Khảo sát cho thấy Gen Z thích làm công nhân thay vì học ĐH: Phí học nghề thấp, lương cao hơn "bàn giấy" và ít bị thay thế bởi AI

Ngày càng nhiều người thuộc thế hệ Gen Z (những người sinh từ khoảng năm 1997 đến 2012) tại Mỹ rời bỏ con đường học đại học truyền thống.

Theo khảo sát hồi tháng 5 do nền tảng Resume Builder thực hiện với 1.434 thanh niên Mỹ từ 18 đến 28 tuổi, cho thấy 42% người được hỏi đang theo đuổi công việc tay chân, từ bỏ con đường đại học để theo học trường nghề, hoặc rời xa lộ trình nghề nghiệp truyền thống sau đại học.

Trong số Gen Z đã có bằng cử nhân, 34% cho hay đang làm công việc tay chân, kỹ thuật, 3% dự định theo đuổi công việc như vậy. Nam giới Mỹ thuộc Gen Z, bất kể trình độ học vấn, có xu hướng chọn việc tay chân cao hơn đáng kể so với nữ giới.

Resume Builder thường xuyên thực hiện các khảo sát lao động, tuyển dụng, thường được các hãng tin lớn của Mỹ trích dẫn để phản ánh xu hướng nghề nghiệp tại nước này.

Khảo sát cũng cho thấy, 45% Gen Z mong muốn công việc linh hoạt, 32% thích làm việc thực hành thay vì bàn giấy, 30% nhận thấy công việc tay chân mang lại triển vọng lâu dài tốt hơn và 25% tin rằng các công việc này ít bị AI thay thế. Một phần nhỏ, khoảng 19% cho biết, họ không tìm được việc đúng chuyên ngành. Trong số những người chưa học đại học, 60% chọn nghề tay chân để kiếm tiền sớm, 40% muốn tránh gánh nợ sinh viên cao ngất ngưởng.

Theo USA Today, dữ liệu liên bang cho thấy các chương trình dạy nghề đang thu hút sự quan tâm lớn của giới trẻ, với tỷ lệ tuyển sinh ở các trường nghề Mỹ trong học kỳ mùa xuân năm nay tăng 5,4%, đạt 288.000 học viên, mức cao nhất trong lịch sử.

Stacie Haller, Cố vấn trưởng của Resume Builder giải thích: “Ngày càng nhiều thợ lành nghề nghỉ việc khiến thị trường lao động thiếu hụt nghiêm trọng. Học nghề là con đường nhanh hơn so học đại học, chi phí thấp hơn, giúp họ tránh nợ dài hạn và sớm đi làm. Đây cũng là công việc khó tự động hóa, ít nguy cơ bị AI thay thế”.

Một lý do quan trọng khác là do thu nhập. Nathan Soto, chuyên gia thống kê từ Resume Genius dẫn chứng, lương trung bình của kỹ thuật viên thang máy, thang cuốn tại Mỹ đạt 106.580 USD/năm (Gần 2,8 tỷ đồng/năm); công nhân lắp đặt, sửa chữa đường dây điện 92.560 USD (2,4 tỷ đồng), công nhân đường sắt 75.680 USD (1,9 tỷ đồng) và các công việc này thường chỉ yêu cầu tốt nghiệp trung học kết hợp đào tạo tại chỗ.

Trong khi đó, mức lương trung bình của kế toán và kiểm toán viên, nghề cần bằng cấp cao hơn là hơn 81.000 USD/năm (2,1 tỷ đồng), theo Cục Thống kê Lao động Mỹ. Trong lĩnh vực này, phân khúc 10% thấp nhất có thu nhập khoảng 52.700 USD/năm, còn 10% cao nhất nhận khoảng 141.000 USD/năm.

Xu hướng thay đổi việc lựa chọn nghề nghiệp đang phản ánh sự thay đổi sâu sắc trong cách Gen Z Mỹ định nghĩa thành công trong công việc, đó là linh hoạt, thực tế, thu nhập ổn định và ít bị thay thế bởi công nghệ. Công việc tay chân không còn là lựa chọn “kém danh giá” mà trở thành con đường nghề nghiệp hấp dẫn, hợp lý trong bối cảnh chi phí giáo dục đại học tăng cao và thị trường lao động biến động.

Theo USA Today