Có những dấu hiệu cho thấy gã khổng lồ xứ Catalan, đội bóng từng một thời thống trị cả châu Âu, lại đang loay hoay với chính lối chơi của họ. Tân HLV Luis Enrique có thể không có được đội hình mong muốn khi đến tiếp quản Barcelona nhưng ông có thể thay đổi chiến thuật tại Nou Camp và dường như nó cũng đã phát huy tác dụng phần nào.
HLV Luis Enrique đã mạnh dạn áp dụng những thay đổi về chiến thuật của Barca.
Về cơ bản, lối đá của Barcelona không hoàn toàn thực sự biến mất tuy nhiên Enrique đã quyết định tạo ra những thay đổi cần thiết cho một kế hoạch dài hơi để thay thế cho Tiki-Taka, vốn đã bị các đối thủ bắt bài trong vài năm gần đây.
Vậy cựu cầu thủ của sân Nou Camp này đã thay đổi chiến thuật của Barcelona như thế nào?
Hàng phòng ngự
Hàng thủ chính là nơi mà Enrique quan tâm nhất vì đây là nơi để lộ ra nhiều vấn đề trong những mùa giải gần đây của đội bóng xứ Catalan dù nó được ưu tiên đầu tư rất nhiều. Thứ nhất, hãy xem những hậu vệ của Blaugrana đã thể hiện như thế nào trong thời gian qua.
Ở mùa giải trước, chúng ta dễ dàng nhận ra Dani Alves và Jordi Alba thường hay bị cuốn vào những pha tấn công mà bỏ quên nhiệm vụ chính của họ. Điều này vô tình dẫn tới những pha phản công không mong muốn khi Barca đang có cả tá cơ hội.
Bộ đôi Dani Alves (phải) và Jordi Alba (trái) thường có xu hướng dâng cao.
Cho đến thời điểm này, những cầu thủ chạy cánh vẫn được tha hồ “tung hoành” nhưng phía sau họ, đã có những chiến lược được đề ra. Sẽ hiếm khi cả hai bên cánh cùng tham gia tấn công một lúc và chỉ cần một người ở lại đã khiến cho khả năng bọc lót được tăng cường. Chiến thuật này dùng để đối phó với những tiền đạo tốc độ của đối phương.
Tất nhiên, vẫn có những thời điểm hàng thủ để lộ sơ hở khi các hậu vệ cánh để mắc lỗi vị trí, nhưng ít nhất Enrique đã cố gắng giảm bớt nguy cơ khi bố trí thêm một hậu vệ ở lại phần sân nhà.
Hiện tại, Alba luôn phải để ý hành lang bên kia nếu muốn tham gia tấn công.
Ngoài ra, Enrique cũng thay đổi cả lối đá phòng ngự khu vực của Barca mà tập trung vào một kèm một. Điều này đảm bảo rằng mọi pha tấn công sẽ bị khóa chặt và những thay đổi này đang mang lại hiệu ứng tích cực. Khả năng tranh chấp bóng bổng của Barca cũng đã được cải thiện rất nhiều khi họ mới chỉ bị ghi 2 bàn bằng đầu trên mọi mặt trận ở mùa giải này.
Hàng tiền vệ
Tuyến giữa chính là nơi đã làm nên bản sắc của Barcelona trong suốt những năm qua. Bộ ba Xavi, Andres Iniesta và Sergio Busquets đã chơi với nhau cực kỳ ăn ý và là nhân tố quan trọng trong đội hình của Barca.
Tuy nhiên, vấn đề tuổi tác khiến cho Enrique phải có những thay đổi để phù hợp với đội hình hiện tại. Đầu tiên là tập trung nhiều hơn vào những pha tấn công trực diện. Kiểu đá liên tục chuyền và di chuyển đã đi vào dĩ vãng và các tiền vệ giờ đây phải tạo ra những pha tấn công nhanh.
Công bằng mà nói thì Busquets và Xavi có thể tạo ra những đường chuyền quyết định cho các đồng đội trong khi Iniesta tỏ ra vô cùng nguy hiểm khi cầm bóng trong chân. Nhưng họ đã thay đổi, cả ba ngôi sao đều chơi ít hơn so với thời điểm này năm ngoái và một lý do lớn nhất chính là sự hiện diện của các cầu thủ chất lượng khác cũng chơi ở vị trí này.
Ivan Rakitic đem lại những điều mới mẻ cho hàng tiền vệ chất lượng của Barca.
Đơn cử như Ivan Rakitic, tiền vệ người Croatia được chơi bóng nhiều hơn và thậm chí đã làm thay đổi diện mạo của tuyến giữa. Khả năng kiến tạo của anh đã hình thành nên nét riêng cho những pha tấn công của Barca, ngoài ra cựu cầu thủ của Sevilla cũng có thể lùi sâu để hỗ trợ cho hàng phòng ngự.
Rafinha cũng được ra sân thường xuyên hơn dưới thời Enrique và tỏ ra khá chững chạc so với trước. Mặc dù cầu thủ 21 tuổi này vẫn còn một tương lai xán lạn ở phía trước nhưng thái độ thi đấu của anh như thổi một luồng gió mới vào hàng tiền vệ vốn đã trì trệ trong suốt thời gian trước đó của Barca.
Bất ngờ nhất là việc Barcelona đang tập trung hơn vào việc phòng ngự. Những ngôi sao như Xavi và Iniesta chưa bao giờ được coi là những người chơi thủ tốt. Thi thoảng họ cũng có những pha cản phá nhưng chính Barcelona cũng chưa bao giờ đặt niềm tin vào bộ đôi này trừ khi cả đội cùng phải lui về.
Busquets nhàn nhã hơn với sự xuất hiện của Rakitic và Rafinha.
Với việc Rakitic và Rafinha được ra sân nhiều hơn, Busquets là người được hưởng lợi nhiều nhất và khả năng phòng ngự từ xa của Barcelona lại được tăng cường đáng kể. Thực tế, sự xuất hiện của những tiền vệ đa năng hay còn gọi là tiền vệ box-to-box khiến cho lối đá của Barca trở nên đa dạng hơn rất nhiều.
Sự hòa trộn giữa những pha tấn công thẳng, nhanh cùng với việc tập trung phòng ngự giúp hàng tiền vệ của đội bóng xứ Catalan trở nên mạnh mẽ hơn trước.
Chiến thuật tấn công
Với Lionel Messi chỉ huy trên hàng công, những thay đổi lớn sẽ khó có thể xảy ra. Trong khi phương thức tấn công không có nhiều khác biệt, Enrique đã giới thiệu một vài điều chỉnh thú vị.
Lionel Messi vẫn là nhân tố quan trọng nhất trong đội hình Barca hiện tại.
Sự thay đổi lớn đầu tiên là về vai trò của Messi trong đội bóng. Những năm gần đây anh thường đá như một tiền đạo trung tâm cổ điển và hay đứng trên chờ bóng. Nhưng dưới thời Enrique, tiền đạo này phải trở lại thời kỳ lùi sâu xuống hàng tiền vệ để kiếm bóng và phát động tấn công.
Với việc tuyến giữa tập trung vào nhiệm vụ cân bằng giữa công và thủ, Messi có cơ hội thể hiện sự sáng tạo nhiều hơn so với trước kia khi anh là trung tâm nhận bóng từ chân các đồng đội.
Bộ 3 sát thủ của Barca vẫn cần thời gian để kết hợp ăn ý hơn.
Các trung phong của Barcelona đang có xu hướng dạt biên nhiều hơn, điển hình là Neymar và Luis Suarez. Xu hướng này làm đối phương cảm thấy vô cùng khó chịu. Hiện tại, Barcelona có thể sử dụng đội hình 4-3-3 nhưng vẫn có thể biến hóa sang 4-3-1-2 nếu cần thiết. Sự có mặt của Luis Suarez đã thay đổi lối đá xoay quanh mình Messi như trước đây. Với ba sát thủ vòng cấm trên sân, Enrique sẽ đòi hỏi nhiều hơn sự sáng tạo từ phía tiền đạo người Argentina và nó đang trở nên có tác dụng.
Barca thời điểm này có thể đá không đẹp mắt như Barca cách đây vài năm nhưng rõ ràng các CĐV xứ Catalan đã thấy rõ sự chắc chắn trong từng đường bóng của đội nhà. Dù cho từng thất bại muối mặt trước Real trong trận El Clasico gần nhất nhưng rõ ràng trong tương lai, Enrique hoàn toàn có khả năng tạo khác biệt khi gặp lại đối thủ này.