Nam Trung: "Người mẫu là một nghề, đừng hy vọng kiểu dẹo dẹo hay chụp chụp ba cái là có cả một nhà đầy tiền"

Thời điểm này vài năm về trước, khán giả hâm mộ các chương trình truyền hình thực tế lại nô nức đón chờ loạt show như Vietnam's Next Top Model (VNTM), The Face Vietnam... lần lượt lên sóng. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nên một số chương trình đành phải dời lịch hoặc hoãn ghi hình vô thời hạn.

Chính vì vậy, người xem cũng ít có cơ hội được gặp lại những gương mặt thân quen trên các show thực tế, điển hình như chuyên gia trang điểm Nam Trung. Bên cạnh những câu chuyện drama hiện nay, vị giám đốc sáng tạo cũng có những chia sẻ thú vị về nghề cũng như các chương trình truyền hình.

Chào Nam Trung, công việc của anh trong đợt dịch Covid-19 vừa rồi có gặp nhiều ảnh hưởng hay không?

Chắc chắn là có gặp ảnh hưởng rồi. Nếu không phải ảnh hưởng về tâm lý thì cũng ảnh hưởng vì một số cái khác. Ngành nghề của tôi lại bị cấm trước tất cả các ngành nghề khác. Đối với mọi người, quá trình giãn cách là 14 ngày, còn riêng tôi đã bước vào ngày thứ 36 rồi. Từ ngày các cơ sở dạy nghề, làm đẹp bị ngừng hoạt động, tôi nghĩ cho tới bây giờ và tôi hy vọng 2 tháng sau mình có cái gì đó để "cạp" ăn. Người ta nói "cạp đất mà ăn" còn tôi thì thấy đất bây giờ cũng không còn để mà cạp nữa. Tôi sẽ "mài răng" trước ở nhà.

Những ngày qua tôi ngắm mây, vẽ tranh, làm dăm ba câu thơ, tập viết vài nốt nhạc. Thơ ca nhạc họa chán thì nấu cơm. Sau đó, ngồi đợi ngày mai tiếp diễn ra sao.

Đã lâu rồi không xuất hiện trên các chương trình thực tế, anh có cảm thấy nhớ những show truyền hình mà mình tham gia không?

Tôi không tham gia chương trình thực tế vì tôi muốn tham gia. Tôi tham gia vì nghĩ rằng các bạn thí sinh hoặc chương trình liên quan tới làm đẹp, thời trang cần tới sự chia sẻ, hướng dẫn của những người đi trước, có nhiều kinh nghiệm. Tôi nghĩ rằng bản thân mình và chương trình đó cần đồng hành với nhau để ít nhất có một kinh nghiệm nào đó trong cái đam mê và nghề nghiệp mà mình lựa chọn.

Khi các cuộc thi không thể diễn ra do dịch hoặc do nhiều điều kiện khác thì tôi ở nhà. Vì thí sinh có đi thi đâu, tôi có mặt để làm gì? Tôi không có nhu cầu góp mặt để đánh bóng hay hiện ra để mọi người nhớ tên, hay có một lượng fan hùng hậu ủng hộ.

Cơ duyên nào khiến anh ngồi ở vị trí ban giám khảo VNTM?

Cũng được gần chục năm rồi. Khi mà bà Lê Quỳnh Trang gửi lời mời tham dự VNTM mùa đầu tiên, thật sự tôi đã từ chối vì không nghĩ rằng đây là một chương trình mang tới những điều mà người làm nghề cần thiết. Ngược lại, có thể sẽ rơi vào tình trạng đánh bóng người tham gia. Mùa đầu tiên, tôi đã từ chối nhẹ nhàng, sau đó cũng không thấy chương trình liên hệ gì nữa. Cuộc gọi đó chắc khoảng 30 giây thôi, cũng có lẽ do cách tôi trả lời quá dứt khoát.

Đến mùa thứ 2, chị Lê Quỳnh Trang và nhà thiết kế Đỗ Mạnh Cường cũng có gửi lời mời và động viên tôi. Trước khi nhận lời, tôi cũng hỏi kỹ rằng: "Chương trình có giúp thay đổi tư duy của những người hiểu về người mẫu và tham gia làm người mẫu hay không? Nếu đồng ý làm như thế này, như thế kia thì tôi sẽ tham gia". Sau khi nói chuyện, từ nhà sản xuất cho đến giám khảo đều chốt lại là chúng ta không tự đánh bóng chúng ta mà sẽ làm một điều gì đó thực sự. Vì vậy, tôi bắt tay vào làm. Đó chính là mục đích đầu tiên và duy nhất mà tôi tham gia VNTM, sau đó là The Face. Đây cũng chính là lý do tại sao tôi từ chối rất nhiều show truyền hình khác.

Đến thời điểm hiện tại, anh đánh giá thế nào về vai trò của VNTM đối với ngành thời trang?

Tôi nghĩ ít nhất mọi người cũng hiểu rằng người mẫu thời trang là một nghề chứ không phải là một danh xưng. Người mẫu là những công nhân lao động trong ngành công nghiệp thời trang. Họ là những nhân vật cần thiết, là những cá nhân không thể thay thế trong ngành công nghiệp thời trang. Đó là cách chúng ta hiểu về ý niệm.

Tiếp theo, ai cũng thấy rõ ràng rằng khi đã là một người lao động, bạn phải biết cách lao động sao cho đúng. Bạn cần phải hiểu về tuổi thọ và sự cống hiến của bạn trong nghề nghiệp. Đây là một cái nghề nên bạn đừng hão huyền, tin tưởng hay hy vọng vào một thứ gì đó "tự nhiên trên trời rơi xuống", không làm mà muốn được ăn, kiểu dẹo dẹo hay chụp chụp ba cái là có cả một nhà đầy tiền. Không có. Ngủ dậy. Mơ đi!

Tôi cảm thấy khá nhiều người mẫu trẻ, và đặc biệt là một số bạn bước ra từ VNTM biết cách làm việc với những người xung quanh, với những nhiếp ảnh gia và nhà sản xuất. Họ biết phân biệt giữa agency, production house (công ty, nhà sản xuất - PV) để tạo dựng mối quan hệ và tiếp tục phát triển trên con đường nghề nghiệp. Tôi nghĩ đây là những gì có thể nhìn thấy dễ dàng nhất từ VNTM.

Trong những lứa học trò mà anh từng dẫn dắt trong chương trình, có khoảng bao nhiêu % thí sinh đáp ứng được tiêu chuẩn vừa rồi?

Đầu tiên, tôi xin đính chính lại là mình không nhận tiền, thù lao hay hợp đồng khi đến với VNTM để làm giảng viên hay giáo viên. Nên hy vọng sẽ không ai gọi vai trò của tôi trong chương trình là giáo viên và gọi thí sinh là học trò của tôi. Tôi không dạy họ. Tôi đến với chương trình đầu tiên để góp phần tìm kiếm gương mặt triển vọng. Thứ hai, tôi muốn chia sẻ những gì mình đã trải qua với các thí sinh. Thứ ba, tôi là người đi trước thôi và cũng không dạy được họ điều gì.

Trong một cuộc thi quá ngắn ngủi, bạn học được gì, trải nghiệm được gì và ứng dụng được gì hoàn toàn tùy thuộc vào chính bạn. Bạn ứng dụng được bao nhiêu, rút ra được bài học gì chứ không có chuyện gọi tôi là thầy giáo.

Quay trở lại với câu hỏi, tôi thấy trước mặt các đối tác, các bạn thí sinh của VNTM hầu như đều làm rất tốt, còn sau lưng thì tôi không biết, vì tôi không sống với họ nên cũng không biết thế nào. Nhưng khi tôi đi tới các hậu trường, đi gặp các nhiếp ảnh gia và nhà sản xuất phim, mọi người đều nói thí sinh của VNTM ngồi rất yên, không đòi hỏi, biết mình là ai, không phải ngồi ì ra một đống, nói chuyện biết cách tương tác. Tôi thường được nghe những lời nhận xét như vậy. Tôi cũng cảm thấy rất vui.

Tuy nhiên, đằng sau đó cũng có nhiều câu chuyện lắm vì tôi cũng là người trực tiếp tham gia nên nhiều khi nghe đầy hai lỗ tai, nghe mà mắc mệt luôn. Nghe xong, tôi không coi làm giám khảo là một nghề, mà nó là một cái nghiệp.

Anh có nghe câu chuyện nào đó về thí sinh VNTM khiến các đối tác không hài lòng không?

Tôi nghe rất nhiều. Tôi nghe phản ánh về cách nói chuyện ngô nghê, hay cách nói chuyện hồn nhiên quá mức để tạo ra những câu chuyện sâu xa hơn, mà các bạn trẻ không hề nghĩ tới. Hay cách ứng xử, và cư xử, tôi nghe rất nhiều. Con người không ai là không có lỗi, nhất là những bạn trẻ. Nhiều bạn đến từ những vùng xa, để thích ứng được với thành thị đã là một công việc rồi. Hơn nữa, còn phải thích ứng với nghề nghiệp kinh doanh dựa trên sự xa xỉ, cảm nhận thì cũng khổ thân lắm, cần phải có thời gian.

Anh có thể lấy ví dụ một câu chuyện không?

Việc đầu tiên là không chào. Sau đó, khi nhìn vào ê-kíp nhưng mặt vênh ngược lên, hình như bạn ở cao lắm chúng tôi với không tới. Tôi cũng nói chuyện với ê-kíp mong được thông cảm vì có thể bạn mới nên không biết. Tuy nhiên lại nhận được câu trả lời: "Làm với nhau mấy lần rồi, sao lại không biết ai là ai?". Tôi nói: "Có thể do nó ngại, vì nhiều khi gặp chúng mày mặt mũi, quần áo đẹp. Cũng có thể chúng mày hay bàn tán: 'Ôi đứa này không make-up nhìn kinh muốn chết!' thì người ta sợ, người ta nép. Nhẹ nhàng với em ấy một chút!".

Nếu để kể ra như vậy thì khá nhiều chuyện. Câu chuyện chào hỏi là tôi hay được nghe nhiều nhất. Tiếp theo là chuyện lúc cần thì nhờ người ta giúp, còn lúc người ta nhờ mình giúp thì lại viện cớ này kia, hoặc: "Để em nói chuyện với quản lý trước đã". Mình cũng không biết hết được. Thôi thì, ai thông cảm được thì thông cảm.

Gần đây, ca sĩ Nathan Lee có chia sẻ về dàn giám khảo của VNTM rằng: "Thấy các bạn gồng mình đốp chát cả thí sinh lẫn đồng ban giám khảo mà thấy tội nghiệp cho khán giả quá. Chanh chua, đanh đá, xỉa xói, chỉ một chứ phèn". Anh nghĩ sao về quan điểm này?

Tôi nghĩ quan điểm của Nathan Lee đúng. Nathan Lee rất đúng trong quan điểm của Nathan Lee, về góc nhìn của Nathan Lee. 

Đây cũng không phải việc của tôi. Tôi nghĩ làm gì nhiều. Tôi đang bận nghĩ dịch bệnh muốn chết kia kìa! Tôi còn đang mong mọi người sống hạnh phúc hàng ngày, bớt những thứ thị phi đi để sống an nhàn, bình thản, qua cơn sóng này đi đã.

Trong các show truyền hình về thời trang, có những nhân vật đảm nhận vai đanh đá để tạo drama cho chương trình. Anh nghĩ sao về ý kiến này?

Tôi chẳng nghĩ sao cả. Nhiều người đã trải nghiệm trong ngành nghề này và đặc biệt lại đi từ con số 0, ví dụ như tôi. Tôi đi từ giặt cọ, dọn phòng make-up, xách quần áo, ủi đồ, ngồi chồm hổm để được nhận chỉ định cho từng món đồ. Khi đến chỗ làm, tôi phải đi mua cà phê cho người này người kia. Trong trường hợp, tôi đến set chụp mà thấy ánh sáng mạnh quá và muốn giảm độ sáng nhưng nhiếp ảnh gia không đồng ý, hình ảnh của buổi chụp bị cháy thì tôi sẽ là người bị xử đầu tiên. Tôi nghĩ với những bạn đi lên từ con số 0 đều phải trải qua các cung bậc cảm xúc đó, thì quyết tâm của các bạn để đạt được vị trí mà mình muốn, hoặc giữ được vị trí mình có là điều không dễ dàng, phải trả giá nhiều thứ. Mồ hôi, nước mắt, sức lao động, đó là sự thật.

Nếu chưa trải qua những câu chuyện đó, hoặc có được thứ mình muốn quá dễ dàng thì mới mơ hồ và tô hồng nó thôi. Tôi có thể diễn là một người rất nhẹ nhàng nhưng làm thế để làm gì? Mình như thế nào thì cứ sống như vậy, quan điểm của mình ra sao thì cứ nói ra. Khi mình sinh ra đã là người có quan điểm hay ngược với người khác thì một là giữ màu sắc cá nhân, hai là hòa theo tất cả và đánh mất nó. Nếu bạn là người có chính kiến, bạn phải chấp nhận những gì mình lựa chọn. Nếu quan điểm của bạn không phù hợp với số đông, nó sẽ thành gai góc, đanh đá, thành bứt tóc móc mắt hoặc không giống với những nhân vật truyền hình khác.

Nếu bạn lật ngược vấn đề lại và nhìn theo một khía cạnh khác, bạn sẽ thấy tôi hiền hòa so với những người đanh đá khác mà. Tại sao cứ phải làm lố mình lên? Nếu bạn diễn cái chất quyết liệt đó mà không có nó trong người, bạn cũng không lừa được khán giả đâu.

Giữa việc cố gắng tạo tình huống cho thí sinh để các bạn tỏa sáng và việc hạn chế làm gắt để lấn át thí sinh có khiến anh gặp khó khăn không?

Cuộc đời công bằng lắm. Truyền hình thực tế chính là thực tế mà. Tất cả mọi người trong frame (khung) hình có quyền được tỏa sáng. Không ai tranh giành được ánh sáng hay hào quang của người khác. Nếu như thí sinh mạnh, họ sẽ tự động sáng hơn giám khảo nhiều. Cao Ngân chẳng hạn, một trường hợp ai cũng có thể nhìn thấy. Có nhiều thí sinh tỏa sáng rực rỡ, lúc đó giám khảo có muốn bứt tóc móc mắt hay làm gì thì cũng không cướp được hào quang của họ.

Nhưng nếu thí sinh không đủ khả năng, mình phải tìm cách đẩy cao trào lên, đẩy trong hy vọng họ sẽ "leo lên đầu ngọn sóng và lướt đi" nhưng không may họ lại chìm. Trong nghề trình diễn và biểu diễn cũng vậy, tất cả dàn đều trên sân khấu. Nếu bạn không đủ mạnh, đủ hấp dẫn thì chẳng ai cho bạn hào quang, cũng không ai cho bạn sáng hơn hay ăn cắp hào quang của người bên cạnh. Thế đi cho có lộc.

Anh đã gặp trường hợp nào khiến anh và ban giám khảo phải khổ tâm nghĩ cách tạo kịch tính để thí sinh đó tỏa sáng?

Tôi chỉ nhớ những người không khiến tôi phải vất vả thôi. Còn lại thì hầu hết phải khổ tâm. Ví dụ, người đầu tiên khiến tôi chẳng phải vất vả, hay giám khảo có muốn làm gì khán giả cũng sẽ nhớ tới nhân vật đó đầu tiên. Đặc biệt, trong đêm chung kết, khi cô gái ấy bước ra, tràng pháo tay của khán giả dành cho thí sinh này còn nhiều hơn cả top 3. Đó chính là Lê Thị Phương. Khi mà Lê Thị Phương bước ra, pháo tay gọi là hết hồn.

Đó cũng là lần đầu tiên tôi tham gia truyền hình thực tế. Tôi rất đau đầu phải cân nhắc top 3 nhưng cuối cùng Lê Thị Phương lại là người được chào đón nhất trong đêm Chung kết. Gần đây nhất, mùa All Stars có Cao Ngân.

Anh nghĩ sao về nhận định, người mẫu phải tham gia các show truyền hình thì mới đánh dấu tên tuổi trong nghề, còn những người không thi thì ít cơ hội hơn?

Truyền hình thực tế và đặc biệt là chương trình truyền hình thực tế dành cho các gương mặt đại diện thương hiệu hay người mẫu là một cánh cửa đóng đinh sẵn. Nhà sản xuất cũng sẵn sàng bỏ ra nhiều chi phí để cánh cửa đó mở rộng, giúp các thí sinh tỏa sáng. Ngoài việc đến chương trình để tỏa sáng, các thí sinh nên góp sức để mang đến cho khán giả một bữa cỗ ngon miệng, chắc chắn bạn sẽ có phần. Còn nếu chỉ đến để “cưỡi ngựa xem hoa” thì các bạn cũng chẳng được gì. Đối với những người như vậy, nên bỏ.

Trong quá trình tham gia, dù chỉ 1 tập các bạn quyết liệt, có màu sắc về gu thẩm mỹ thì chỉ một cái máy quay, một kênh YouTube, Instagram, TikTok... là có thể đủ sức đưa mình ra với tất cả mọi người. "Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng", dù bạn có vùng vẫy, đè bẹp mọi người để đạt được cái gì đó, nhưng không thiên thời địa lợi nhân hòa thì bạn chỉ chuốc đau thương thôi. Đôi khi, chỉ một câu nói: "Chị thương em nhiều lắm! Bỏ qua tất cả đi!" vào đúng thời điểm thì hôm sau lại thành anh hùng.

Cảm ơn những chia sẻ của anh Nam Trung!