Vì sao bánh mì là món ăn không thể thiếu trong cuộc sống người Việt?

Không phải ngẫu nhiên mà nhiều năm qua, món bánh mì đã có chỗ đứng trên bản đồ ẩm thực thế giới. Bên cạnh phở, bánh mì là món ăn "hot" được nhiều du khách quốc tế tìm đến khi tới Việt Nam. Năm 2011, món ăn này chính thức trở thành danh từ riêng trong từ điển Oxford: "Bánh mì" - (banh mi /ˈbɑːn miː/). Tháng 8 năm nay, bánh mì lại được lọt vào danh sách Top 50 món ăn đường phố ngon nhất châu Á do tờ CNN bình chọn.

Bánh mì là một trường hợp thú vị của ẩm thực Việt. Vào thế kỷ 19, bánh mì theo chân người Pháp du nhập vào nước ta với dạng thức bánh mì baguette, ăn kèm với bơ, mứt, thịt nguội. Theo thời gian, bánh mì baguette được người Việt "cải biên" theo thói quen ăn uống, khẩu vị của riêng người Việt, trở thành món ăn bình dân nhưng không thể thiếu được.

Nét biến tấu đầu tiên phải kể đến cách ăn và kết hợp nguyên liệu. Năm 1958, tiệm bánh mì Hoà Mã ở Sài Gòn đã bắt đầu mở bán món bánh mì kiểu Pháp mang đi "kẹp đủ thứ", đánh dấu một trào lưu thưởng thức mới. Chất bột làm bánh và kích cỡ bánh mì sau đó cũng có những thay đổi đáng kể. Khác với bản gốc, bánh mì Việt Nam có size cầm vừa tay, với lớp vỏ ngoài giòn rụm, nhiều vết nứt, bên trong ruột mềm và nở xốp hơn hẳn bánh baguette.

Khi có khách đến mua, người bán sẽ rạch một đường bên hông thân bánh nóng giòn, cho vào đa dạng các loại thịt nguội, chả, pate gan, rau mùi, đồ chua và vài lát ớt cay nồng đượm vị. Tùy vào nơi bán hoặc gu thưởng thức của người ăn, bánh mì còn có thể được cho thêm bơ, trứng ốp, chà bông, nước sốt, nước tương hoặc tương ớt... Cách chế biến "Đông Tây kết hợp" này hóa ra lại làm nên một món ăn bùng nổ về mặt hương vị. Những nguyên liệu đơn giản, mộc mạc khi hòa quyện cùng nhau bên trong lớp bánh mì ngoài giòn, trong xốp lại cho ra đời một món ăn hết sức tinh tế. Xét về mặt dinh dưỡng thì bánh mì cũng không thua kém bất kì món ăn nào khi hội đủ các chất dinh dưỡng như tinh bột, đạm, chất xơ.

Bánh mì từ một món ăn chơi đã đi vào các bữa ăn của người Việt. Nó trở nên phổ biến và được ưa chuộng ở mọi lứa tuổi khi đáp ứng được cả ba tiêu chí: ngon miệng, tiện lợi và phù hợp với túi tiền. Bánh mì dễ dàng được tìm thấy trên khắp góc phố, nẻo đường Việt Nam. Khi "chu du" qua từng vùng miền, bánh mì lại có thêm nhiều cách biến tấu khác nhau, tùy thuộc vào khẩu vị và nguồn nguyên liệu có sẵn ở địa phương, như bánh mì thịt, bánh mì xíu mại, bánh mì que, bánh mì bột lọc, bánh mì Hội An, bánh mì chả cá…

Bánh mì, theo năm tháng cũng mặc nhiên trở thành món ăn sáng và ăn xế "quốc dân" nhờ tính tiện lợi, kích cỡ gọn gàng. Dù bận rộn, hối hả thế nào đi chăng nữa, người Việt vẫn có thể dễ dàng tìm thấy một xe bán bánh mì bên đường và nhanh chóng mua cho mình một chiếc bánh mì thơm ngon, no lâu. Còn trong những sớm cuối tuần thong thả, ăn một ổ bánh mì, nhâm nhi chút cà phê cũng là một lựa chọn không tồi.

Trong thời đại công nghệ phát triển, cùng với sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng, người dân lại có thêm lựa chọn đặt bánh mì nóng hổi tại nhà. Theo thống kê của nền tảng đặt đồ ăn trực tuyến GoFood của Gojek, trong nửa đầu năm 2022, đã có hàng triệu ổ bánh mì được bán ra từ nền tảng đặt đồ ăn này. Thời gian khách hàng thường đặt bánh mì nhiều nhất rơi vào khoảng từ 8 đến 10 giờ sáng.

Với sự hỗ trợ dịch vụ từ các nền tảng đặt đồ ăn online như GoFood, việc thưởng thức những chiếc bánh mì nóng giòn, ngon miệng, lạ vị tại các cửa hàng mà người dùng ưa thích giờ đây lại càng dễ dàng hơn. Chỉ cần lên GoFood của app Gojek, bạn có thể tìm thấy những cửa hàng bánh mì hấp dẫn như Bánh Mì Ơi, Bánh Mì Pew Pew, Vua bánh mì, Bánh mì Tuhu Bread hay Bami Sot – Bánh Mì Sốt Đặc Biệt…

Ngoài ra, người dùng GoFood còn có thể tự do khám phá những địa chỉ bán bánh mì ngon xung quanh địa bàn của mình nhờ đề xuất của ứng dụng. Nếu làm việc cùng các đồng nghiệp nước ngoài, "chốt đơn" bánh mì để cùng chia sẻ vào bữa ăn trưa hoặc ăn xế có thể là ý tưởng tuyệt vời để kết nối và giới thiệu với họ về ẩm thực Việt Nam.

Có thể nói, bánh mì là minh chứng cho tài năng và sự sáng tạo của người Việt trong thưởng thức ẩm thực. Tiếp nhận một món ăn có nguồn gốc nước ngoài, người Việt vẫn biết cách để biến nó trở thành thứ đặc sản của riêng mình. Bánh mì là sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa ẩm thực dân tộc và ẩm thực thế giới. Có lẽ vì vậy mà trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, món ăn này vẫn giữ nguyên sức hút với người Việt lẫn bạn bè quốc tế.