Khám phá những bí mật trong việc chế tạo pháo hoa
Pháo hoa đã bắt đầu được "khơi mào" từ hơn 1.000 năm trước đấy các bạn ạ.
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thành phần tạo nên vẻ lấp lánh rực rỡ cũng như
màu sắc bắt mắt của pháo hoa, cùng những khó khăn không nhỏ gặp phải
trong mỗi màn trình diễn pháo hoa.
Hơn 1.000 năm trước, người Trung Hoa đã phát hiện ra được rằng hỗn hợp lưu huỳnh, bột than và kali nitrat khi đốt sẽ lóe sáng mạnh và cháy rất nhanh. Hỗn hợp này được gọi là “thuốc nổ đen” và trở thành bí quyết của người Trung Hoa trong nhiều thế kỷ, được sử dụng trong các nghi thức trừ tà hoặc làm pháo hiệu trong chiến tranh. Cùng với thời gian, các nhà khoa học đã tìm tòi khám phá thêm để tạo ra pháo hoa với nhiều màu sắc rực rỡ và hiệu ứng bắt mắt hơn.
Hơn 1.000 năm trước, người Trung Hoa đã phát hiện ra được rằng hỗn hợp lưu huỳnh, bột than và kali nitrat khi đốt sẽ lóe sáng mạnh và cháy rất nhanh. Hỗn hợp này được gọi là “thuốc nổ đen” và trở thành bí quyết của người Trung Hoa trong nhiều thế kỷ, được sử dụng trong các nghi thức trừ tà hoặc làm pháo hiệu trong chiến tranh. Cùng với thời gian, các nhà khoa học đã tìm tòi khám phá thêm để tạo ra pháo hoa với nhiều màu sắc rực rỡ và hiệu ứng bắt mắt hơn.
Vật liệu tạo nên sự lấp lánh
Phần hoá chất tạo ra hiệu ứng tia sáng lấp lánh trong một quả pháo gọi là “hạt cháy” (star). Hạt cháy này là những tinh thể li ti được tạo ra bằng cách trộn một tỷ lệ hóa chất chính xác. Các hóa chất được trộn với tỷ lệ chính xác và đồng đều bao nhiêu thì hỗn hợp sẽ cháy nhanh hơn. Ngoài ra còn bao gồm cả thuốc nổ và đó cũng là lí do vì sao khi pháo hoa phát sáng đều có tiếng nổ vang rền.
Màu sắc của pháo hoa mà chúng ta nhìn thấy phụ thuộc vào thành phần pha trộn của mỗi hạt cháy. Mỗi loại hoá chất sẽ tạo nên màu đặc trưng:
- Stroni nitrat là màu đỏ.
- Đồng là màu xanh da trời.
- Bari nitơrat tạo màu xanh lá cây.
- Muối natri sẽ tạo màu vàng hoặc cam.
Và bằng cách phối các màu này với nhau sẽ tạo thêm được nhiều màu sắc khác nhau nữa như stronti (đỏ) trộn với đồng (xanh da trời) sẽ ra màu tím. Bên cạnh đó, yếu tố nhiệt độ cũng cần thiết để tạo ra những màu sắc mong muốn. Nhôm đốt cháy ở nhiệt độ 1.500ºC sẽ tạo ra sắc vàng lấp lánh còn ở nhiệt độ cao hơn khoảng 3.000ºC sẽ tạo ra các tia lửa trắng.
Yếu tố quyết định hình thù của pháo hoa khi được bắn ra
Lớp vỏ pháo thường được làm bằng giấy hoặc bìa các tông, bảo vệ phần lõi gồm các thành phần nhiên liệu đã được pha trộn một cách cẩn thận theo công thức bí mật được các công ty sản xuất pháo giữ kín. Các hạt cháy thì được bao bọc trong nhiều lớp, bố trí bởi những lớp bìa các tông ngăn cách thành các tầng khác nhau trong lớp vỏ pháo và giữa mỗi lớp ngăn đều có thuốc pháo nằm xen kẽ. Sự sắp xếp của những hạt cháy trong lớp vỏ sẽ quyết định hình dạng được bắn ra của một quả pháo ví như những hạt cháy được xếp theo hình hoa thì khi được bắn ra nó sẽ có hình dạng hoa như vậy.
Một dây cháy chậm hẹn giờ giúp làm chậm thời gian cho phép pháo bay trong một thời gian nhất định trước khi bắt đầu phát nổ. Ngay khi dây cháy chậm cháy thì nó sẽ đốt cháy phần thuốc pháo, làm tăng kích thước và sức mạnh của vụ nổ. Vụ nổ này tác động làm bung các hạt cháy ra theo tất cả các hướng. Các hạt cháy sẽ bị đốt cháy khi chúng di chuyển qua không khí tạo thành những vệt pháo hoa rực rỡ sắc màu mà chúng ta được thấy.
Giai đoạn chuẩn bị và tiến hành
Các quả pháo sau khi hoàn thành sẽ được sắp xếp trong những ống phóng và xếp ngay ngắn thành hàng trên mặt đất. Việc trình diễn pháo hoa bằng việc châm ngòi bằng tay như xưa rất khó và nguy hiểm, ẩn chứa nhiều mối nguy hại khó lường. Một màn trình diễn kéo dài 25 phút có khi phải mất vài tháng để lên kế hoạch và khoảng 3 ngày để chuẩn bị. Người thực hiện sẽ phải tính toán đến mọi yếu tố ví dụ như độ cao chính xác mà ở đó lớp vỏ sẽ phát nổ cũng như thời gian mà nguyên liệu trong mỗi hạt cháy bị đốt cháy để đảm bảo cho tất cả số pháo ngừng cháy khi mà chúng rơi trở lại mặt đất nếu không nguy cơ hoả hoạn lớn là rất cao.
Hiện nay, nhờ sự phát triển của công nghệ, những màn trình diễn công nghệ cao sử dụng hoàn toàn máy tính để bắn vừa an toàn vừa giúp quản lý chặt chẽ thời gian hơn, cho phép bắn trên diện rộng hoặc bắn đồng bộ kết hợp với âm nhạc, đem lại cho khán giả những màn trình diễn ấn tượng và hoành tráng hơn rất nhiều.
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Xem theo ngày
