"Nỗi đau theo suốt một đời" - bộ ảnh phòng chống lạm dụng trẻ em từng gây chấn động MXH Thái Lan

Thái Lan là đất nước nổi tiếng có nhiều ý tưởng mới lạ trong lĩnh vực quảng cáo truyền thông. Nhưng bên cạnh các chiến dịch quảng cáo sản phẩm thú vị, họ còn khiến quốc tế chú ý với những poster tuyên truyền về vấn đề xã hội gai góc. Trong đó có lạm dụng trẻ em, bao gồm lạm dụng tình dục - một vấn đề đã và đang gây nhức nhối trên toàn thế giới. Không chỉ gây tổn thương xác thịt, việc lạm dụng còn để lại vết sẹo tinh thần sẽ theo đứa trẻ đến suốt đời.

Đó cũng là thông điệp chính của bộ 3 bức ảnh tuyên truyền mang tên "The Pain Lasts For A Lifetime" (tạm dịch: Nỗi đau kéo dài cả một đời). Hình ảnh do tổ chức phi chính phủ CPCR (Trung tâm Bảo vệ Quyền lợi Trẻ em) ở Bangkok phối hợp với hãng quảng cáo Leo Burnett thực hiện vào tháng 10/2014.

Lấy bối cảnh là một góc nhà quen thuộc, tăm tối và lỉnh kỉnh đồ đạc, phông nền ảnh ngay lập tức gợi lên sự đồng cảm và liên tưởng. Cũng như nhiều nước châu Á khác, nạn ấu dâm vẫn còn là một chủ đề nhạy cảm, không dễ để thảo luận công khai ở Thái Lan, nhất là thời điểm cách đây 4-5 năm. Việc vuốt ve, đụng chạm trẻ con của những bậc "cha chú" trong gia đình lại bị nhầm lẫn, đánh đồng với việc "cưng nựng" hay đùa giỡn. "Ông ấy đùa thôi mà" hay "Chuyện bình thường chẳng có gì phải nghĩ" chính là những "cái cớ" thường được sử dụng để lấp liếm những hành vi nhạy cảm và tàn nhẫn mà nhiều người đã coi như một thông lệ!

Nếu bối cảnh ngổn ngang nơi một xó nhà tạo nên sự đồng cảm, dẫn dắt người xem đến những cảm xúc ngột ngạt, bức bối thì những nhân vật ở trung tâm hiện lên đã làm cho tất thảy chúng ta đi đến sự xót xa và tức giận tột cùng. Đối với những đứa trẻ non nớt cả về thể chất lẫn tâm hồn, chúng xứng đáng với tình yêu thương và sự trân trọng thuần khiết nhất, thì giờ lại mang cảm giác bị xâm hại mà không thể phản kháng. Để rồi, những nơi bị đụng chạm nào đâu để lại vết thương trên da thịt đơn thuần mà đó còn là bóng ma ám ảnh bóp nghẹt đứa trẻ, ảnh hưởng lớn đến tâm sinh lý khi trưởng thành, đến cả việc yêu đương, lập gia đình sau này và thậm chí là đến suốt cuộc đời.

Hình ảnh chứa đựng nhiều ẩn ý nhất là "phiên bản lớn tuổi" đứng phía sau các nạn nhân với cùng biểu cảm kinh hoàng y hệt. Thật ra, hình ảnh này không tả thực mà chính là ẩn dụ rằng khi đứa trẻ lớn lên, già đi thì nỗi đau bị xâm hại vẫn gây khiếp đảm như ngày nào. Nó hoàn toàn phù hợp với thông điệp mà tổ chức CPCR muốn nói tới: Không phải tính bằng ngày, tháng, năm có thể đong đếm cụ thể mà "Nỗi đau kéo dài cả một đời", chỉ cần còn nhớ đến là vết thương còn rỉ máu.

Về thủ pháp thực hiện, góc chụp hoàn toàn lột tả được không gian tù túng, bí bách, không lối thoát nhưng không trực tiếp đặc tả hành động lạm dụng gây phản cảm. Ngay cả khuôn mặt của các thủ phạm cũng được khéo léo lấp đi (trong trường hợp này, vấn đề còn nhạy cảm hơn khi bộ ảnh thể hiện việc lạm dụng trẻ em ngay trong gia đình).

Về phía các nạn nhân, họ đều nghiêng mình dựa vào bức tường sau lưng mình, nhắm tịt mắt lại lộ rõ vẻ đau đớn và bất lực. Đó cũng chính là phản ứng thường gặp trong cuộc sống thực, hướng người xem suy nghĩ về nỗi đau chung, thân phận chung của những đứa trẻ bị lạm dụng - chứ không phải bị "hút mắt" bởi biểu cảm đầy ám ảnh của từng "người mẫu" trong đó. Tên của các bức ảnh cũng rất đơn giản là "Boy" (Bé trai), "Girl" (Bé gái), "Girl 2" (Bé gái 2). Và dĩ nhiên, thông tin của những người mẫu giúp thực hiện bộ ảnh cũng được bảo mật kín kẽ.

Phần thông điệp cũng được xử lý khá tinh tế. Nội dung chính muốn truyền tải là "The Pain Lasts For A Lifetime" (Nỗi đau kéo dài cả một đời) đã giúp phản ánh thực trạng đầy đau đớn. Không chỉ dừng lại ở đó, như mọi chiến dịch truyền thông khác, ekip thực hiện cần phải đưa ra hướng giải quyết cụ thể. Với bộ ảnh này, đó là lời kêu gọi "Help stop child abuse before it begins" (Hãy giúp dừng lại việc lạm dụng trẻ em ngay trước khi nó xảy ra) kèm theo số điện thoại đường dây nóng và logo của đơn vị thực hiện truyền thông - CPCR - cũng là tổ chức có uy tín trong các vấn đề về trẻ em ở Thái Lan.

Được biết, trước đó vào tháng 3/2013, CPCR cũng đã có bộ ảnh "It Never Goes Away" (Điều đó sẽ không bao giờ qua đi). Trong ảnh là những người già ôm nỗi ám ảnh đã đi suốt cuộc đời họ, những lần đụng chạm như chỉ mới ngày hôm qua...

Hai bộ ảnh "The Pain Lasts For A Lifetime" và "It Never Goes Away" có sự tiếp nối, nội dung xuyên suốt và tạo nên sức lay động mạnh mẽ. Điều đó cho thấy chiến dịch truyền thông dài hơi, bài bản của CPCR cùng với đơn vị sáng tạo là agency Leo Burnett Bangkok (Giám đốc sáng tạo chịu trách nhiệm chính: Sompat Trisadikun, nhiếp ảnh gia: Chub Nokkaew).

Tất cả sự đầu tư công phu đã giúp cho các bộ ảnh được vinh danh trong nhiều giải thưởng về truyền thông - quảng cáo, gồm giải vàng ADFEST 2013. Quan trọng nhất, các bộ ảnh gây được sự chú ý của đông đảo công chúng để cùng góp sức xây dựng một môi trường an toàn hơn cho trẻ em.