"Ông chú" người Pháp gọi vốn cho nước mắm dạng xịt, "đắt như nước hoa", tự định giá công ty 4 triệu USD

Benoit Chaigneau – Founder chuben.fishsauce là một nhà báo, nhà phê bình ẩm thực, dẫn chương trình người Pháp có 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực truyền hình. Ông đã đi chu du thế giới và trải nghiệm hơn 200 nhà hàng có sao Michelin, sở hữu mạng lưới quen biết rộng lớn với các đầu bếp nhà hàng.

“ Năm 2020, tôi đến Việt Nam với một nhiệm vụ đáng lẽ chỉ kéo dài 3 tuần, nhưng do Covid-19, tôi phải ở lại. Tôi mất việc, không thể gặp các con mình trong 1 năm rưỡi. Nhưng tôi nghĩ có thể điều này mang ý nghĩa nào đó. Vì vậy, tôi quyết định theo đuổi đam mê ẩm thực, khám phá nền văn hóa ẩm thực tuyệt vời của Việt Nam.

Một ngày nọ, tôi đến ngôi làng có 60 hộ gia đình đang làm nước mắm. Điều này thực sự hấp dẫn. Tôi đã hỏi một bác gái đang làm nước mắm rằng liệu có thể chỉ cho tôi cách làm không và bị từ chối. Sau 3 ngày đợi trước nhà bác ấy, cuối cùng tôi đã được thuê vào xưởng và học cách làm nước mắm, hiểu được quá trình lên men ”, ông Benoit kể lại hành trình làm nước mắm với các Shark.

Nhận thấy thị trường chưa có nước mắm cao cấp thực sự, Benoit tự tạo ra công thức riêng mà theo như ông nói là được các đầu bếp đánh giá là “nước mắm ngon nhất họ từng thử”, tạo ra cầu nối giữa ẩm thức Á Đông và khẩu vị Tây Phương. Giá bán lẻ là 450.000 đồng/chai, khiến Shark Minh Beta thốt lên rằng “đắt như nước hoa”.

Điểm đặc biệt khiến hội đồng đầu tư ngạc nhiên là Benoit đã xịt nước mắm lên đồ ăn cho các Shark dùng thử, khẳng định rằng khi xịt thì vị nước mắm sẽ hơi khác một chút so với việc chấm như cách ăn truyền thống. Shark Minh Beta cảm nhận được sự khác biệt này.

Nói về thị trường, Benoit cho biết có 1,5 - 2 tỷ người đang sử dụng nước mắm mỗi ngày, thị trường trị giá 17 tỷ USD. Phân khúc cao cấp chiếm 2%, vào khoảng 400 triệu USD và startup đang nhắm vào 0,5% thị trường trong năm đầu tiên, tương đương 2 triệu USD.

Không chỉ có thương hiệu chuben.fishsauce, Benoit cho biết công ty của ông là một hệ sinh thái, giới thiệu cả những loại nước mắm đặc sản khác của Việt Nam như nước mắm Cát Bà, Quảng Nam, Phan Thiết…

Số vốn mà Benoit kêu gọi trên Shark Tank Việt Nam là 500.000 USD cho 12,5% cổ phần công ty.

Shark Bình ngay lập tức nêu ý kiến rằng sản phẩm dạng xịt không phù hợp, bởi nước mắm có thể văng tứ tung và làm bốc mùi. Tuy nhiên, Benoit cho biết muốn ai nếm đồ ăn thì hương thơm phải bắt mũi trước, nói thêm rằng sản phẩm cũng có thể dùng dưới dạng rót ra chén để chấm.

Về hoạt động, Benoit cho biết ông đã gặp công ty phân phối ở Pháp, tuy nhiên sản phẩm mới có chứng nhận an toàn thực phẩm của Việt Nam, vẫn cần các chứng nhận từ châu Âu và Mỹ để xuất khẩu đến các thị trường này. Số lượng sản phẩm đã bán cũng rất ít, chủ yếu bán cho các đầu bếp và nhà hàng cao cấp. Tháng 7/2024 vừa qua đã bán 100 chai ở Pháp, nhưng Benoit phải xách tay và tự giao hàng.

Là doanh nhân trong ngành ẩm thực, Shark Tillman Schulz đánh giá sẽ khó để các đơn vị đưa nước mắm của Benoit lên kệ, vì giá quá đắt cho người tiêu dùng thông thường. Ông đề nghị Founder giải thích lý do gọi vốn đến nửa triệu USD cho 12,5% cổ phần, khi doanh nghiệp chưa có số liệu kinh doanh gì.

Đáp lại, Benoit giải thích rằng ông định giá dựa vào tiềm năng to lớn của công ty, sản phẩm và thương hiệu, cùng mạng lưới rộng rãi của ông và những phản hồi từ khách hàng. Về con số, Benoit cho biết có 4-6 triệu lượt khách tới Hội An mỗi năm, “tính ra trong đó có khoảng 2,3 triệu khách có thể mua sản phẩm này”.

Shark Tillman phản đối mạnh mẽ vì nước mắm không phổ biến như dầu ô liu hay giấm. Tuy nhiên, Benoit nhấn mạnh “nước nắm còn phổ biến hơn dầu ô liu”, vì dầu ô liu chỉ phổ biến ở vùng biển Trung Đông, trong khi có 1,5 - 2 tỷ người đang tiêu thụ nước mắm.

“ Trong 2 tỷ người này, họ có đầu tư 18 USD cho một chai nước mắm không? ” – Shark Tillman tiếp tục chất vấn. Benoit cho biết nếu xét về toàn cầu thì phân khúc cao cấp sẽ chiếm 2% mỗi thị trường, nhắm tới 0,5% - 2% đã tương đương 2 triệu USD.

Shark Tillman là “cá mập” đầu tiên thẳng thắn từ chối đầu tư vì cảm thấy có quá nhiều câu hỏi về startup. Shark Bình cũng rút lui, bởi dù thích ý tưởng làm nước mắm cao cấp nhưng ông nhận thấy cách Founder làm sản phẩm chưa lên đúng tầm.

Tương tự Shark Bình, Shark Phi Vân thích ý tưởng làm nước mắm “sang chảnh”, nhưng thị trường quốc tế 2 triệu USD mà định giá công ty 4 triệu USD là không hợp lý. Nữ “cá mập” khuyên Founder nên tìm một nhà đồng sáng lập về mảng thương mại để hỗ trợ và nhìn nhận lại giá trị công ty. Shark Phi Vân cũng rút lui.

Shark Minh Beta nhận xét sản phẩm tinh tế, đẹp mắt và hương thơm tuyệt vời. Tuy nhiên, Chủ tịch Beta Group cho rằng startup hiện đang ở giai đoạn sơ khai, nên không đầu tư.

Đồng ý với các “cá mập” trước đó, Shark Lê Mỹ Nga trân trọng hành trình tạo ra sản phẩm của Founder, nhưng cũng không đầu tư bởi cho rằng Benoit cần nhiều nhân sự hỗ trợ hơn.

Với 5 lời từ chối, thương vụ gọi vốn của Benoit không thành công.