Tại sao phim giang hồ không bao giờ thất sủng, "thượng vàng hạ cám" cỡ nào cũng có người xem?

Thị trường web drama hiện nay đang bị "náo loạn" bởi những sản phẩm thuộc dòng phim giang hồ, xã hội đen. Đủ thể loại "thượng vàng hạ cám" từ những phim được đầu tư chỉn chu của các nghệ sĩ Việt như Thập Tam Muội, Vi Cá Tiền Truyện, Bao Lô cho đến những "phim ngắn" tự phát như của Khá Bảnh, Phú Lê v.v... đều nhận được hàng chục triệu lượt xem cho mỗi video. Bất kỳ thể loại phim giang hồ nào cũng dễ dàng được khán giả đón nhận. Mới đây nhất, nhà sản xuất - diễn viên Lương Mạnh Hải vừa thông báo tuyển diễn viên cho một dự án vừa nghe tên đã thấy đáng ngờ. Đó là dự án... Hoa Hậu Giang Hồ. Người xem cứ như đang thèm khát những nội dung liên quan đến giới giang hồ dẫn đến câu hỏi rằng ở dòng phim này có gì mà thu hút mạnh đến thế?

Dự án mở đầu cho trào lưu làm phim giang hồ ở Việt Nam, phim ca nhạc Giải Cứu Tiểu Thư đến nay đã chạm 30 triệu view. Ba tập web drama của Thập Tam Muội đạt trung bình 20 triệu lượt xem/ tập. Series hài - giang hồ Chết Thì Chịu của Việt Hương dở là thế nhưng vẫn hốt được tầm 6 triệu lượt xem cho mỗi tập phim. Những phim của giới "không chuyên" như Chạm Mặt Giang Hồ của Youtuber Phú Lê đạt thành tích còn khủng hơn, đến 24 triệu lượt xem/ một tập, Khá Bảnh trước khi bị khóa kênh video từng đạt tới 50 triệu lượt xem cho mỗi video. Có thể thấy, nhu cầu xem phim đề tài giang hồ của người xem Youtube đang rất lớn.

Đây không phải là chuyện mới diễn ra. Kể từ những năm 2000, người xem Việt Nam từng rất "điên đảo" với dòng phim giang hồ của HongKong với những cái tên như: Người Trong Giang Hồ, Tuyệt Đỉnh Kungfu v.v... mãi cho đến nay dòng phim giang hồ bất ngờ trở lại tại Việt Nam vẫn được đón nhận nhiệt liệt. Những tác phẩm bèo nhất, dở nhất, ít người xem nhất trên Youtube cũng phải hơn một triệu lượt xem. Lý do gì khiến khán giả cứ thấy phim giang hồ là bấm vào xem bất chấp như vậy?

Giữa một xã hội nhiều bất an, ai cũng trông ngóng một người hùng?

Tạp chí People danh tiếng từng đưa ra một bài nghiên cứu tên là "Tại sao chúng ta cần các anh hùng?" vào năm 2010. Bài nghiên cứu này giải thích rằng chúng ta cần một hình tượng anh hùng, vì họ định nghĩa cho những khát vọng, lý tưởng của chúng ta. Ngược lại những hình tượng anh hùng cụ thể cũng sẽ nói cho chúng ta biết lý tưởng mà mình đang theo đuổi là gì. Ví dụ, nếu một người luôn đấu tranh cho nữ quyền sẽ thích Wonder Woman, những ai mê mẩn cái đẹp sẽ thần tượng các người mẫu, nhà thiết kế thời trang v.v... Tương tự, sống trong một xã hội nhiễu nhương, ngày nào cũng lên báo đọc các tin tức giết người cướp của, kẻ mạnh ăn hiếp kẻ yếu thì vô thức chúng ta thần tượng và ngưỡng mộ những người sống có khí phách anh hùng, ngạo nghễ và quyết tâm dùng bạo lực chống lại bạo lực. Vì họ dạy cho những kẻ thích dùng bạo lực hiếp đáp kẻ yếu một bài học bằng chính vũ khí bạo lực. Chính vì vậy, hình tượng người đại ca xã hội đen sống vì nghĩa khí, sẵn sàng ra tay bảo vệ kẻ yếu luôn luôn được khán giả ngưỡng mộ. Vì hình ảnh một anh đại, chị đại gần với thực tế, cuộc sống của chúng ta nhất.

Tương tự, người Mỹ những năm 60 của thế kỷ 20, thuở miền Tây còn đang trong thời kì khai thiên lập địa, từng mê mẩn dòng phim cao bồi. Vì tương tự như những anh hùng xã hội đen của nước ta, chàng cao bồi cũng là một hình tượng anh hùng chống lại cái xấu, bảo vệ người dân và gần với thực tế của người Mỹ thời điểm đó nhất.

Tựu chung lại, chúng ta có thể cụ thể hóa hình tượng "anh hùng" chung của mọi người. Đó là một người có sức mạnh, cách sống tốt, biết vì người khác quên thân và phần lớn là đều sống... ngoài vòng pháp luật. Những phim khai thác được những khía cạnh của hình tượng người hùng kể trên đều rất dễ ăn khách, đặc biệt là dòng phim xã hội đen ở thị trường web drama Việt. Chính vì vậy mà sinh ra nhu cầu xem những phim chủ đề giang hồ, xã hội đen của công chúng khá cao. Tiếc rằng ở mảng phim ảnh chính thống nước ta hiện nay, nguồn cung chưa đủ cầu.

Thị trường phim chiếu rạp, truyền hình khan hiếm phim xã hội đen

Hiện nay rất khó tìm được một tác phẩm phim chính thống về giang hồ nào có chất lượng. Trong năm 2017, chỉ có Người Phán Xử là nổi bật, 2018 thì có Quỳnh Búp Bê, bốn tháng đầu năm 2019 mới chỉ thấy có Hai Phượng và Chị Mười Ba ra rạp. Thị trường đang rất khan hiếm một tác phẩm phim ảnh ra hồn về đề tài này.

Một phần là vì đưa phim đề tài giang hồ lên sóng hoặc ra rạp rất khó. Với những yếu tố như bạo lực, chém giết lẫn nhau thì một tác phẩm điện ảnh phải căn chỉnh rất kỹ để qua được vòng kiểm duyệt. Vấn đề là cắt xong thì phim gần như chẳng còn gì hoặc bản thân phim đã bị khập khiễng giữa kịch bản và nội dung. Hai Phượng chỉ được điểm ở khoản hành động đã mắt còn nội dung thì quá đơn sơ. Chị Mười Ba như một tiểu phẩm hài dài 90 phút của Thu Trang. Quỳnh Búp Bê phải ngừng chiếu đến hơn một tháng để sản xuất lại những phân cảnh bị cắt bỏ v.v... Phần lớn những sản phẩm đề tài xã hội đen khi lên sóng đều không còn giữ được cái "chất" ban đầu của mình nữa.

Chính vì vậy mà khán giả dồn sự chú ý vào những dự án tự do trên Youtube. Thoải mái sản xuất nội dung, không sợ bị kiểm duyệt nhiều, xem phim miễn phí nên dù có dở cũng không ai tiếc nuối gì. Dẫn đến việc giới nghệ sĩ đổ xô tiếp cận thị trường mới màu mỡ trên Youtube, và tại đây họ đã thỏa mãn được nhu cầu của công chúng bằng những sản phẩm web drama của mình. Một vài nghệ sĩ đầu thành công với chủ đề giang hồ nhạy cảm, kéo theo "cả làng" đổ xô đi làm phim giang hồ. Mọi chiêu trò câu khách được tung ra nào cảnh nóng, cảnh bạo lực v.v...

Khán giả chưa bao giờ được chiêu đãi một bữa tiệc buffet giang hồ với đầy đủ món ăn như thế. Như một người bị bỏ đói lâu ngày, ai nấy đều tha hồ tiếp thu thật no nê những dự án chủ đề giang hồ được các nghệ sĩ và Youtuber phục vụ.

Tạm kết

Có thể thấy, yếu tố "anh hùng" và sự khan hiếm thể loại phim giang hồ trong thị trường phim ảnh chính thống đã khiến khán giả tìm đến những dòng phim giang hồ tuy "thập cẩm" nhưng đa dạng chiếu trên Yotube để thỏa mãn cơn khát của mình. Điều này cho thấy tiềm năng của thị trường Youtube là cực lớn. Các nhà làm phim nếu không nhanh chóng tìm cách đáp ứng được nhóm khán giả đang rất nóng lòng muốn xem phim giang hồ này thì chẳng khác nào đang ngó lơ nhu cầu của một lượng công chúng rất lớn.