Những phi hành gia duy nhất từng bỏ mạng khi bay vào không gian: Khoảnh khắc mở cửa tàu vũ trụ không thể bi thảm hơn

Hành trình khám phá vũ trụ vô tận của con người đã có những bước tiến đáng kể trong vài chục năm qua. Việc được trở thành phi hành gia, đặt chân ra ngoài Trái đất vừa là sứ mệnh vinh quang, vừa tiềm ẩn vô vàn nguy hiểm.

Một trong những sự cố tồi tệ nhất trong công cuộc khám phá vũ trụ đã dẫn đến thiệt hại về người là số phận của phi hành đoàn Soyuz 11, những người đã lên vũ trụ vào tháng 6 năm 1971. Ba phi hành gia người Nga đã mạo hiểm vào không gian và trở về trong hoàn cảnh bi thảm nhất.

Hành trình của Soyuz 11 xấu số

Được phóng lên từ Kazakhstan ngày nay, Soyuz 11 có ba phi hành gia là Georgi Dobrovolski, Vladislav Volkov và Viktor Patsayev hướng tới Salyut 1, trạm vũ trụ đầu tiên trên thế giới. Đến Salyut 1 vào ngày 7 tháng 6 năm 1971, ba kỹ sư đã dành tổng cộng 23 ngày trên trạm vũ trụ, nơi họ sống và thực hiện nhiều thí nghiệm trong phòng thí nghiệm trên quỹ đạo.

Họ đặc biệt tập trung vào các thí nghiệm để nghiên cứu khả năng thực hiện các chuyến bay vũ trụ dài ngày của con người, với các thí nghiệm bao gồm tập thể dục trên máy chạy bộ của trạm vũ trụ và theo dõi tình trạng sức khỏe của mình. Để tối đa hóa hiệu suất làm việc, họ làm việc theo ba ca, để luôn có một người làm việc tại bất kỳ thời điểm nào.

Thời gian trên trạm vũ trụ Salyut 1

Dobrovolski, Volkov và Patsayev đã trở thành những ngôi sao ở quê nhà Liên Xô sau khi cho công dân Liên Xô xem các chương trình phát sóng gần như hàng ngày về các hoạt động của họ trong không gian. Họ cũng giải thích những gì họ đang làm trong các thí nghiệm của mình.

3 phi hành gia còn từng bỏ phiếu từ Salyut trong các cuộc bầu cử Liên Xô, trở thành những người đầu tiên bỏ phiếu từ ngoài không gian. Trong hành trình đến trạm vũ trụ, họ đã lập kỷ lục về thời gian ở trong không gian cho một chuyến đi tính đến thời điểm đó. Kỷ lục trước đó được thiết lập bởi phi hành đoàn Soyuz 9 vào năm 1970 đã bị phá vỡ.

Chuẩn bị trở về Trái Đất và thảm kịch

Ngày 29 tháng 6 là ngày cuối cùng mà bộ ba này ở trên trạm vũ trụ Salyut. Họ chất đầy tàu vũ trụ Soyuz 11 với các mẫu vật và nghiên cứu khoa học đã thực hiện trong hơn ba tuần. Khi chuẩn bị rời khỏi trạm vũ trụ, một đèn cảnh báo đã báo hiệu cho các phi hành gia rằng cửa sập điều áp tàu vũ trụ trở về chưa được đóng kín.

Sau khi dường như đã giải quyết được sự cố, cả phi hành đoàn và trạm kiểm soát mặt đất đều đồng ý rằng vấn đề đã được khắc phục. Điều này xảy ra mặc dù đèn vẫn sáng trên không gian. 9 phút sau khi động cơ hãm ngược kết thúc, thảm kịch đã xảy ra khi tàu vũ trụ đang giảm tốc độ để quay trở lại bầu khí quyển của Trái Đất.

Ở độ cao khoảng 129km, các bu lông nổ đã tách tàu vũ trụ thành ba phần, với phi hành đoàn ở bên trong mô-đun hạ cánh hình chuông ở giữa. Chính tại thời điểm này, thảm kịch đã ập đến, chỉ 30 phút trước khi hạ cánh. NASA giải thích: "Cú sốc từ các bu lông nổ đã làm bung một van cân bằng áp suất thường chỉ mở khi tàu vũ trụ đang hạ cánh bằng dù, nằm sâu bên trong bầu khí quyển. Nhưng trong trường hợp này, van đã mở ra khoảng không vũ trụ và không khí của khoang đã thoát ra ngoài trong vòng chưa đầy một phút".

Có bằng chứng cho thấy các phi hành gia đã cố gắng khắc phục sự cố bằng cách cố gắng đóng van bằng tay. Nhưng quá trình đó cần mất vài phút, trong khi họ đã bất tỉnh trước khi có thể tự cứu sống mình.

Soyuz 11 tiếp tục hành trình đến Trái Đất và hạ cánh an toàn. Trạm kiểm soát mặt đất đã có một số lo ngại sau khi liên lạc với phi hành đoàn bị mất, nhưng chỉ đến khi họ mở cửa sập và tìm thấy ba phi hành gia, họ mới nhận ra tình huống này bi thảm đến mức nào. NASA viết: "Họ không mặc bộ đồ điều áp. Chính phủ Liên Xô đã tổ chức quốc tang cho các phi hành gia".

Do hậu quả của vụ tai nạn, Liên Xô đã tạm dừng các chuyến bay vũ trụ có người lái trong khi các kỹ sư thiết kế lại tàu vũ trụ Soyuz. Kể từ đó, tất cả các phi hành gia đều mặc bộ đồ vũ trụ trong quá trình phóng và hạ cánh của Soyuz.

Nguồn: Ladbible