Phụ huynh “bắt trend”: Chọn đúng ngành, đúng trường cho con trong thời đại công nghệ 4.0

"Ngành gì không sợ bị AI lấy job?" – Câu hỏi Gen Z đặt ra, phụ huynh cũng phải đau đầu

Trong bối cảnh Chat GPT có thể viết văn, lập trình, phân tích dữ liệu; xe tự lái không còn là viễn tưởng và nhiều tác vụ hành chính đã được tự động hóa thì việc chọn ngành, chọn trường rõ ràng không thể tiếp tục dựa trên kinh nghiệm cũ. Đặc biệt với phụ huynh, những người đang đóng vai trò định hướng quan trọng cho con trong giai đoạn quyết định tương lai nghề nghiệp.

Học gì để không "out meta" (tụt hậu), học ở đâu để được cập nhật công nghệ, có cơ hội phát triển lâu dài đang là bài toán không chỉ của học sinh, mà còn của cả cha mẹ. Khi các ngành nghề truyền thống đang dịch chuyển, còn những lĩnh vực mới liên tục xuất hiện, việc hiểu thị trường lao động và lựa chọn đúng hướng đi trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Học gì để không 'out meta' – tụt lại phía sau – đang là nỗi băn khoăn của nhiều bạn trẻ Gen Z và cả các bậc phụ huynh.

Cách mạng công nghiệp 4.0 đang tái định hình cơ cấu nghề nghiệp toàn cầu. Những ngành liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI), khoa học dữ liệu, Internet vạn vật (IoT), blockchain, thiết kế vi mạch, bán dẫn, thương mại điện tử, marketing số hay công nghệ tài chính (Fintech) đang trở thành tâm điểm. Không chỉ mang lại cơ hội nghề nghiệp rộng mở, các ngành này còn hứa hẹn tiềm năng phát triển bền vững trong tương lai.

PGS.TS Nguyễn Phú Khánh – Phó Hiệu trưởng Đại học Phenikaa, phụ trách công tác tuyển sinh chia sẻ: "Các ngành công nghệ kỹ thuật số hiện đang có nhu cầu nhân lực rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực như AI, khoa học dữ liệu, lập trình, công nghệ vật liệu mới… Đây là thời điểm vàng để học sinh định hướng và lựa chọn các ngành học phù hợp, đón đầu xu thế phát triển của xã hội."

Chọn trường "top" hay chọn ngành "hot"? Bài toán cần lời giải thấu đáo

Tâm lý "học trường top là yên tâm" vẫn phổ biến trong nhiều gia đình. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, học sai ngành dù tại một trường danh tiếng vẫn có thể dẫn đến mất động lực, mơ hồ trong định hướng và thậm chí bỏ học giữa chừng. Ngược lại, chọn đúng ngành, đặc biệt là ngành phù hợp với sở thích, năng lực và giá trị cá nhân giúp sinh viên có nền tảng vững chắc để phát triển lâu dài.

Chia sẻ về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Phú Khánh dành lời khuyên cho các vị phụ huynh và các em học sinh: "Các em nên đặt ưu tiên chọn ngành học trước, sau đó mới cân nhắc chọn trường có thế mạnh trong lĩnh vực đó. Một môi trường đào tạo phù hợp không chỉ cung cấp kiến thức, mà còn tạo điều kiện để sinh viên khám phá bản thân và khẳng định giá trị riêng."

PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, Phó Hiệu trưởng Đại học Phenikaa.

Lắng nghe thay vì áp đặt: Điều quan trọng nhất trong lựa chọn nghề nghiệp cho con

Gen Z ngày nay chọn nghề không chỉ vì thu nhập, mà còn vì ý nghĩa, niềm đam mê và sự phát triển bền vững. Phụ huynh vì thế cũng cần đổi mới cách đồng hành. Thay vì là người ra quyết định thay con, phụ huynh ngày nay đóng vai trò trở thành người bạn cùng tìm hiểu, phân tích và định hướng.

Việc trao đổi một cách cởi mở, không áp đặt, giúp con nhận ra năng lực và giá trị cá nhân. Những câu hỏi như: "Con thấy mình hợp với ngành nào?", "Con nghĩ gì về ngành này?", "Ba mẹ nghĩ ngành này ổn, con thấy sao?" không chỉ giúp tạo không khí đối thoại, mà còn giúp con tự tin hơn trong hành trình khám phá nghề nghiệp. Và quan trọng nhất, hãy tôn trọng quyết định của con, dù đó là lựa chọn chưa phổ biến hay không nằm trong kỳ vọng ban đầu của cha mẹ.

Lắng nghe thay vì áp đặt: Điều quan trọng nhất trong lựa chọn nghề nghiệp cho con

Chị Mai Hương – phụ huynh của sinh viên năm nhất ngành Công nghệ thông tin chia sẻ: "Ban đầu tôi mong con theo ngành Kinh tế vì nghĩ sẽ ổn định và dễ xin việc. Nhưng sau nhiều lần trò chuyện, con bày tỏ đam mê với công nghệ và mong muốn học lập trình. Tôi quyết định lùi lại một bước để quan sát và hỗ trợ. Giờ nhìn con học tập hăng say, tôi mới thấy, đôi khi tin vào con lại là cách hỗ trợ tốt nhất."

Anh Quang Minh – phụ huynh của học sinh lớp 12 đang định hướng ngành học:
"Thời đại này thay đổi quá nhanh, mình không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm của 20 năm trước để quyết định thay con. Tôi học cùng con cách tra cứu thông tin ngành nghề, cùng tham dự ngày hội hướng nghiệp. Những lúc ấy, tôi thấy mình không chỉ là bố mà là một người bạn đồng hành thật sự."

Phenikaa – Bệ phóng nghề nghiệp cho thế hệ Gen Z

Tại Đại học Phenikaa, sinh viên không chỉ được đào tạo kiến thức chuyên môn, mà còn có cơ hội "bắt trend" nghề nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế giảng đường. Với gần 100 phòng thí nghiệm hiện đại, cùng các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế như OPLab, Trung tâm AI & Robotics,.. sinh viên được tiếp cận trực tiếp với công nghệ tiên tiến và thực hành trong môi trường mô phỏng nghề nghiệp thực tế.

Song song đó, Phenikaa còn sở hữu 12 nhóm nghiên cứu mạnh, 21 nhóm nghiên cứu tiềm năng trên các lĩnh vực then chốt như khoa học vật liệu, năng lượng tái tạo, AI, công nghệ y sinh... tạo nền tảng học thuật vững chắc và cơ hội tham gia nghiên cứu ngay từ năm nhất.

Đại học Phenikaa có gần 100 phòng thí nghiệm và trung tâm nghiên cứu chuẩn quốc tế.

Uy tín và chất lượng của Phenikaa còn được khẳng định qua hàng loạt bảng xếp hạng uy tín: Top 1 các trường đại học và viện nghiên cứu của Việt Nam trong bảng xếp hạng Nature Index(2020–2024), Top 2 Bảng xếp hạng RePEc về các tổ chức nghiên cứu trong lĩnh vực kinh tế tại Việt Nam cùng chứng nhận Đạt 5 Sao theo đánh giá của Hệ thống đối sánh chất lượng giáo dục đại học UPM.

Giữa thế giới đang vận động không ngừng, việc hiểu xu hướng thời đại và thấu hiểu con cái chính là chìa khóa để lựa chọn đúng ngành, đúng trường. Với triết lý giáo dục "Tôn trọng – Sáng tạo – Phản biện", Đại học Phenikaa không chỉ là nơi trao truyền tri thức, mà còn là môi trường nuôi dưỡng khát vọng, phát triển năng lực và tạo đà cho những bước đi dài trong tương lai. Với Gen Z - thế hệ năng động, dám nghĩ dám làm, Phenikaa có thể chính là bệ phóng cho những hành trình bứt phá và bền vững.