Nếu như vịt quay đã trở thành biểu tượng ẩm thực trứ danh của Bắc Kinh, thì theo nhiều du khách có kinh nghiệm du lịch nhiều lần, với người dân địa phương, có một món ăn khác cũng “đậm vị kinh thành” không kém. Thậm chí người bản địa còn yêu thích ăn nó hàng ngày hơn.
Đó là món ăn mang tên Lỗ Chử Hỏa Thiêu, thường được gọi tắt là Lỗ Chử (卤煮火烧). "Ngoài vịt quay, người Bắc Kinh rất thích Lỗ Chử. Món ăn này khá nặng mùi, không phải ai cũng ăn được. Nhưng nếu ăn được thì sẽ cực kì mê", du khách Nguyễn D.Linh đến từ Hà Nội chia sẻ.
Nguyên liệu chính của món ăn là những phần nội tạng heo dân dã, đặc biệt là bộ phận ít ai ngờ tới: Phổi heo, cùng nhiều bộ phận khác như ruột già.... Món ăn này được đánh giá chứa đựng cả một lớp văn hóa ẩm thực lâu đời của thủ đô Trung Hoa, khiến du khách nước ngoài tò mò tìm đến trải nghiệm.
Ảnh Nguyễn D.Linh
Theo trang Visit Beijing, Lỗ Chử xuất hiện từ cuối thời nhà Thanh, được cho là biến thể dân gian của món “Tô Tạo Nhục” – món thịt kho nước tương trong cung đình, sau này được người dân thay bằng nội tạng để tiết kiệm chi phí mà vẫn giữ hương vị đậm đà. Nguyên liệu chính gồm ruột già, ruột non, phổi heo, đậu phụ chiên và bánh hỏa thiêu – loại bánh mì dẹt nướng, cắt thành miếng nhỏ cho vào tô cùng nước dùng.
Điều đặc biệt nằm ở nồi nước hầm “lão thang” (老汤) – thứ nước dùng được giữ và bổ sung qua nhiều năm, giống như bí quyết gia truyền của mỗi quán. Nội tạng heo sau khi làm sạch kỹ được hầm lâu trong nước tương, gừng, tỏi, hoa hồi và thảo mộc cho đến khi mềm nhừ, thấm đẫm vị. Khi ăn, người bán rưới nước dùng nóng lên phần bánh hỏa thiêu, rồi phủ lên đó ruột, phổi và đậu phụ, tạo nên hương thơm béo ngậy nhưng không ngấy.
Nồi nước hầm của món ăn
Theo EatYourWorld, người Bắc Kinh có thói quen tự thêm gia vị theo khẩu vị riêng: Tỏi băm, tương đậu, giấm, ớt dầu hoặc hành ngò. Họ gọi đây là món ăn “có thể điều chỉnh theo tính cách người ăn” – người thích cay sẽ cho thật nhiều ớt, ai ưa vị chua thì thêm giấm cho cân bằng mùi nội tạng.
Ở những khu phố cổ như Nam Hành (南横街) hay Bắc Tân Kiều (北新桥), các quán Lỗ Chử lâu đời vẫn giữ cách phục vụ truyền thống: Chủ quán múc nội tạng từ nồi hầm, đặt lên thớt cắt “cạch cạch” trước mặt khách rồi chan nước dùng xì xụp khói nghi ngút.
Với người dân địa phương, ăn Lỗ Chử không chỉ là thưởng thức một món ăn mà còn là “nếm lại ký ức Bắc Kinh xưa”. Trên diễn đàn Zhihu, nhiều người ví Lỗ Chử là món “càng sống lâu ở Bắc Kinh càng thấy ngon” – bởi chỉ khi quen với vị mặn đậm, hơi nồng của nội tạng, thực khách mới cảm nhận được cái tinh túy của thứ ẩm thực đường phố cổ kính này.
Nhắc đến ẩm thực Bắc Kinh, hầu hết du khách nghĩ ngay đến vịt quay da giòn trứ danh, nhưng thực tế, thành phố này còn sở hữu vô số món đặc sản gắn với đời sống thường nhật. Bên cạnh Lỗ Chử, cháo gan xào (炒肝) là món mà người Bắc Kinh đặc biệt yêu thích vào buổi sáng – được làm từ gan và ruột heo hầm đặc sánh, ăn kèm bánh bao nhỏ gọi là “bao tử”.
Một món khác cũng mang hương vị đậm đà là 炸酱面 (mì tương đen Bắc Kinh), được nấu từ thịt băm xào với tương đậu mặn, ăn cùng dưa chuột, giá đỗ và sợi mì dai. Theo China Daily, đây là món “mỗi gia đình Bắc Kinh đều có công thức riêng”, và là biểu tượng của ẩm thực dân dã thủ đô.
Ngoài ra, du khách còn có thể thử 灌肠 (quán tràng) – món xúc xích chiên giòn làm từ bột gạo và lòng heo, hay 豆汁 (đậu chấp) – thức uống lên men từ đậu xanh, có vị chua nhẹ, được xem là “bài kiểm tra” cho du khách mới đặt chân tới Bắc Kinh vì hương vị khá lạ miệng.
Trong hình lần lượt là cháo gan xào ăn cùng bánh bao, ruột lợn bọc bột lọc chiên và mì tương đen ở Bắc Kinh
Theo TripAdvisor China, nhiều du khách, trong đó có cả du khách Việt, khi đến Bắc Kinh cho biết họ bất ngờ khi thấy người dân địa phương yêu thích những món có mùi mạnh, đậm vị. Nhưng sau khi thử thì “nghiện luôn” bởi hương vị đặc trưng khó tìm thấy ở nơi khác.
Ngày nay, dù Bắc Kinh đã trở thành đô thị hiện đại, những món ăn như Lỗ Chử vẫn giữ nguyên sức hút với người dân bản địa – không chỉ bởi vị ngon, mà còn vì nó gợi nhớ về một thành phố xưa, nơi con người quây quần bên nồi nước hầm nghi ngút khói trong những con hẻm nhỏ.