Loại quả bình dân của Việt Nam được Trung Quốc, Mỹ săn lùng, ví như "vàng xanh", Bến Tre trồng cực nhiều

Từ loại trái cây chủ yếu tiêu thụ nội địa, giá bình dân, tuy nhiên sau nhiều năm, quả dừa của Việt Nam đã tăng giá trị xuất khẩu, vào nhóm “câu lạc bộ xuất khẩu tỷ đô la" (USD) một cách ngoạn mục.

Theo Hiệp hội Dừa Việt Nam, xuất khẩu dừa tươi của Việt Nam mới chỉ hình thành và phát triển trong khoảng 8-9 năm trở lại đây, nhưng tăng trưởng rất nhanh với kim ngạch xuất khẩu dừa tươi đã tăng gấp 10 lần.

Từ mức kim ngạch khiêm tốn 180 triệu USD vào năm 2010, ngành dừa đã có bước phát triển vượt bậc, đạt hơn 900 triệu USD vào năm 2023 và chính thức vượt mốc 1 tỷ USD trong năm 2024.

Đặc biệt, từ tháng 8/2024, Nghị định thư xuất khẩu chính thức giữa Trung Quốc và Việt Nam được ký kết đã góp phần thúc đẩy xuất khẩu của Việt Nam chinh phục thị trường tỷ dân.

Thống kê cho thấy, Trung Quốc tiêu thụ khoảng 4 tỷ quả dừa mỗi năm, trong đó có khoảng 2,6 tỷ quả tươi. Hiện Việt Nam chiếm 20% tổng kim ngạch nhập khẩu dừa của Trung Quốc và là nhà cung cấp lớn thứ ba ở thị trường này. Nhu cầu lớn nhưng năng lực sản xuất của Trung Quốc còn hạn chế chính là dư địa cho dừa Việt Nam thâm nhập sâu vào thị trường này.

Bên cạnh đó, kể từ tháng 8/2023, khi Mỹ chính thức mở cửa cho dừa Việt, lượng xuất khẩu đã tăng gấp 11 lần chỉ sau chưa đầy một năm.

Theo số liệu từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam, trong hai tháng đầu năm 2025, xuất khẩu dừa tươi đạt giá trị 33,3 triệu USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, riêng thị trường Mỹ ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 46%.
Với đà tăng trưởng hiện tại, giới chuyên gia dự báo kim ngạch xuất khẩu dừa trong năm 2025 có thể vượt ngưỡng 1,2 tỷ USD.

Ngoài dừa tươi, sản phẩm chế biến từ dừa xuất khẩu đi các nước cũng có xu hướng tăng mạnh. Cụ thể, 2 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã cung cấp 43,8 triệu USD các sản phẩm chế biến từ dừa cho nhiều nước trên thế giới, tăng 86% so với cùng kỳ năm 2024.

“Vàng xanh” của Việt Nam

Với diện tích gần 200 nghìn ha, đầu năm 2024, Chính phủ đã phê duyệt đề án đưa cây dừa trở thành cây công nghiệp chủ lực quốc gia. Có hai vùng trồng dừa trọng điểm là Đồng bằng sông Cửu Long (175.000ha) với các tỉnh tiêu biểu như Bến Tre, Trà Vinh, Tiền Giang và duyên hải Nam Trung Bộ như Ninh Thuận. Trong đó, 30% diện tích dừa đã được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, 30% được cấp mã số vùng trồng.

Hiện nay, Bến Tre được xem là thủ phủ dừa của cả nước.Tại Bến Tre, theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, đến cuối năm 2022, tổng diện tích dừa của tỉnh hơn 78.000 ha, tăng 768 ha, diện tích đang cho trái là hơn 71.400 ha, với tổng sản lượng ước khoảng 688 triệu trái/năm; trong đó diện tích dừa uống nước khoảng 15.850 ha chiếm tỉ lệ 20,3%; dừa hữu cơ của tỉnh đạt 17.200 ha, đến năm 2025 ước đạt hơn 20.000 ha dừa hữu cơ.

Hiện nay, giá thu mua dừa tươi tại vườn ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đã chạm ngưỡng 180.000-210.000 đồng một chục (12 quả). Sau khi cộng thêm chi phí vận chuyển và phân loại, giá bán lẻ có thể lên tới 25.000 đồng một trái đối với dừa loại 1. Hàng loại 2 có giá 140.000-170.000 đồng một chục.

Để phát triển bền vững ngành dừa của Việt Nam, nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, ông Cao Bá Đăng Khoa, Phó chủ tịch Thường trực kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam cho rằng, cần triển khai các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư sản xuất, chế biến đối với dừa khô nhằm hạn chế xuất khẩu nguyên liệu thô, vì xuất khẩu dạng này mang lại giá trị kinh tế thấp. Đồng thời, cần đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài và tận dụng nguồn lực trong nước để phát triển thêm nhiều nhà máy chế biến sâu các sản phẩm từ dừa, xây dựng thương hiệu và nâng cao năng lực cạnh tranh cho sản phẩm từ dừa Việt Nam trên thị trường quốc tế.