lượng khách đi lại tại sân bay quốc nội được dự báo tăng mạnh trong những ngày cận Tết. Ngày cao điểm có thể đón tới 130.000 lượt khách, tăng 20% so với khi dịch chưa bùng phát.
"Nhà ga quốc nội Tân Sơn Nhất sau rất nhiều lần sửa chữa, cố gắng cơi nới cũng chỉ đạt năng lực khai thác 15 triệu hành khách/năm.
Thế nhưng hiện sân bay đang đón lượng khách gấp đôi thì không có một nhà ga nào trên thế giới có thể đạt được hiệu quả khai thác như mong đợi", ông Hoàn nói và cho rằng mặt bằng hạn chế, khách đi lại đông như vậy không tắc nghẽn mới là lạ!
Nhận xét về phát biểu trên của lãnh đạo sân bay Tân Sơn Nhất, một chuyên gia hàng không cho rằng cần giảm ùn tắc ngay trong nhà ga. Như khu vực ám ảnh nhất với hành khách là lối soi chiếu an ninh luôn trong tình trạng chen chúc.
Nếu không tăng cường máy móc, trang thiết bị, nhân sự, chắc chắn đây là điểm nóng chưa thể giải quyết được ở sân bay Tân Sơn Nhất.
Bên cạnh đó, hiện nay sân bay Tân Sơn Nhất vẫn chưa giải quyết được câu chuyện bãi đệm xe taxi, xe công nghệ. Từ đó sẽ không tránh khỏi tình trạng khách lại kêu than khó đặt xe, tài xế chê cuốc ngắn, ép giá... tiếp tục căng thẳng trước và sau Tết.
Liệu các hãng có cố tình ém vé?
Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng trả lời Tuổi Trẻ về giá vé máy bay dịp Tết Nguyên đán 2023.
Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng
Theo ông Thắng, do đặc thù khai thác dịp Tết nên các hãng hàng không có giá vé máy bay cao hơn ngày thường và qua kiểm tra không có hãng nào bán vé quá giá trần quy định.
* Ngoài việc giá cao, còn xảy ra tình trạng vé khan hiếm. Cục Hàng không giải quyết thực tế thế này ra sao?
- Cục Hàng không yêu cầu các hãng xây dựng phương án tổ chức vận tải hành khách phù hợp, điều hành lịch bay hạn chế tối đa việc chậm chuyến, hủy chuyến trong giai đoạn cao điểm dịp Tết dương lịch, Tết Nguyên đán; bố trí nguồn lực, tăng cường khai thác các chuyến bay vào ban đêm nhằm giảm ùn tắc tại các sân bay vào các khung giờ ban ngày.
Các hãng thực hiện báo cáo hằng ngày với Cục Hàng không về kết quả bán vé trên các đường bay từ TP.HCM đi các địa phương dịp cao điểm Tết Nguyên đán. Nhìn chung ngoại trừ một số ngày cận Tết có tỉ lệ đặt chỗ trên các đường bay từ miền Nam ra miền Trung và miền Bắc là cao, các ngày khác lượng ghế chưa được đặt còn khá dồi dào, nhất là các ngày trước 23 tháng chạp.
* Sau khi Cục Hàng không tăng slot (giờ cất, hạ cánh) ở sân bay Tân Sơn Nhất, các hãng hàng không đã tăng thêm chuyến bay thế nào?
- Với 20 slot tăng thêm mỗi ngày tại sân bay Tân Sơn Nhất, Cục Hàng không đã xác nhận cho các hãng hàng không Việt Nam để kịp thời mở bán. Cục cũng đã xác nhận slot cho các hãng sử dụng vào các khung giờ ban đêm từ 22h đêm đến 4h sáng để khai thác các đường bay từ TP.HCM đi/đến Hà Nội, Hải Phòng, Thanh Hóa, Vinh, Quảng Bình, Huế, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Gia Lai, Quảng Nam, Phú Yên và Lâm Đồng.
Trước Tết Nguyên đán, các hãng hàng không Việt Nam khai thác trung bình khoảng 106 chuyến bay/ngày vào khung giờ ban đêm trên các đường bay này. Sau khi được xác nhận slot, số lượng chuyến bay vào khung giờ này tăng lên 204 chuyến bay/ngày (gần hai lần) vào giai đoạn cao điểm Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023.
Với các slot bổ sung tại sân bay Tân Sơn Nhất, cùng với việc quỹ slot tại sân bay Nội Bài còn khá dồi dào, các hãng hàng không đã lập kế hoạch khai thác các đường bay nội địa dịp cao điểm Tết với khoảng 950 chuyến/ngày đến 990 chuyến/ngày trên các đường bay nội địa.
Tổng cộng trong dịp cao điểm Tết Nguyên đán (từ 15 tháng chạp đến 15 tháng giêng), lượng ghế cung ứng tăng thêm xấp xỉ 1,7 triệu ghế trên các đường bay nội địa với tỉ lệ tăng hơn 33% so với lịch bay thường lệ mùa đông 2022 - 2023.
Hành khách nhộn nhịp hơn vào những ngày cận Tết tại ga quốc nội, sân bay Tân Sơn Nhất - Ảnh: DUYÊN PHAN
* Thế nhưng tình trạng khan vé máy bay tết và giá vé cao vẫn xảy ra, liệu các hãng hàng không cố tình ém vé để tạo khan hiếm, bán vé giá cao. Cục Hàng không đã kiểm tra việc này?
- Qua kiểm tra thực tiễn trên các trang bán vé của các hãng hàng không như Vietnam Airlines, VietJet Air hay Bamboo Airways (thời điểm 14h ngày 20-12-2022), hành khách vẫn có thể mua vé trên đường bay TP.HCM đi Hà Nội vào các ngày cận Tết với mức giá phổ thông theo khung giá cước (từ 2,6 triệu đến 3,5 triệu đồng tùy hãng, tùy ngày và tùy giờ). Còn các ngày khác, đặc biệt là trước 23 tháng chạp vẫn còn nhiều hạng vé giá thấp.
Cục Hàng không nhận thấy các hãng hàng không Việt Nam đang tuân thủ quy định của Bộ GTVT về khung giá dịch vụ vận chuyển hành khách trên các đường bay nội địa, không bán vé quá giá trần quy định.
* Cục Hàng không tiếp tục có cho tăng thêm chuyến bay trong thời gian tới?
- Cục Hàng không đang tiếp tục phối hợp với các hãng, các sân bay rà soát kế hoạch khai thác đã được xây dựng, khả năng đáp ứng của hạ tầng, đặc biệt là nhà ga nội địa sân bay Tân Sơn Nhất để đưa ra các giải pháp nhằm tăng cung ứng trên các đường bay nội địa, phục vụ nhu cầu đi lại dịp cao điểm Tết Nguyên đán 2023 của hành khách theo nguyên tắc đảm bảo an toàn, an ninh và chất lượng dịch vụ.
TUẤN PHÙNG thực hiện
