Steven Spielberg – Ông hoàng bom tấn đầy quyền lực trong giới đạo diễn Hollywood

Có thể khẳng định, ở thời điểm hiện tại, Steven Spielberg đang là đạo diễn và nhà làm phim thành công nhất mọi thời đại. Ông đã nhận được 3 đề cử và mang về 2 tượng vàng Oscar cho danh hiệu Đạo diễn xuất sắc nhất, đồng thời là người có công mở ra kỷ nguyên huy hoàng cho dòng phim bom tấn trên màn ảnh. Tác phẩm mới nhất của Spielberg là Ready Player One (Ready Player One: Đấu Trường Ảo) dù mới ra mắt nhưng đã nhận được rất nhiều sự mến mộ từ khán giả.

Steven Spielberg và những biểu tượng điện ảnh đã trở thành văn hóa đại chúng

Về mặt thương mại, tổng doanh thu các phim mà Steven làm đạo diễn ước tính khoảng 9,4 tỷ USD trên toàn cầu (chưa tính lạm phát - số liệu từ Forbes). Ông xếp thứ 1 trong danh sách gồm có Peter Jackson, Michael Bay, James Cameron, David Yates…

Đạo diễn huyền thoại từng bị đánh trượt đại học … 3 lần

Steven Allan Spielberg sinh ngày 18/12/1946 trong một gia đình Do Thái sinh sống ở bang Ohio, Mỹ. Ngay từ thuở thiếu niên, cậu con trai lớn của nhà Spielberg đã nung nấu giấc mơ làm nên những bộ phim cho riêng mình.

Đạo diễn người Mỹ và diễn viên nhí Henry Thomas trên phim trường "E.T The Extra – Terrestrial" (1982).

Ở tuổi 13, Steven đã lấy máy quay của cha để thực hiện một đoạn clip dài 40 phút với tựa đề Escape to Nowhere – nội dung nói về một trận chiến ở Đông Phi. Năm 16 tuổi, khi đang là học sinh cấp 3 của trường Arcadia (Phonex, bang Arizona), Steven đã hoàn thành bộ phim phiêu lưu viễn tưởng đầu tiên của đời mình mang tên Firelight. Phim dài 140 phút, được thực hiện từ ngân sách 400 USD và đã mang về số tiền bán vé là 100 USD.

Lúc đó, một nhà báo địa phương đã nhận định chàng thiếu niên này sẽ là người làm nên những tác phẩm lớn. Nhưng ban tuyển sinh của trường Đại học California tại Los Angeles và Đại học Nam California lại không nghĩ thế. Họ cho rằng một học sinh tốt nghiệp cấp 3 với điểm trung bình loại C thì không đủ tiêu chuẩn.

Đạo diễn Spielberg và chú khủng long rên phim trường "Jurrasic Park" (1993).

Bị cánh cửa đại học từ chối đến 3 lần, nhưng Steven Spielberg vẫn không từ bỏ. Ông nộp đơn vào một trường đại học khác ít tiếng tăm hơn và sẵn lòng làm công việc biên tập không lương ở Universal để đến gần với giấc mơ làm phim.

"Tôi chỉ rất yêu nó [công việc đạo diễn]. Đây là điều mà tôi sẽ làm trong suốt quãng đời của mình."

Làm phim để giãi bày cảm xúc cá nhân

Steven Spielberg không có nhiều hồi ức đẹp khi còn đi học. Ông thường bị kì thị, bị bắt nạt dưới ảnh hưởng của phong trào bài trừ người Do Thái. Bị đấm, bị đá và thậm chí là từng hai lần bị đánh đến gãy mũi, những kỷ niệm bạo lực kinh hoàng ấy vẫn mãi ám ảnh vị đạo diễn tài ba của nước Mỹ: "Là một người Do Thái có nghĩa là tôi không phải là người bình thường. Tôi chỉ muốn được chấp nhận như bao người khác mà thôi."

Trong sự nghiệp đồ sộ của mình, Steven vẫn luôn dành một phần tâm trí để làm phim cho trẻ em hoặc khắc họa chân dung về những cô cậu bé cô đơn, học cách vượt qua hoàn cảnh khốn khó. The E.T (1982), Empire of the Sun (1987), Hook (1991), War Horse (2011), The BFG (2016)… đều là những câu chuyện được kể thông qua đôi mắt của trẻ thơ.

Thế giới phim ảnh của Steven Spielberg luôn có một phần rất lớn dành cho các cô, cậu bé.

Sau giờ học, thay vì giao lưu kết bạn, Steven Spielberg lại thích về nhà để viết kịch bản, biên tập và làm phim. Ngoài sự quan tâm dành cho phim ảnh, gia đình là nơi đặc biệt quan trọng với Steven.

Vậy nên nỗi đau đớn khi chứng kiến cha mẹ chia tay khi còn học trung học vẫn luôn đeo bám lấy Steven. Các nhân vật chính trong phim của ông thường có hoàn cảnh gia đình không nguyên vẹn, như Elliot trong E.T the Extra - Terrestrial(1982) hay Fank Abagnale trong Catch me if you can (2002).

Hình tượng người cha cũng luôn góp mặt trong nhiều bộ phim của Spielberg. Ở đó, chúng ta thường thấy những ông bố có vấn đề về rượu chè, nghiện công việc mà vô tình không để tâm đến con cái. Bộ ba trilogy Jurrasic Park, Hook (1991), War of the Worlds (2005)… đều là những câu chuyện xúc động, làm bật lên ý nghĩa về tình cảm gia đình, cha con.

Tình cảm cha con cũng luôn là chủ đề từng xuất hiện rất nhiều trong phim của ông.

Sau khi bố mẹ chia tay, Steven sống cùng với bố - một người thường xuyên vắng nhà vì công việc. Nhưng cũng chính ông bố bận rộn ấy, với món quà là chiếc camera tặng cho con trai đã giúp nước Mỹ sở hữu được một vị đạo diễn lừng danh.

"Tôi nghĩ một trong những điều tệ nhất từng xảy đến với tôi, chính là cảm giác đổ vỡ dành cho bố tôi. Và rồi tuyệt vời nhất xuất hiện khi tôi nhìn thấy ánh đèn [của máy quay] và nhận ra rằng, mình cần yêu ông ấy theo cách ông ấy có thể lại yêu tôi."

Dù quan hệ không phải lúc nào cũng suôn sẻ, nhưng Steven Spielberg luôn dành rất nhiều tình cảm cho cha trong đời thật lẫn trong phim của mình.

Người đàn ông duy nhất thành công với cả hai dòng phim: bom tấn và nghệ thuật

Thành công đến với Steven Spielberg ngay từ bộ phim thứ 4 mà ông được trao cơ hội: Jaws. Phim lập nhiều kỷ lục phòng vé, làm choáng váng giới phê bình và từng tạo ra cơn sốt có tên gọi "Jawmania". Những thương hiệu phim lớn lần lượt ra đời và đạt nhiều thành tích vang dội. Trong đó, bộ ba tác phẩm về chàng Indiana Jones trở thành biểu tượng của dòng phim phiêu lưu, thám hiểm.

Steven Spielberg là người hiếm hoi có thể tạo ra sự cân bằng giữa hai dòng phim nghệ thuật – thương mại trong sự nghiệp.

Năm 1993, rất lâu trước khi công nghệ CGI trở nên hoàn thiện, Steven Spielberg đã biết cách làm cho thế giới phải ngả mũ kính phục khi tái hiện lại thế giới khủng long đầy sinh động trong Jurrasic Park. Năm 2015, phần phim mới Jurrasic World kế tục di sản và thu về con số 1,67 tỉ USD cho thấy khán giả vẫn còn rất say mê thế giới mà Steven Spielberg đã tạo ra.

Bên cạnh những phim giải trí với kinh phí lớn, Steven Spielberg còn chứng tỏ tài năng kiệt xuất bằng những tác phẩm nghệ thuật đỉnh cao. The Color Purple (1985), Saving Private Ryan (1998), Munich (2005), Bridge of Spies (2015)… là góc nhìn của Steven về những vấn đề nhân loại như nạn diệt chủng, chế độ nô lệ, quyền công dân, chiến tranh và nạn khủng bố.

"Schindler’s List" (Bản Danh Sách của Schindlert, 1993) là tác phẩm nghệ thuật thành công và đáng nhớ nhất của Steven Spielberg.

Trong đó, bộ phim kể về hành trình giải cứu người Do Thái của nhà công nghiệp Oskar Schindler - Schindler’s List (1993) là tác phẩm duy nhất của ông từng mang về tượng vàng Oscar Phim hay nhất. Năm 1999, phim được Viện phim Mỹ xếp vào danh sách 10 tác phẩm vĩ đại nhất của điện ảnh Mỹ.

Khi lần đầu tiên xem phim Godfather vào năm 1972, Steven đã nghĩ: "Tôi có cảm giác muốn bỏ nghề, không thể tiếp tục làm đạo diễn nữa vì tôi sẽ không bao giờ đạt đến trình độ ấy được."

Nhưng thời gian trôi qua, bản thân Steven Spielberg đã đạt được tầm vóc mà ít đạo diễn nào có thể bắt kịp. Bên cạnh sự nghiệp đạo diễn, ông còn là nhà sản xuất rất "mát tay" cho nhiều tác phẩm đình đám, có doanh thu lớn (như Transformers, Men in Black…). Ông còn là một trong những nhà sáng lập của hãng phim DreamWorks.

Cặp đôi "Đạo diễn, diễn viên quốc dân" của nước Mỹ. Tom Hanks là nam diễn viên có số lần cộng tác với Steven Spielberg nhiều nhất với tất cả 5 phim và nhiều dự án sản xuất khác.

Còn đây là bộ ba "quốc dân" của Hollywood: Tom Hanks, Meryl Streep và Steven Spielberg

Steven Spielberg hiện đang là đạo diễn, nhà sản xuất quyền lực nhất thế giới. Còn Tom Hanks và Meryl Streep đều là những tượng đài diễn xuất. Cả ba từng hợp tác trong bộ phim The Post (2017).

Ở tuổi 71, Steven Spielberg vẫn tràn đầy năng lượng dành cho phim ảnh. Ông liên tục làm phim, xen kẽ mỗi năm là một tác phẩm với đối tượng khán giả khác nhau. Bridge of Spies (2015) và The Post (2017) là dòng phim chính kịch, với chủ đề về chính trị, báo chí và hướng đến mục tiêu Oscar. Còn The BFG (2016) và gần đây nhất là Ready Player One (2018) lại là những đại tiệc thị giác được Steven Spielberg thực hiện với sự trợ giúp đắc lực của công nghệ CGI.

Ready Player One được chuyển thể dựa trên tiểu thuyết cùng tên, với bối cảnh về công nghệ thực tế ảo tên OASIS đã mê hoặc con người. Bên cạnh sự hứa hẹn về một tác phẩm giải trí có chiều sâu, phản chiếu lại cuộc sống hiện tại của chúng ta, Ready Player One còn đánh dấu sự trở lại của Steven Spielberg trong dòng phim khoa học viễn tưởng – thế mạnh đã tạo nên thành công của ông trong quá khứ.

Nhà văn J.G.Ballard (tác giả của Empire of the Sun mà Steven Spielberg từng chuyển thể) đã dành những lời kính nể cho Steven: "Không phải là đạo diễn vĩ đại nhất, nhưng là người thành công nhất".

"Mỗi tháng khi ngước nhìn bầu trời trên cao, tôi lại nghĩ về một bộ phim khác mà mình muốn thực hiện." Sau Ready Player One, Steven Spielberg sẽ lại bắt tay thực hiện thêm 3 dự án phim mới, trong đó có việc khởi động lại thương hiệu Indiana Jones. Cùng với việc tái khởi động lại những cái tên kinh điển như Jurrasic World, Indiana Jones, "đế chế thương hiệu" Steven Spielberg dường như vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.