Rằm tháng Chạp (15 tháng 12 Âm lịch) là một trong những lễ cúng quan trọng trước Tết Nguyên đán và là một trong những ngày rằm được coi trọng đặc biệt trong năm. Vào ngày này, các gia đình thường chuẩn bị mâm cỗ để thắp hương khấn tổ tiên và thần linh.
Với cuộc sống bận rộn có thể khiến nhiều người không thể cúng đúng vào ngày 15 Âm lịch. Thêm vào đó, cuối năm cũng là thời điểm mọi người tất bật với công việc, mua sắm, và chuẩn bị cho các hoạt động đón Tết.
Theo quan niệm xưa, có thể cúng rằm tháng Chạp trước một vài ngày nếu điều kiện không cho phép, miễn là giữ được lòng thành kính và thái độ trang nghiêm. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng không nên cúng quá sớm. Nếu không thể cúng đúng ngày, nên chọn một ngày gần với rằm nhất có thể, ví dụ như ngày 14 Âm lịch hoặc thậm chí là 13 Âm lịch.
Dù cúng trước, gia chủ cần đảm bảo mâm cúng và các nghi thức truyền thống được thực hiện đúng, đầy đủ và trang trọng.
Năm nay, rằm tháng Chạp rơi vào thứ Ba ngày 14/1 Dương lịch, là ngày làm việc trong tuần. Những gia đình quá bận vào ngày này có thể sắp xếp cúng trước từ ngày 14 tháng Chạp (tức thứ Hai ngày 13/1).
Việc cúng rằm tháng Chạp tốt nhất nên được thực hiện vào buổi sáng hoặc chiều tối, không nên cúng quá muộn. Điều quan trọng nhất trong lễ cúng rằm tháng Chạp vẫn là lòng thành kính và sự tưởng nhớ đến tổ tiên.
Mâm cúng rằm tháng Chạp thường khá đa dạng, bao gồm các lễ vật và mâm cỗ chay hoặc mâm cỗ mặn.
Các lễ vật
Mâm cỗ cúng
Với mâm cỗ cúng rằm tháng Chạp, có nhà chỉ làm cỗ chay, có nhà chỉ dâng cỗ mặn, nhiều gia đình chuẩn bị cả hai mâm cỗ.
- Mâm cỗ mặn: Một mâm cơm cúng rằm tháng Chạp đầy đủ thường có bánh chưng, xôi, thịt gà luộc, canh miến hoặc canh măng, giò chả, món xào, nem rán... Các món trong mâm cỗ mặn tùy theo phong tục của từng địa phương và từng gia đình có thể thay đổi khác nhau.
- Mâm cỗ chay: Một số gia đình lựa chọn mâm cơm chay với các món như đậu hũ, rau xào, nấm hấp để thể hiện lòng thành kính.