Tổng Bí thư Tô Lâm gợi ý giải pháp "chống cô đơn cho người già": Cần có viện dưỡng lão, sáng đón đi, chiều đưa về

Sáng 16/9, tại Hà Nội, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị.

Chuyển nhanh từ “ban hành chủ trương” sang “quản trị thực thi”

Phát biểu tại hội nghị,Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết trong 4 nghị quyết, có Nghị quyết số 59 về hội nhập quốc tế là 1 trong 4 nghị quyết trụ cột, đã được đề cập trong buổi triển khai các nghị quyết của Bộ Chính trị hôm 18/5. Còn lại là 3 nghị quyết chuyên đề.

"Chúng ta không có thời gian để nói nhiều nữa mà phải hành động, hiện thực hóa" - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư nhấn mạnh cuối năm nay, Quốc hội sẽ họp kỳ họp thứ 10 (Kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ) và cần thể chế hóa ngay 4 nghị quyết được quán triệt hôm nay bằng các nghị quyết, luật có liên quan. Đồng thời, Quốc hội, Chính phủ phải tính toán các nguồn lực để thực hiện.

Các đảng bộ Trung ương và các địa phương triển khai ngay vào văn kiện và kế hoạch hành động tại Đại hội đảng bộ các cơ quan và địa phương, chuẩn bị tốt Đại hội XIV của Đảng và cả hệ thống chính trị triển khai ngay trong năm 2025 để hoàn thành mục tiêu, kế hoạch nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng và chuẩn bị tốt công tác hoàn thành nhiệm vụ của giai đoạn mới. Tinh thần là rất khẩn trương.

Tổng Bí thư cho biết Bộ Chính trị sẽ ban hành thêm 2 nghị quyết quan trọng nữa để đảm bảo tổng thể sự phát triển chung. Đó là các nghị quyết về kinh tế nhà nước và chấn hưng, phát triển văn hóa Việt Nam.

Tinh thần xuyên suốt của Nghị quyết số 59 và 3 nghị quyết số 70, 71, 72 là chuyển nhanh từ "ban hành chủ trương" sang "quản trị thực thi", lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, lấy hiệu quả thực tiễn làm thước đo.

Mỗi cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm biến nội dung các Nghị quyết thành công việc hằng ngày, thành chương trình hành động cụ thể, có nguồn lực, có thời hạn, có chỉ số đo lường, có giám sát và giải trình.

Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị toàn hệ thống chính trị quán triệt và thực hiện nghiêm một số nguyên tắc trong quá trình triển khai các Nghị quyết này, đó là: 5 nhất quán (chính trị - pháp lý - dữ liệu - phân bổ nguồn lực - truyền thông); 3 công khai (mục tiêu - tiến độ - kết quả); 3 sớm (sớm hoàn thiện thể chế - sớm khởi động dự án trọng điểm - sớm bố trí vốn) và 5 rõ (rõ việc, rõ người, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả) và triển khai ngay các nội dung Nghị quyết trong thời gian sớm nhất ở tất cả các cấp.

Để bảo đảm chỉ đạo thống nhất, điều phối nhịp nhàng và "đến được cơ sở", cần thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương đối với từng Nghị quyết hoặc Ban Chỉ đạo Trung ương về việc triển khai các Nghị quyết của Bộ Chính trị (vấn đề này các đồng chí tính toán thêm). Bên cạnh đó, cần xây dựng "bảng điều khiển số" công khai, cập nhật theo tuần và theo tháng, theo dõi các chỉ số cốt lõi, các nút thắt, tiến độ thực hiện của từng Nghị quyết. Trách nhiệm của từng cấp ủy Đảng, Chính phủ, Bộ, Ngành, Địa phương và của nhân dân. Đồng thời, có thể mời các nhóm chuyên gia độc lập, bộ phận giám định chính sách tham gia thẩm định giải pháp, đánh giá, phản biện khách quan.

Tổng Bí thư cho biết Nghị quyết số 59 xác định rất rõ hội nhập quốc tế là động lực chiến lược trên cơ sở nội lực có vai trò quyết định, gia tăng nội lực đi đôi với tranh thủ ngoại lực, gắn kết chặt chẽ hội nhập với bảo vệ lợi ích quốc gia, vừa hợp tác, vừa đấu tranh.

Bảo đảm các nguyên tắc về tâm thế, vị thế mới, tư duy và cách tiếp cận mới về hội nhập quốc tế, chuyển từ tư duy tiếp nhận sang tư duy đóng góp, từ hội nhập chung sang hội nhập đầy đủ, từ vị thế một quốc gia đi sau sang trạng thái một quốc gia vươn lên, tiên phong vào những lĩnh vực mới.

Hội nhập đồng bộ, toàn diện, sâu rộng. Các lĩnh vực hội nhập phải gắn kết chặt chẽ, bổ sung cho nhau trong một chiến lược tổng thể, có trọng tâm, trọng điểm, có chọn lọc với lộ trình và bước đi phù hợp. Trong đó, hội nhập kinh tế được xác định là trung tâm, hội nhập trên các lĩnh vực khác phải tạo thuận lợi cho hội nhập kinh tế với ưu tiên hàng đầu là cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng và thúc đẩy chuyển đổi số.

Hội nhập về chính trị, an ninh, quốc phòng phải hướng tới mục tiêu nâng cao tiềm lực, vị thế đất nước, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, từ khi nước chưa nguy. Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phải được xác định là đột phá quan trọng hàng đầu, hướng tới việc đưa các chuẩn mực, quy định về khoa học, công nghệ trong nước tiệm cận với các chuẩn mực, thông lệ quốc tế tiên tiến.

Đẩy mạnh hội nhập toàn diện về văn hóa, xã hội, du lịch, môi trường, giáo dục - đào tạo, y tế và các lĩnh vực khác, nhằm phát huy, quảng bá văn hóa dân tộc, tăng cường hợp tác về nghiên cứu, ứng dụng khoa học trong y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân, đổi mới, nâng tầm chất lượng giáo dục trong nước ngang tầm khu vực và quốc tế, phát triển con người Việt Nam sánh vai cùng bạn bè quốc tế cả về trí tuệ và thể chất.

Nâng cao năng lực thực thi và hoàn thiện thể chế, chính sách, khắc phục điểm nghẽn về thực thi cam kết, thỏa thuận quốc tế, đẩy mạnh rà soát, nội luật hóa pháp luật quốc tế để thực hiện đầy đủ, đồng bộ và hiệu quả các nghĩa vụ, cam kết của ta. Tận dụng hiệu quả các cam kết, thỏa thuận, liên kết kinh tế quốc tế, nhất là các FTA thế hệ mới để tăng cường đan xen lợi ích, không phụ thuộc vào một số ít đối tác.

Khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt nâng cao hiệu quả của hội nhập quốc tế, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 tới đây.

Theo Tổng Bí thư, cần đẩy mạnh thu hút FDI chất lượng cao, nhất là các tập đoàn lớn toàn cầu, có vai trò dẫn dắt một số chuỗi cung ứng quan trọng như công nghệ thông tin, viễn thông, chip bán dẫn, trí tuệ nhân tạo...; ưu tiên các dự án đầu tư có công nghệ tiên tiến, công nghệ mới, công nghệ cao, công nghệ sạch, quản trị hiện đại, có tác động lan toả, các khu công nghiệp sinh thái - thông minh, trung tâm đổi mới sáng tạo, logistics, các dự án cơ sở hạ tầng chiến lược, trong đó có hạ tầng giao thông.

Khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam đầu tư, kinh doanh có hiệu quả ở nước ngoài, xây dựng các thương hiệu quốc gia mang tầm quốc tế. (5) Phát huy vai trò trung tâm, sự tham gia tích cực, chủ động, sáng tạo của cả người dân, doanh nghiệp, địa phương trong gắn kết hội nhập quốc tế và hội nhập trong nước, kết nối giữa các vùng, miền, địa phương, kết nối giữa các ngành, lĩnh vực, kết nối giữa nghiên cứu và triển khai, góp phần cụ thể trong củng cố vị thế chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh quốc gia, nâng tầm ảnh hưởng của đất nước trên bản đồ thế giới.

Đối với Nghị quyết 70, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng mục tiêu cốt lõi là hệ thống năng lượng phải an toàn, ổn định, có dự phòng tin cậy; cung cấp đủ cho sản xuất và đời sống; chuyển dịch theo hướng xanh, phát thải thấp; vận hành thông minh trên nền tảng số và đảm bảo chi phí hợp lý, minh bạch. Từ nay đến 2030, chúng ta phấn đấu dự phòng công suất tối thiểu 15%, giảm tổn thất điện năng đáng kể; tăng tỷ trọng năng lượng sạch phù hợp quy hoạch; xây dựng các cơ chế thị trường điện cạnh tranh, minh bạch, có lộ trình vững chắc.

Về giải pháp, chúng ta có 10 nhóm trọng điểm. Một là, cân bằng cung - cầu theo vùng, cập nhật quy hoạch đồng bộ nguồn - lưới, chốt danh mục dự án then chốt.

Hai là, đầu tư mạnh mẽ truyền tải và lưu trữ - nhất là các tuyến 500 kV, lưới điện thông minh, thí điểm hệ thống lưu trữ năng lượng tại các nút nghẽn.

Ba là, huy động vốn đa dạng: đối tác công - tư, trái phiếu xanh, hợp đồng mua bán điện với phân bổ rủi ro hợp lý; áp dụng cơ chế thanh toán theo công suất khả dụng cho các nguồn linh hoạt.

Bốn là, phát triển thị trường điện cạnh tranh theo lộ trình, chuẩn hóa cơ chế giá tham chiếu dài hạn, nâng cao minh bạch.

Năm là, đa dạng hóa nhiên liệu và dự phòng LNG, đảm bảo năng lực kho, tuyến ống, hợp đồng dài hạn, dự phòng than/khí chiến lược.

Sáu là, thúc đẩy hiệu quả năng lượng và quản lý nhu cầu, áp dụng giá theo thời gian sử dụng, yêu cầu tiết kiệm bắt buộc ở phụ tải lớn.

Bảy là, phát triển năng lượng tái tạo theo "tư duy hệ thống": đấu thầu cạnh tranh, quy hoạch đồng bộ nguồn - lưới - lưu trữ, chia sẻ chi phí đấu nối công bằng.

Tám là, bảo vệ nhóm dân cư dễ bị tổn thương và bảo đảm điện cho công nghiệp nền tảng thông qua các gói hỗ trợ mục tiêu, có thời hạn, minh bạch nguồn bù.

Chín là, chuyển đổi số ngành điện: đo xa, dữ liệu thời gian thực, dự báo phụ tải bằng trí tuệ nhân tạo, bảo đảm an ninh mạng. Mười là, phát triển nhân lực và nội địa hóa: đào tạo kỹ sư hệ thống, công nghiệp phụ trợ.

Xác định đột phá trong chiến lược bảo đảm an ninh năng lượng, phát triển bền vững và hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050. Chú trọng ba điểm: Cải cách thể chế; tạo thuận lợi thu hút nguồn lực xã hội, nhất là khu vực kinh tế tư nhân tham gia vào đầu tư năng lượng tái tạo, truyền tải, phân phối điện. Bảo đảm nguyên tắc phát triển năng lượng phải phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, gắn với thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường phục vụ cho phát triển.

Đổi mới chương trình và đánh giá, giảm bệnh thành tích, chống dạy thêm tràn lan

Đối với Nghị quyết 71, Tổng bí thư cho rằng cần xác định rõ giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, động lực then chốt để phát triển đất nước. Đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư, bồi đắp, nâng cao "nguyên khí quốc gia", chính là đầu tư cho tương lai của dân tộc. Đây là lĩnh vực then chốt của mọi then chốt, là động lực căn cơ của tăng năng suất, bứt phá năng lực cạnh tranh quốc gia, nuôi dưỡng khát vọng phát triển. Giáo dục đào tạo theo phương châm "Lấy chất lượng làm trục - lấy nhà giáo làm then chốt - lấy công nghệ làm đòn bẩy".

Trong đó, các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể là đổi mới chương trình và đánh giá, giảm bệnh thành tích, chống dạy thêm tràn lan; triển khai đánh giá chuẩn hóa, chú trọng kỹ năng cốt lõi; đội ngũ nhà giáo với chuẩn nghề nghiệp mới, đãi ngộ gắn với hiệu quả, các học bổng thu hút sư phạm, bồi dưỡng số, bảo đảm đạo đức và danh dự nhà giáo...

Việc thúc đẩy tự chủ đại học đi đôi với trách nhiệm giải trình, đồng kiến tạo chương trình với doanh nghiệp, tăng cường thực tập có lương, xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo.

Về tài chính giáo dục có mục tiêu quan tâm, hỗ trợ nhóm yếu thế bằng những giải pháp phù hợp (không phải là chiếu cố), quỹ phát triển kỹ năng, cơ chế đặt hàng đào tạo theo nhu cầu vùng - ngành...

Tổng Bí thư Tô Lâm gợi ý về mô hình "chống cô đơn cho người già, người có tuổi"

Với nghị quyết 72 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, Tổng Bí thư chỉ rõ nhiệm vụ tăng cường y tế dự phòng và sức khỏe cộng đồng bằng tiêm chủng, dinh dưỡng, phòng chống bệnh không lây; giám sát dịch tễ thời gian thực.

Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng giải pháp chú trọng phát triển vắc xin rất hiệu quả, rẻ nhất, nhiều người được sử dụng nhất, ngăn ngừa bệnh tật phát triển và giúp ngành y tế, bác sĩ nhàn hơn. Ông bày tỏ sự phấn khởi khi biết 50% vắc xin đã được sản xuất trong nước và đề nghị ngành nỗ lực hơn để đảm bảo các yêu cầu.

Một giải pháp khác là phát triển y tế cơ sở, bác sĩ gia đình để hướng đến từng gia đình, người dân đều phải được chăm sóc, bảo vệ, đánh giá sức khỏe từng người.

Tổng Bí thư nhấn mạnh tinh thần không để ai bị bỏ lại phía sau chỉ có triển khai ở cơ sở và những mô hình vừa qua như bác sĩ gia đình làm rất tốt. "Để không ai bị bỏ lại phía sau thì chỉ có triển khai ở cơ sở. Những mô hình như bác sĩ gia đình sẽ làm được việc đó rất tốt, không những khám chữa bệnh mà còn tư vấn bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, vận động thể dục thể thao, phòng bệnh. Những việc này rất dễ làm và cần tập trung thực hiện", Tổng Bí thư Tô Lâm nói.

Tổng Bí thư cũng dẫn chứng việc chăm sóc tuổi thọ và gợi ý về mô hình "chống cô đơn cho người già, người có tuổi". Tổng Bí thư bày tỏ mong muốn được giới thiệu mô hình của các công ty tư nhân hình thành các trung tâm và nên khuyến khích các việc này.

Theo Tổng Bí thư, việc chăm sóc những người lớn tuổi như cách chăm sóc học sinh. "Những người ở độ tuổi 70-80 thường có con cháu đi làm, đi học nên chỉ loanh quanh trong nhà, cô đơn, ít vận động... Các trung tâm dưỡng lão nên xây dựng mô hình sáng ô tô đón đi, chiều ô tô đưa về. Buổi sáng, người cao tuổi đến gặp bạn bè, đồng nghiệp, bạn cũ... để tâm sự, nói chuyện, học thể thao, âm nhạc, văn hóa, văn nghệ rồi chiều lại về với con cháu. Những mô hình như vậy rất hay.

Tất cả phải chủ động những việc như thế để kéo dài tuổi thọ cho người dân. Thiếu nhi rất quan trọng nhưng người cao tuổi cũng quan trọng không kém. Chúng ta phải rất chú trọng các giải pháp cho vấn đề này", Tổng Bí thư đặt vấn đề và yêu cầu các bộ, ngành kết hợp để bàn bạc, thực hiện.

Song, Tổng Bí thư bày tỏ không biết Bộ Y tế hay Bộ Nội vụ hay Hội Người cao tuổi chịu trách nhiệm hoặc kết hợp với nhau thế nào để phân công trong việc này.

Từ đó, Tổng Bí thư nhấn mạnh yêu cầu tất cả phải chủ động để thực hiện các giải pháp nhằm kéo dài tuổi thọ của người dân. "Thiếu nhi rất quan trọng nhưng người cao tuổi cũng không kém phần đó. Chúng ta phải rất chú trọng những giải pháp này", Tổng Bí thư nói thêm.

Tổng Bí thư cũng lưu ý việc chuyển đổi số y tế với hồ sơ sức khỏe điện tử toàn dân, đơn thuốc điện tử, khám chữa bệnh từ xa, kho dữ liệu dùng chung cũng như phát triển nhân lực y tế chuẩn năng lực, có chế độ đãi ngộ, thu hút về cơ sở...

Tổng Bí thư nhấn mạnh, động lực phát triển mới của một đất nước hình thành từ chính các mối liên kết hữu cơ giữa các nghị quyết. Từ đó, Tổng Bí thư đề nghị mỗi bộ, ngành, mỗi địa phương, mỗi đơn vị, mỗi cán bộ, mỗi đảng viên bắt tay ngay vào những việc cụ thể với tinh thần nói đi đôi với làm, việc hôm nay không để ngày mai. Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm về kết quả, không đùn đẩy, không né tránh.

"Bốn nghị quyết được triển khai quyết liệt, đồng bộ sẽ bồi đắp thêm những động lực mới, tạo ra xung lực mạnh để chúng ta bứt phá thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược, làm cho đất nước ta ngày càng giàu mạnh, văn minh, nhân dân ta ngày càng hạnh phúc", Tổng Bí thư khẳng định.