Olympic Paris 2024 - ngày hội thể thao lớn nhất hành tinh đang diễn ra tại nước Pháp và như mọi khi, có không ít câu chuyện được bàn tán. Một trong những khó khăn gần đây mà Ban tổ chức Thế vận hội Paris đang phải đối mặt là bị chỉ trích vì không lắp đặt điều hòa trong làng Olympic - nơi các VĐV xuất sắc nhất thế giới đang lưu trú trong 1 tháng tranh tài.
Thay vì lắp đặt hệ thống điều hòa để làm mát cho hàng ngàn vận động viên ở làng Olympic, ban tổ chức đã lên kế hoạch dựa vào hệ thống địa nhiệt dẫn nước mát dưới sàn nhà. Nhưng lời đảm bảo của họ rằng hệ thống có khả năng giữ nhiệt độ trong nhà mát hơn ngoài trời khoảng 11 độ C không tạo được nhiều sự tin tưởng trong bối cảnh năm 2024 được dự đoán là năm nóng nhất trong lịch sử.
Kế hoạch này đã khiến nhiều đoàn thể thao lo ngại rằng các VĐV chạy, thể dục dụng cụ, bơi lội và các VĐV khác trong cuộc thi lớn nhất cuộc đời họ sẽ không có được thời gian nghỉ ngơi và phục hồi cần thiết để thể hiện tốt nhất tại Olympic.
Với nhiệt độ cao dự kiến vào tháng 7 và tháng 8, Mỹ, Canada, Úc, Nhật Bản và một số quốc gia khác đã quyết định cung cấp máy điều hòa không khí di động cho các VĐV của mình. Việc này cũng đặt ra câu hỏi về tính công bằng trong cuộc thi, vì các quốc gia khác có thể không đủ khả năng mua máy điều hòa không khí và các VĐV của họ có thể gặp bất lợi khi ngủ ở nhiệt độ cao hơn. Thậm chí, có đoàn đã rời khỏi làng Olympic và tự cung cấp chỗ ăn ở tốt hơn cho VĐV của mình.
Thông tin một cuộc thi thể thao lớn như Olympic lại có quyết định gây tranh cãi như vậy đã khiến dư luận khắp thế giới bất ngờ. Tuy nhiên, lý do cho quyết định này hoàn toàn không phải vì để BTC tiết kiệm chi phí.
Trong khi ở các nước vùng nhiệt đới như Việt Nam, việc lắp đặt điều hòa trong nhà giờ đây đã trở nên quá quen thuộc thì ở châu Âu, châu lục thuộc vùng ôn đới, “văn hóa” sử dụng điều hòa hoàn toàn khác biệt.
Theo ước tính, toàn châu Âu chỉ có 20% nhà có máy lạnh. Ở Pháp, con số này là dưới 5%, tương tự như ở Vương quốc Anh. Còn ở Đức, tỉ lệ có điều hòa chỉ khoảng 3%, một con số rất nhỏ so với 90% ở Mỹ.
Theo báo cáo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố năm 2018 và dựa trên dữ liệu năm 2016, các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu có ít máy điều hòa không khí hơn nhiều so với Trung Quốc hoặc Mỹ. Tổng số lượng máy điều hòa không khí ở đây chỉ gần 100 triệu máy và số máy trên 1.000 dân chỉ đạt khoảng 20 máy/1.000 người.
Cũng theo dữ liệu từ IEA, năm 2022, tỷ lệ sử dụng máy điều hòa không khí là 90% ở Mỹ và chỉ 19% ở Châu Âu. Báo cáo cũng phát hiện rằng châu Âu có xu hướng lắp đặt nhiều máy điều hòa không khí trong các tòa nhà thương mại hơn là nhà riêng, trong khi ở Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản thì ngược lại.
Trong khi đó, dữ liệu từ Eurostat cho thấy làm mát bằng điều hòa không khí hiện chỉ chiếm 0,5% mức tiêu thụ năng lượng cuối cùng của các hộ gia đình châu Âu.
Người dân châu Âu, trong đó có Pháp ít phụ thuộc vào máy điều hòa hơn nhiều những nơi khác trên thế giới. Đó là một phần lý do đối với người Pháp, không có điều hòa trong mùa hè không phải vấn đề quá lớn.
Tuy nhiên, lý do quan trọng hơn cả khiến làng Olympic năm nay không có điều hòa là vì BTC đã đặt tham vọng biến Thế vận hội Mùa hè 2024 trở thành Thế vận hội xanh nhất trong lịch sử.
Từ đầu, nước chủ nhà đã chủ trương sử dụng các sân vận động và địa điểm thể thao hiện có thay vì xây dựng những địa điểm mới, đặt chúng càng gần làng Olympic càng tốt để cắt giảm quãng đường di chuyển. BTC cũng đang thực hiện các biện pháp cắt giảm lãng phí thực phẩm và nhựa dùng một lần cũng như cung cấp thực phẩm địa phương, có nguồn gốc thực vật để cắt giảm lượng khí thải carbon của Thế vận hội.
Từ trước thềm Olympic, các quan chức Pháp đã không khoan nhượng trong quan điểm của họ rằng điều hòa là không cần thiết vì tác động của việc tiêu thụ năng lượng đến khí hậu.
"Tôi rất tôn trọng sự thoải mái của các vận động viên, nhưng tôi nghĩ nhiều hơn đến sự sống còn của nhân loại" , Thị trưởng Paris Anne Hidalgo nói với một đài phát thanh Pháp vào năm ngoái.
Cuối cùng, kế hoạch tiết kiệm năng lượng bằng cách không cung cấp điều hòa của BTC đã tan thành mây khói khi phải thỏa hiệp cho phép các đội đặt hàng nghìn máy điều hòa và tự chi trả để đưa chúng vào làng Olympic.
Ví dụ, đội Úc đã không tiếc tiền chi hơn 100.000 USD cho hệ thống điều hòa không khí. “Chúng tôi đánh giá cao ý tưởng không dùng máy điều hòa để giảm lượng khí thải carbon. Nhưng đây là một Thế vận hội thể thao thi đấu với tần suất cao. Chúng tôi không đi dã ngoại” , Chủ tịch Ủy ban Olympic Úc Matt Carroll cho biết.
Nguồn: Euronews, LA Times