Moana - Chuyến ra khơi vĩ đại của nàng công chúa dũng cảm

Vậy là sau 3 năm kể từ Frozen, hãng hoạt hình nhà Chuột lại cho ra đời một tác phẩm mới với nhân vật trung tâm là nữ. Tuy rằng Moana, nhân vật chính trong Moana, không có xuất thân hoàng gia như 13 cô công chúa kia (tính luôn cả Anna trong Frozen) nhưng cô vẫn có đầy đủ những đặc điểm quen thuộc để đứng vào hàng ngũ công chúa. Tuy nhiên, ở Moana có những điều khá thú vị khi mà cô phải gánh vác trên vai sứ mệnh của nhân loại và không có hoàng tử nào bảo vệ bằng một nụ hôn.

Moana (Auli'i Cravalho) là con gái của một tù trưởng trên đảo Motunui, với mái tóc xoăn dài cùng nước da rám nắng mạnh mẽ. Từ nhỏ, Moana đã thích thú với những câu chuyện phiêu lưu kì ảo của người bà quái gở (Rachel House), cô bé luôn ao ước một ngày nào đó được giong buồm ra khơi, vượt qua những bãi đá để khám phá đại dương bao la. Tuy nhiên, chính cha của Moana là người đưa luật lệ không được đưa thuyền qua khỏi bãi đá, vì đại dương dữ dội ngoài kia sẽ nuốt chửng bất cứ ai. Nhưng định mệnh và đại dương đã chọn Moana làm người gánh vác sứ mệnh cao cả, cô phải ra khơi để đi tìm á thần Maui để cùng hắn chống lại quỷ lửa Te Kai và trả lại trái tim bị đánh cắp cho Mẹ Đảo Te Fiti.

Câu chuyện của Moana có nét tương đồng với công chúa Meria trong Brave khi cả hai đều phải gánh vác sứ mệnh cao cả, cả mái tóc xoăn cũng là một điểm nhấn đáng nhớ. Tuy nhiên nếu câu chuyện của Merida thiên về gia đình thì hành trình của Moana lại hướng đến việc khám phá bản thân và chủ đề bảo vệ môi trường. Cả những đặc điểm "chuẩn công chúa" của Disney cũng được cách tân trong Moana. Đầu tiên là xuất thân như đã nói bên trên, địa vị của nữ chính không còn cao quý như Bạch Tuyết, hay Elsa, Merida mà chỉ là một cô gái trên một hòn đảo. Nhưng chuyến đi cuộc đời của Moana lại vì nhân loại chứ không phải vì bản thân.

Với độ tuổi mới lớn là 16, chẳng có một chàng hoàng tử nào xuất hiện làm "công chúa" say nắng. Thay vào đó là một gã á thần cứng đầu như trẻ con nhưng là một người bạn đồng hành thú vị của Moana trong chuyến hành trình khẳng định chính mình. Ngay cả tuyến vai thú cưng dễ thương, hoạt bát hay đồng hành cùng các công chúa cũng bị thay thế bằng chú gà trống Hei Hei (Alan Tudyk) mắt lé khiến đại dương cũng phải "cạn lời". 

Nói chung, hầu hết những đặc điểm quen thuộc của nhân vật công chúa đều được chỉnh sửa khác đi để tạo cho Moana sự đặc trưng không thể nhầm lẫn. Nếu như nàng Elsa trong Frozen là một công chúa cô độc bị đất nước ruồng rẫy thì Moana lại là cô gái đầy năng lượng muốn làm chủ cuộc đời mình, nhưng điểm chung của cả hai chính là sự kiên cường. Có thể nói với Moana, Disney đã thành công tốt đẹp trong công cuộc "cách mạng hóa" hình tượng công chúa thời đại mới.

Cốt truyện của Moana không có nhiều đột phá. Vẫn là cuộc phiêu lưu qua nhiều giai đoạn, gặp nhiều kẻ thù cùng người bạn đồng hành lúc đầu không cùng quan điểm nhưng sau đó ngỡ là hiểu nhau nhưng rồi vẫn đối nghịch trăm đường. Tất nhiên với nội dung hướng đến trẻ em, đây luôn là một mô-típ đạt chuẩn mọi thời đại. Nhưng vì sao sau khi xem hết Moana, khán giả vẫn cảm thấy sướng? Là vì những thông điệp ngầm về thế giới quan được xây dựng khá tốt, đặc biệt là thông điệp về thiên nhiên và môi trường.

Đây cũng là một điểm cộng rất lớn để Moana có thêm cơ hội chạm đến tượng vàng Oscar sắp tới vì vấn đề thiên nhiên, đặc biệt là môi trường biển, luôn là một trong những vấn đề bức thiết và được ngợi ca khi đưa vào phim ảnh. Đầu năm nay, Mỹ Nhân Ngư của Châu Tinh Trì đạt doanh thu khổng lồ trên toàn cầu không hẳn vì nội dung phim quá xuất sắc mà do nó nêu lên được vấn đề nóng bỏng về sinh thái biển. Tương tự, Moana ngoài việc cho bạn cảm giác phiêu lưu bồng bềnh xanh mướt mắt giữa đại dương thì còn khéo léo đề cao giá trị cũng như tình yêu của mẹ thiên nhiên dành cho con người.

Tuy rằng sức nặng của câu chuyện dễ dàng nhìn thấy nhưng Moana vẫn có những điểm yếu. Chính là các nhân vật không đặc sắc, một số còn nửa vời. Ngoại trừ Moana được xây dựng kĩ lưỡng từ lúc nhỏ đến khi lớn nên tính cách cũng như quan điểm rất rõ ràng thì hầu như những nhân vật khác đều thiếu cái này, dư cái kia. Chẳng hạn như nhân vật bà của Moana, chắc chắn đây là nhân vật được nhiều khán giả yêu thích vì tính cách của nhân vật khá mạnh. Tuy nhiên, câu chuyện riêng của nhân vật này lại không được nhắc đến, khiến cho những suy nghĩ và hành động của nhân vật trở nên không có cơ sở để hiểu mà phải chấp nhận vì biên kịch đã viết như vậy. Hoặc cũng có thể Disney sẽ làm thêm một phần tiền truyện về nhân vật này chẳng hạn, biết đâu đấy.

Nhân vật á thần Maui do Dwayne Johnson lồng tiếng cũng có một số điểm không thuyết phục về mặt tính cách và xuất phát điểm. Tính cách của anh chàng này khá thú vị nhưng lại không được xoáy sâu hơn dù vẫn còn có thể phát triển. Có thể vì khuôn khổ phim là dành cho thiếu nhi nên chỉ cần tập trung vào mối quan hệ giữa Maui và chiếc móc câu là đủ rồi. Câu chuyện trong quá khứ của Maui cũng chỉ được thể hiện sơ sài qua lời kể lại của chính anh chàng cùng hình xăm sau lưng, không đủ thỏa mãn cho việc Moana có thể thông cảm dễ dàng. Nói chung Maui là tuyến vai vừa thú vị nhưng cũng vừa đáng tiếc trong phim.

Nhóm cướp biển bạo lực đội lốt dễ thương Kakamora xuất hiện trong trailer cũng bị "hụt hẫng" trong phim vì đến rồi đi quá chóng vánh. Mục tiêu của bọn chúng cũng không được nhắc đến, cứ như xuất hiện cho... vui. Đáng yêu nhất trong số các nhân vật phản diện chắc chỉ có chú cua Tamatoa ở tòa tháp Laolotai. Phân đoạn ở tòa tháp dưới biển này cũng đạt chất điện ảnh của dạng phim hoạt hình phiêu lưu khi có nhiều sinh vật kì dị xuất hiện gay cấn. Còn Tamatoa thích hát, ưa thể hiện tuy có vẻ hơi ngô nghê nhưng kì thực lại là nhân vật đặc sắc khó quên.

Bên cạnh phần đồ họa đẹp và mượt mà thì Moana còn một điểm cộng khác. Chính là cách giải quyết một số tình huống rất khéo léo ở đầu phim. Tiêu biểu như cảnh Moana nhặt được viên đá khi đang chuẩn bị nhặt một con ốc. Cứ ngỡ mọi chuyện diễn ra quá nhanh nhưng biên kịch lại chắp bút rất khéo léo khi cho cô bé đánh rơi viên đá ngay sau đó. 

Tương tự như những chuyến giong buồm ra khơi ban đầu cũng nhanh chóng bị đại dương nhấn chìm để Moana nếm mùi thất bại. Điều này tạo được cảm giác dễ chịu khi Moana phải thật sự cố gắng mới đạt được mục đích chứ không phải nhờ may mắn. Chi tiết vỏ ốc ở phần đầu sau đó được nhắc lại ở phần cuối cũng là một chi tiết lí thú nhưng tinh tế khi khẳng định sự "trưởng thành" của cô gái Moana với cuộc đời.

Nhạc phim rất bắt tai, đậm chất phiêu lưu và tôn được vẻ đẹp của quần đảo Polyneisa ở Thái Bình Dương. Bài hát ở phần đầu trên đảo Motunui với những cảnh sinh hoạt của người làng thể hiện đặc trưng về văn hóa và sinh kế của người dân ở đây. Được biết, sự cộng hưởng giữa hình ảnh và âm nhạc này là kết quả nghiên cứu thị sát của nhà sản xuất, với mục đích thể hiện được những nét đẹp thiên nhiên, văn hóa ở Polynesia. 

Auli'i Cravalho lần đầu góp giọng cho phim hoạt hình với vai Moana cũng được khoe giọng hát ngọt ngào nhưng khỏe khoắn của mình trong bản sountrack chính của phim. Hy vọng trong thời gian tới, ca khúc How Far I'll Go do cô bé thể hiện cũng sẽ công phá bảng xếp hạng như Let It Go đã từng làm được.

Moana thực sự là một đối thủ nặng kí, là con át chủ bài của Disney trong công cuộc tranh giành tượng vàng Oscar sắp tới. Ngoài ra, về tính biểu tượng, Disney một lần nữa thành công khi định hình lại "chuẩn công chúa" trong thời đại mới. Dự là những phim về công chúa sắp tới của Disney cũng sẽ bám sát công thức nữ anh hùng và không cần tình yêu với bất cứ chàng trai nào như Moana.