Người Mỹ đổi cách tiêu tiền giữa đại dịch Covid-19: Nhiều ngành nghề trụ cột kinh tế giảm mạnh, bất ngờ nhất là ngành cuối cùng

Đại dịch Covid-19 đã làm cả thế giới phải chao đảo, và dĩ nhiên cuộc sống của người Mỹ - ổ dịch lớn nhất thế giới cũng không ngoại lệ. Và một trong những thay đổi lớn nhất với người Mỹ nằm ở cách họ tiêu tiền, khi virus corona đẩy nền kinh tế quốc gia vào tình trạng suy thoái.

Trong vòng vài tuần, các ngành công nghiệp trụ cột của Mỹ gần như đóng băng. Sân bay, nhà hàng, sân vận động... tất cả đột nhiên trống rỗng. Tại nhiều bang, các ngành nghề không thiết yếu - như kinh doanh đồ xa xỉ hoặc dịch vụ chơi golf - đều phải đóng cửa.

"Đây thực sự là đợt giảm chi tiêu kinh khủng nhất mà tôi từng chứng kiến," - Luke Tiley, nhà kinh tế tại quỹ Wilmington Trust cho biết.

Trong những tuần gần đây, đã có hơn 16 triệu người lao động nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp. Đây cũng là một trong những lý do khiến chi tiêu bị đình trệ, và dự tính sẽ còn kéo dài thêm nhiều tháng nữa.

• 1

Người dân nấu ăn ở nhà, doanh số tạp hóa tăng trưởng mạnh

Biểu đồ tăng trưởng của các cửa hàng tạp hóa

Hàng quán đóng cửa, người dân phải ở nhà thi hành cách ly xã hội, nhu cầu dành cho hàng tạp hóa bỗng tăng mạnh. Trong vòng 1 tuần trước ngày 18/3, doanh số chi tiêu dành cho hàng tạp hóa tăng 79% so với cùng kỳ 2019, chủ yếu vào thực phẩm và đồ gia dụng như mỳ Ý, bột, giấy vệ sinh và xà phòng. Đồ hộp và thực phẩm chế biến sẵn cũng bước vào thời kỳ thăng hoa.

Sau tuần lễ ấy, doanh số có sụt giảm nhưng nhìn chung vẫn cao hơn rất nhiều so với thông thường. Từ 26/3 - 1/4, doanh số tăng 7%. Trong đó, những người "thắng lớn" là các công ty nhận giao hàng trực tuyến.

• 2

Chi tiêu du lịch giảm thảm hại

Doanh số bán vé máy bay, tìm nhà ở, du thuyền, tour du lịch... đều giảm cực mạnh

Lệnh cách ly xã hội, toàn dân ở nhà đã khiến ngành du lịch trở nên thê thảm hơn bao giờ hết. Chi tiêu cho máy bay, khách sạn, du thuyền và thuê ô tô gần như không còn. Các website nổi tiếng về du lịch như Expedia, Airbnb... đều chứng kiến doanh thu sụt mạnh.

Nhưng chuyện tồi tệ không chỉ có vậy, bởi suốt một tháng qua doanh số giảm như một chiếc xe lao dốc không có phanh. 1 tuần trước ngày 1/4, doanh số ngành du lịch giảm 85% so với thời điểm cùng kỳ năm 2019.

• 3

Nhà hàng cũng không khá hơn

Trong các kỳ suy thoái kinh tế trước đây, tình hình các ngành dịch vụ như nhà hàng không đến nỗi bi đát. Nhưng lần này thì khác.

Với lệnh cách ly xã hội, các nhà hàng trên toàn nước Mỹ phải ngưng phục vụ tại chỗ. Từ các nhà hàng cao cấp phục vụ "fine dining", nhà hàng ăn thường cho đến các doanh nghiệp đồ ăn nhanh, tất cả đều "thấm đòn" vì virus corona. Duy nhất dịch vụ giao đồ ăn tận nơi là phát triển mà thôi.

Với đà sụt giảm doanh thu, ngành nhà hàng dịch vụ cũng đóng góp một con số khổng lồ vào lượng người thất nghiệp, khiến nền kinh tế quốc gia thêm ảm đạm.

"Ngành dịch vụ vốn là thứ góp phần duy trì nền kinh tế trong bối cảnh suy thoái," - ông Tilley cho biết. "Nhưng lần này, việc người tiêu dùng không thể chi tiêu đang khiến nền kinh tế bị tổn hại nặng nề hơn."

• 4

Truyền thông giải trí: Kẻ thắng người thua, dịch chuyển trực tuyến xảy ra

Các địa điểm giải trí của người Mỹ đang bị giới hạn tuyệt đối vào lúc này. Rạp phim đóng cửa. Công viên giải trí ngưng hoạt động. Bar, pub hay rạp hát cũng chung số phận.

Tuy nhiên, việc này lại đánh dấu một sự dịch chuyển, khi người Mỹ dần hướng đến các dịch vụ giải trí trực tuyến. Nhu cầu dành cho trò chơi điện tử tăng mạnh, cùng với đó là dịch vụ xem phim, nghe nhạc trực tuyến từ Netflix và Spotify.

• 5

Mua sắm truyền thống: Cú đấm mạnh từ đại dịch

Ngay cả trước khi đại dịch xảy ra, ngành công nghiệp bán lẻ truyền thống vốn cũng gặp khó khăn khi phải đối chọi với thương mại điện tử. Và lần khủng hoảng này đang khiến mọi chuyện tệ hơn. Doanh số từ mọi ngành hàng: từ xa xỉ đến thời trang nhanh, giày dép... giảm đến thê thảm.

• 6

Giao thông công cộng: Chẳng còn ai sử dụng, đường phố vắng lặng

Việc chuyển đổi cơ cấu sang làm việc từ xa gần như đã khiến nhu cầu di chuyển của người dân không còn nữa. Các công ty vận chuyển - kể cả vận tải điện tử như Uber hay Lyft đều phải chứng kiến doanh thu sụt giảm thảm hại. Và với việc phương tiện lưu thông ít đi, doanh số bán xe cũng giảm mạnh.

• 7

Đầu tư cho sắc đẹp và sức khỏe: Sự sụt giảm bất ngờ

Chẳng còn ai đi tập gym vào những ngày này, và đây quả là một tin xấu cho các đơn vị kinh doanh phòng tập. Việc không ai ra ngoài nữa cũng khiến doanh số của các công ty làm đẹp đình trệ hẳn.

Nhưng bất ngờ nhất là sự sụt giảm trong ngành công nghiệp y tế. Nguyên do là bởi các bác sĩ với chuyên môn không liên quan đến virus corona - như nha sĩ - đã ít làm việc hơn. Một số bệnh viện còn chứng kiến doanh thu giảm do người dân không đến khám (vì sợ nhiễm virus), đến mức họ phải cắt giảm lương dành cho y tá, bác sĩ và công nhân viên y tế.

"Thật bất ngờ, chúng ta chứng kiến chi tiêu cho y tế giảm đi, ngay cả trong tình hình này," - ông Tilley nhận xét.