Tái hiện khuôn mặt quý bà từ xác ướp như "quái vật", các nhà khoa học ngỡ ngàng nhan sắc người phụ nữ sống cách đây 1.600 năm

Theo tạp chí National Geographic, vào năm 2005, các nhà khảo cổ học làm việc tại địa danh có tên El Brujo nằm trên bờ biển phía Bắc của Peru đã phát hiện ra một bọc vải trông vô cùng đặc biệt. Nó được chôn cất trong một khu hầm mộ được sơn trang trí lộng lẫy có niên đại vào khoảng năm 400 (sau Công Nguyên).

Bên trong bọc vải là thi thể được ướp tự nhiên của một nữ quý tộc trẻ tuổi thuộc nền văn hóa Moche, vốn phát triển mạnh mẽ ở vùng đó một nghìn năm trước đế chế Inca.

Năm 2017, các chuyên gia đã quyết định tiến hành tái tạo các đặc điểm khuôn mặt của người phụ nữ quý tộc sinh sống ở Nam Mỹ cách đây khoảng 1.600 năm này bằng cách sử dụng công nghệ pháp y 3D tiên tiến.

Xác ướp được người dân địa phương gọi là Señora of Cao, được đặt theo tên của một thị trấn gần đó, Magdalena de Cao. Xác ướp được trưng bày trong một bảo tàng ở El Brujo, nhưng không phải khách tham quan nào cũng được nhìn thấy. Bởi lẽ xác ướp cần được bảo quản trong một căn phòng được kiểm soát nhiệt độ không khí nhằm bảo quản ở tình trạng tốt nhất. Du khách chỉ có thể nhìn vào bên trong phòng trưng bày thông qua ô cửa sổ. Vậy nên, mọi người cũng không được nhìn trực tiếp xác ướp mà chỉ có thể nhìn thoáng qua trong một chiếc gương.

Những người phụ trách bảo tàng muốn mang đến cho khách tham quan cái nhìn rõ hơn về người phụ nữ đáng chú ý này. Và giải pháp là tạo ra một bản sao chân thực khuôn mặt của cô.

Nhà khảo cổ học Arabel Fernández López, người giám sát quá trình tái tạo này cho biết: "Đây là cách giữ cho khám phá phi thường này tồn tại trong nhiều thế hệ sau".

Một nhóm các nhà khảo cổ quốc tế, nhà nhân chủng học, nhà khoa học pháp y, họa sĩ và kỹ sư công nghệ 3D, tổ chức Augusto N. Wiese Foundation đã bắt đầu thực hiện dự án vào tháng 11 năm 2016. Họ gỡ tổng cộng 20 lớp vải quấn quanh cơ thể Señora và các đồ tạo tác làm từ vàng, bạc và đồng mạ vàng để bắt đầu việc phục dựng.

Các nhà khoa học suy đoán Señora qua đời ở độ tuổi 20. Tại sao thi thể cô lại được chôn với tất cả những món đồ tạo tác tinh vi, và chính xác thì cô đóng vai trò gì trong cộng đồng của mình vẫn còn là điều bí ẩn.

Xác ướp của Señora được bọc trong 20 lớp vải bao bọc vô số đồ tạo tác, bao gồm cả chiếc vòng cổ bằng vàng

John Verano, một nhà nhân chủng học từ Đại học Tulane, người đã hỗ trợ cả việc tháo bọc vải và tái tạo khuôn mặt, cho biết: “Nếu không có hồ sơ bằng văn bản, chúng tôi không biết cô ấy là ai. Rõ ràng cô ấy là một người quan trọng. Chỉ cao chưa đầy 1,5m và hơi gầy, cô ấy không phải là một chiến binh có khả năng chiến đấu. Nhưng có lẽ cô ấy là vợ của một người cai trị hoặc thậm chí là một người cai trị theo đúng nghĩa đen".

Xác Señora không phải trong tình trạng nguyên vẹn, môi thì co lại, mũi biến mất, mắt và mí mắt khô và lõm sâu nhìn khá ghê rợn. Các chuyên gia phải dựa vào những nguồn manh mối khác để xác định hình dáng của cô, chẳng hạn như hình người trên gốm sứ thời Moche, kết quả nghiên cứu những bộ xương người Moche đã được khai quật, ảnh chụp người Peru ở miền Bắc cách đây một thế kỷ, và gương mặt hậu duệ người Moche sống ở khu vực quanh El Brujo ngày nay.

Hình ảnh khuôn mặt xác ướp Señora và hình do các nhà khoa học phục dựng

Để xác định các chi tiết như màu mắt, lông mày, lông mi, màu da, phục trang tương ứng với địa vị cao của Señora, Fernández López đã làm việc với một nhà điêu khắc chuyên tái dựng những nhân vật lịch sử trong bảo tàng.

Cuối cùng, sau nhiều công đoạn tỉ mỉ phục dựng và dày công tìm tòi, các nhà khoa học cũng bất ngờ về nhan sắc "không đùa được" của người phụ nữ sống cách chúng ta 1.600 năm.

Arabel Fernández López nói: "Thật xúc động khi chứng kiến bước cuối cùng của công tác phục dựng. Cảm giác giống như thể người phụ nữ này đã sống lại. Tôi đã tự nhủ với bản thân: 'Ổn rồi, Señora, thế là bà lại ở đây với chúng tôi'''.

Fernández López nói thêm: “Chúng tôi muốn mọi người ở mọi lứa tuổi có một trải nghiệm độc đáo, đáng nhớ, kết nối họ với Señora of Cao".

Người dân địa phương đã đón nhận Señora như một vị nữ thần đặc biệt. “Mọi người rất tự hào về cô ấy”, Fernández López nói. "Cô ấy xuất hiện trong các cuộc thảo luận về bản sắc văn hóa của cộng đồng bản địa và đã trở thành một biểu tượng của phụ nữ Peru".

Còn giáo sư John Verano thì nói: "Tôi nghĩ nó sẽ đặc biệt quan trọng đối với trẻ em. Nhìn vào mắt cô ấy, họ sẽ có thể nhìn thấy những người thân của họ, và tổ tiên của họ. Đó là thứ mà khuôn mặt xác ướp vô hồn không thể có được".

Nguồn: Nationalgeographic