Trải dài 18 tầng với độ sâu 85 mét, Derinkuyu là một trong những thành phố ngầm lớn và sâu nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ, thành phố Derinkuyu có đủ mọi thứ mà cư dân cần để tồn tại qua một thời kỳ lịch sử phải chống chọi với các cuộc xâm lăng.
Vào năm 1963, một người nông dân tại khu vực Cappadocia (Thổ Nhĩ Kỳ) trong quá trình sửa nhà đã bất ngờ phát hiện ra một căn phòng khuất sau bức tường nhà mình với một hành lang dẫn đến một hang động ngầm có thể chứa hàng nghìn người.
Khi khám phá lối đi, các công nhân nhận ra kích thước vô cùng kinh ngạc lên tới 18 tầng của thành phố cổ đại (đến nay mới khai thác và tiếp cận được 8 tầng). Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bếp, phòng ngủ, phòng tắm, phòng chứa thực phẩm, chuồng gia súc, máy ép dầu, rượu, khu vực cất giữ vũ khí…, thậm chí là cả nhà thờ, trường học và lăng mộ. Hơn 50 trục thông gió được thiết kế để đưa không khí từ trên cao xuống, trong khi hàng ngàn ống dẫn nhỏ hơn phân bố khắp nơi để thoát không khí ra ngoài.
Theo lý giải của các nhà khoa học, khu vực Cappadocia được sử dụng để xây dựng nhiều thành phố ngầm là do tính chất lịch sử.
Nhiều bộ lạc, và sau đó là các chính phủ lớn, đã khao khát kiểm soát Anatolia trong hàng nghìn năm, do vị trí của nó là một trung tâm thương mại lớn giữa châu Á và châu Âu. Cũng vì những lý do này, các khu vực ở Anatolia có lịch sử cực kỳ dễ bị xâm lược. Khi các đội quân cướp bóc đến đây, hàng nghìn người dân sẽ trốn thoát và sống sót dưới mặt đất, đôi khi kéo dài hàng tháng trời.
Hình ảnh bên trong thành phố ngầm Derinkuyu
Những người thiết kế Derinkuyu đã trang bị cho các lối vào bằng những cánh cửa tròn bằng đá nặng tới 500 kg để đảm bảo rằng những kẻ xâm lược không thể xâm nhập vào thành phố dưới lòng đất. Và nếu họ làm vậy, hành lang hẹp buộc mọi người phải đi thành một hàng dọc do đó điều này sẽ dễ dàng hơn để phòng thủ nếu họ bị tấn công.
Derinkuyu cũng giúp cư dân tránh được thời tiết quá nóng bức vào mùa hè và lạnh giá, tuyết phủ vào mùa đông. Nhiệt độ khá ổn định quanh năm chỉ ở khoảng 13 độ C, tạo môi trường mát mẻ cho động vật, cũng như duy trì nguồn cung cấp nước ngọt và giữ cho thực phẩm tươi.
Derinkuyu còn có khoảng 600 cửa ra vào kết nối các khu vực. Người xưa đã dùng những tảng đá lớn hình đĩa có thể xoay được với một lỗ nhỏ ở giữa để làm cửa. Chúng chỉ có thể đóng và mở từ bên trong, do đó các cư dân của thành phố này có thể hoàn toàn nắm quyền kiểm soát.
Ngoài các nhà nguyện để thờ phụng, thành phố ngầm cổ đại ở Cappadocia còn có rất nhiều khu vực để bẫy ở trên mặt đất. Có nhiều khu vực cho gia súc và nhiều giếng cung cấp nước uống. Các phòng sinh hoạt chung, nhà bếp, phòng tắm, trường học, chuồng gia súc, hầm rượu và máy ép dầu đều được tìm thấy bên dưới thành phố ngầm này.
Niên đại của thành phố Derinkuyu và những người xây dựng nó cho đến nay vẫn chưa được xác định chính xác. Theo các tài liệu lịch sử, người Hittite thống trị khu vực Tiểu Á từ khoảng năm 1.600 trước Công Nguyên (TCN) đến năm 1.200 TCN.
Sau thời kỳ này, đế chế Hittite sụp đổ thành các nhóm nhỏ hơn, có thể là do nhiều cuộc xâm lược và chiến tranh. Nếu người Hittite đã xây dựng thành phố Derinkuyu giống phán đoán của một số học giả thì nó phải được hoàn thành trước năm 1.200 TCN.
Các chuyên gia khác đề xuất giả thuyết rằng, người Phrygian di cư đến Tiểu Á từ vùng Balkan đã xây dựng thành phố ngầm Derinkuyu trong giai đoạn từ năm 1.200 TCN đến năm 800 TCN. Sau đó, người Ba Tư, Macedonia, Hy Lạp, Armenia, Syria mới có mặt tại Cappadocia.
Nguồn: Tổng hợp