Một yêu cầu mua hàng tưởng như bình thường từ Nigeria cách đây hơn 20 năm đã trở thành mồi lửa mở ra một cuộc khởi nghiệp trị giá hàng trăm triệu đô la Mỹ. Nhân vật chính là Thẩm Diên Xương và vợ ông, Dương Diên Quyên – đôi vợ chồng trí thức tốt nghiệp Đại học Kỹ thuật Cáp Nhĩ Tân, một trong những đại học danh tiếng của Trung Quốc.
Sau tốt nghiệp, Dương Diên Quyên vào giảng dạy và giữ chức Phó Giáo sư ngành kỹ thuật, còn chồng sang Nigeria làm quản lý mua sắm. Chỉ hai năm sống trong điều kiện nắng nóng khắc nghiệt và mối đe dọa sốt rét, Thẩm Diên Xương quyết định hồi hương.
Bước ngoặt đến khi một đối tác Nigeria gửi yêu cầu nhờ tìm nguồn hàng hóa trị giá 200.000 USD từ Trung Quốc. Yêu cầu tưởng nhỏ ấy lại phơi ra một khoảng trống thị trường khổng lồ: nhu yếu phẩm sinh hoạt tại châu Phi khan hiếm, nguồn cung quá yếu so với nhu cầu.
Năm 2000, hai vợ chồng lập công ty tại Quảng Châu, bắt đầu xuất khẩu vật liệu xây dựng và hàng thiết yếu sang châu Phi. Bốn năm sau, doanh nghiệp đổi tên thành Tập đoàn Quốc tế Sunda, mở chi nhánh nước ngoài đầu tiên tại Ghana. Việc cắm rễ thị trường giúp họ nhìn thấy một vấn đề nhức nhối: rất nhiều phụ nữ châu Phi phải dùng giẻ rách hoặc lá cây thay băng vệ sinh vì sản phẩm phương Tây quá đắt. Với họ, đó không chỉ là một vấn đề vệ sinh, mà là tổn thất về phẩm giá.
Năm 2009, Sunda cho ra mắt Softcare – thương hiệu tã trẻ em và băng vệ sinh thiết kế riêng cho thị trường châu Phi. Dương phụ trách R&D: giản lược bao bì, cắt bỏ tính năng không thiết yếu, ưu tiên tiện dụng, qua đó giảm mạnh giá thành. Song song, Thẩm Diên Xương xây nhà máy ngay tại châu Phi để cắt đứt nỗi đau logistics.
Kết quả: băng vệ sinh Softcare rẻ chỉ bằng một phần ba thương hiệu phương Tây; tã trẻ em chưa đến 0,1 USD/miếng. Mạng lưới phân phối sử dụng xe máy và xe tải nhỏ giúp hàng hóa len lỏi tới cả vùng sâu vùng xa. Đến nay, Softcare vận hành 8 nhà máy trên toàn châu Phi và là nhà bán tã số một lục địa trong năm 2023–2024. Doanh thu năm 2024 đạt 3,2 tỷ nhân dân tệ, tương đương 450 triệu USD.
Không dừng lại ở đó, Sunda đang chuẩn bị tái khởi động IPO tại Hồng Kông – đợt chào bán lần đầu hồi tháng 1 bị hủy. Thẩm cho biết vốn IPO sẽ được dùng để bành trướng sang Mỹ Latinh và Trung Á.
Hành trình của họ gây tiếng vang lớn trên mạng Trung Quốc. Có người bày tỏ: “Trong khi nhiều doanh nhân né châu Phi, họ thấy cơ hội vàng và tạo ra sản phẩm bản địa hóa hoàn hảo”. Người khác ví: “Giáo sư Dương đem đến tri thức, chồng bà mang đến trải nghiệm thị trường – cặp bài trùng hiếm có”. Một bà mẹ bình luận: “Tôi xúc động vì họ không chỉ bán hàng, họ khôi phục phẩm giá cho phụ nữ châu Phi”.
Từ một email trị giá 200.000 USD đến một hệ sinh thái tiêu dùng trị giá 450 triệu USD mỗi năm – câu chuyện của Softcare cho thấy thành công ở thị trường “khó” không nằm ở việc mang sản phẩm đến, mà nằm ở việc mang giải pháp đến đúng nơi, đúng nỗi đau, đúng thời điểm.
Theo SCMP