Thủ đoạn lừa đảo đang bùng phát ở Việt Nam, công an cảnh báo là “cơn sóng ngầm” nguy hiểm

Công an Hà Nội tối 5/5 đã phát đi cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo mới mang tên “Quishing” đang bùng phát mạnh trên địa bàn thành phố và cả nước.

Theo đó, trong kỷ nguyên số hóa, mã QR đã trở thành công cụ phổ biến, phục vụ nhiều lĩnh vực đời sống xã hội. Lợi dụng điều này, các đối tượng xấu sử dụng hình thức lừa đảo trực tuyến "Quishing" và đây đang trở thành một "cơn sóng ngầm" nguy hiểm trong không gian mạng.

“Quishing” là hình thức kết hợp giữa QR Code và phishing, trong đó đối tượng xấu sử dụng mã QR độc hại để dẫn dụ nạn nhân truy cập vào các trang web giả mạo hoặc tải về phần mềm độc hại. Khi người dùng quét các mã QR này, họ có thể vô tình cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng hoặc bị cài phần mềm gián điệp, dẫn tới nguy cơ mất trắng tiền trong tài khoản và bị chiếm đoạt dữ liệu nhạy cảm.

Thủ đoạn này thường được thực hiện bằng cách dán đè hoặc thay thế mã QR hợp lệ tại các địa điểm công cộng như nhà hàng, bến xe, trạm xăng, hoặc gửi mã QR qua tin nhắn, email giả mạo. Đặc biệt, do đặc thù mã QR không cho phép người dùng kiểm tra trước địa chỉ liên kết nên việc phòng tránh trở nên khó khăn hơn, khiến rất nhiều người dễ trở thành nạn nhân.

Theo số liệu thống kê quốc tế, chỉ trong hai năm, tỷ lệ các vụ lừa đảo “Quishing” đã tăng vọt từ 0,8% năm 2022 lên tới 12,4% vào năm 2024, cho thấy mức độ nguy hiểm và tốc độ lan rộng của loại tội phạm này. Tuy nhiên, hiện chưa có thống kê cụ thể về số lượng bị hại và tổng số tiền thiệt hại tại Hà Nội hoặc Việt Nam được công bố trong các nguồn tin mới nhất.

Công an Hà Nội khuyến cáo người dân tuyệt đối không quét mã QR không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các mã xuất hiện tại nơi công cộng, các mã dán chồng hoặc được gửi qua các kênh không chính thống.

Quan sát cẩn thận môi trường xung quanh: Tại điểm thanh toán, phải kiểm tra bảo đảm mã QR không bị can thiệp.

Ngoài ra cần cảnh giác với ưu đãi bất thường: Tránh quét mã QR kèm theo các chương trình khuyến mãi quá hấp dẫn.

Xem xét kỹ URL sau khi quét: Đảm bảo địa chỉ web bắt đầu bằng "https://" và đúng tên miền của tổ chức. Sử dụng ứng dụng quét mã an toàn: Cân nhắc dùng ứng dụng có chức năng cảnh báo link độc hại.

Người dân cần đảm bảo thiết bị được bảo vệ bởi phần mềm diệt virus mới nhất. Hạn chế chia sẻ thông tin cá nhân, cẩn trọng khi cung cấp thông tin sau khi quét mã QR.

Khi nghi ngờ đã trở thành nạn nhân, cần nhanh chóng liên hệ với ngân hàng và cơ quan chức năng để được hỗ trợ kịp thời, tránh tổn thất tài sản và lộ lọt thông tin cá nhân.

Công an Hà Nội nhấn mạnh "Quishing" là một mối đe dọa ngày càng gia tăng. Mỗi người dân cần nâng cao cảnh giác, trang bị kiến thức để tự bảo vệ mình và những người xung quanh. Hãy luôn kiểm tra trước trước khi quét bất kỳ mã QR nào và nhớ rằng sự cẩn trọng của bạn là chìa khóa để tránh khỏi những cạm bẫy nguy hiểm trong thế giới số.