Trẻ có tương lai hay không chỉ cần nhìn vào NGƯỜI MẸ là biết - Hạnh phúc có thể "di truyền", bất hạnh cũng có thể "di truyền"

"Đứa trẻ này đi đầu cúi xuống, không dám nhìn thẳng. Rõ ràng là người lớn trong gia đình cậu bé luôn cãi nhau", "Nhìn cô bé kia kìa, nói năng lưu loát quá. Mẹ cô bé chắc được cưng chiều như công chúa",... Mỗi lần đón con ở trường, tôi luôn nghe thấy phụ huynh nói chuyện theo nhóm ba hoặc bốn người như vậy. 

Các nhà tâm lý học từ lâu đã nói rằng con cái chính là hình ảnh phản chiếu chân thực nhất của cha mẹ. Trẻ không biết nói dối, và trẻ không thể giữ bí mật - cho dù có một nụ cười trong mắt người mẹ, cho dù người cha về nhà với vẻ mặt dữ dội, tất cả đều được ghi lại trong từng hành động của đứa trẻ.

Làm sao để biết một người mẹ có hạnh phúc hay không thông qua con cái của mình?

1. Niềm vui, nỗi buồn của mẹ được cất giấu trong con

Khi tôi tham dự buổi họp phụ huynh năm ngoái, có một câu chuyện khiến tôi phải suy ngẫm rất lâu. 

Một cô bé nọ có vẻ ngoài ưa nhìn, luôn chỉn chu khi đến trường. Thế nhưng hôm đó, cô bé mặc bộ đồng phục nhăn nheo, và bím tóc được tết cẩn thận trước đây giờ trông rối bù. Sau này tôi mới biết mẹ của cô bé vừa phẫu thuật ung thư vú, còn bố thì bận chạy khắp bệnh viện nên bà ngoại phải chăm sóc cháu. Người bà thậm chí còn không biết mặt trước và mặt sau của chiếc kẹp tóc.

Điều này làm tôi nhớ đến "phương pháp phán đoán ba giây" mà các giáo viên mẫu giáo thường nói: khi bạn nhìn một đứa trẻ lần đầu tiên, trước tiên hãy nhìn toàn bộ trang phục của trẻ. Một đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi một người mẹ hạnh phúc thậm chí có thể buộc dây giày gọn gàng; Một đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi một người mẹ mệt mỏi có thể có vết dầu mỡ từ bữa sáng trên tay áo.

Nói như vậy không có nghĩa là chê bai các bà mẹ là “người nội trợ không hoàn hảo”, mà là khi các bà mẹ sống trong sự êm ấm, hạnh phúc, họ sẽ tự nhiên có năng lượng để giữ gìn con cái sạch sẽ và chỉn chu.

Giống như bạn tôi, Xiaowen tâm sự, chồng cô sẽ dậy sớm hơn nửa tiếng mỗi ngày để giúp con gái chọn quần áo. Còn cô ấy sẽ tết tóc cho con, chuẩn bị quần áo và nấu ăn sáng cho con. Cô ấy thường nói với tôi rằng: "Thời gian tết tóc cho con là hoạt động buổi sáng chữa lành nhất".

Mặt khác, đằng sau những đứa trẻ luôn mặc quần áo màu bụi bẩn, nhàu nhĩ thường là một người mẹ đã kiệt sức vì cuộc sống.

"Thuyết gắn bó" trong tâm lý học phát triển chỉ ra rằng trẻ em từ 0-6 tuổi phát triển cảm giác an toàn thông qua chất lượng chăm sóc của mẹ. Khi các bà mẹ ở trong trạng thái lo lắng trong thời gian dài, con cái họ sẽ theo bản năng cảm thấy khủng hoảng sinh, biểu hiện ở việc mất kiểm soát trong việc quản lý ngoại hình - thực chất đây là ngôn ngữ cơ thể đang kêu cứu: "Mẹ cần giúp đỡ!".

2. Đời sống xã hội của trẻ phản ánh tình trạng hôn nhân của cha mẹ

Tôi đã đưa con trai đến trại hè một thời gian trước và chứng kiến một cảnh tượng kinh hoàng: hai cậu bé đánh nhau vì một món đồ chơi, và mẹ của một trong hai đứa đã chạy nhưng không ngăn cản cuộc chiến. Thay vào đó, bà ta túm lấy tai đứa con và hét lên, "Sao mày vô dụng thế! Mày cũng hèn nhát như bố mày vậy!".

Đứa trẻ im lặng lập tức, cảm giác xấu hổ vây quanh. Điều này làm tôi nhớ đến kết luận tàn khốc trong "Tâm lý phát triển trẻ em": Chất lượng hôn nhân của cha mẹ giảm đi 1 điểm, điểm lo âu xã hội của trẻ sẽ tăng 3,7 điểm.

Trẻ em lớn lên trong những cuộc cãi vã của cha mẹ sẽ phát triển một "tính cách thích làm hài lòng mọi người", Một số em khác lại giải quyết vấn đề bằng nắm đấm vì "đó là những gì bố làm khi đánh mẹ". Còn nhiều tác hại tiềm ẩn hơn nữa đối với trẻ. 

Khi hôn nhân trở thành chiến trường, trẻ em trở thành những phóng viên ngây thơ nhất, ghi lại tiếng cầu cứu. Hành vi của trẻ chỉ là sự phản chiếu của các mô hình tương tác trong gia đình.

3. Tên của đứa trẻ phản ánh tình trạng gia đình

Tên của con cái người nổi tiếng được rất nhiều người quan tâm. Nhiều cái tên ẩn chứa trò chơi quyền lực, và thậm chí còn hơn thế nữa. Khi người mẹ cảm thấy tham gia vào quá trình đặt tên, đứa trẻ sẽ thể hiện ý thức về bản sắc cá nhân cao hơn.

***

Nhà tâm lý học Daniel Siegel đã nói: "Các bà mẹ là người điều chỉnh cảm xúc của con cái. Khi cơ chế điều chỉnh này ổn định, gia đình sẽ ấm êm".

Nhưng thực tế phức tạp hơn lý thuyết rất nhiều: Một số bà mẹ toàn thời gian, điều kiện sống khá giả nhưng họ không khiến cuộc sống vui vẻ mà thường chìm trong u uất. Có một số bà mẹ đi làm rất hung hăng, nhưng con cái của họ lại tự tin và hào phóng.

Điều quan trọng không phải là người mẹ có hoàn hảo hay không, mà là liệu cô ấy có đủ tự tin để được nhìn nhận hay không.

Giải pháp để tạo nên một bà mẹ hạnh phúc

- Tạo một "hộp sơ cứu cảm xúc": Chuẩn bị ba món đồ nhỏ có thể khiến bạn vui vẻ ngay lập tức (như son môi, sô cô la) và mang chúng ra để cứu mạng bạn khi bạn bị suy sụp tinh thần.

- Nhờ sự trợ giúp của chồng: Chia nhỏ nhiệm vụ nuôi dạy con cái thành các hướng dẫn cụ thể cho chồng thay vì phàn nàn chồng.

- Chia sẻ cách nuôi dạy trẻ với các bà mẹ khác: Người mẹ có thể học học phương pháp từ những người đi trước, tích cực chia sẻ quan điểm nuôi dạy trẻ với mọi người để từ đó tìm ra giải pháp.

Hạnh phúc của người mẹ không bao giờ là xa xỉ, mà là điều tự nhiên như hơi thở. Khi toàn xã hội bắt đầu bàn tán về "người mẹ có hạnh phúc không" thay vì tập trung vào "người mẹ có đủ điều kiện không", chúng ta mới thực sự hiểu được ý nghĩa thực sự của việc nuôi dạy con cái - chỉ khi có người mẹ có mối quan hệ tốt thì mới có con có mối quan hệ tốt.

Mong rằng mọi bà mẹ đều được đối xử dịu dàng, vì ánh sáng trong mắt người mẹ cuối cùng sẽ soi sáng con đường tương lai cho những đứa con.