Theo thông tin từ Bộ GD&ĐT, từ ngày 11/11 - 22/12/2022, Hội đồng Anh tổ chức thi và cấp hơn 6.000 chứng chỉ tiếng Anh Aptis mẫu cũ cho các thí sinh, trong đó phần lớn là sinh viên các trường đại học trên cả nước.
Việc Hội đồng Anh cấp chứng chỉ tiếng Anh Aptis mẫu cũ trái với quy định của Bộ GD&ĐT. Mẫu được Bộ phê duyệt là cấp chứng chỉ Aptis ESOL. Do đó, hiện nhiều trường đại học không chấp thuận chứng chỉ Aptis cũ, khiến sinh viên năm cuối đứng trước nguy cơ chậm tốt nghiệp.
Trần Hải Nguyên, sinh viên năm cuối Đại học Điện lực buồn bã khi nhận thông báo không đủ điều kiện công nhận tốt nghiệp. Dù hoàn thành tất cả các môn học, nhưng điều kiện về ngoại ngữ của Nguyên không đúng theo quy định của nhà trường.
Ngày 18/12/2022, Nguyên thi và đạt chứng chỉ tiếng Anh Aptis do Hội đồng Anh cấp. Nhưng khi nộp về trường để làm điều kiện tốt nghiệp thì Nguyên được thông báo chứng chỉ không đúng quy định, không được công nhận. Đại học Điện lực chỉ công nhận chứng chỉ Aptis ESOL theo phê duyệt của Bộ GD&ĐT từ ngày 11/11/2022.
Hiện hơn 100 sinh viên năm cuối của trường Đại học Điện lực đang gặp tình cảnh này.
Chứng chỉ tiếng Anh Aptis cấp trước ngày 11/11/2022 (trái) và chứng chỉ Aptis được Bộ GD&ĐT phê duyệt cấp sau ngày 11/11/2022.
Nhiều sinh viên của Đại học Quốc gia Hà Nội cũng đang hoang mang trước thông báo: "Theo yêu cầu của Đại học Quốc gia Hà Nội, chứng chỉ Aptis (mẫu cũ) cấp trước ngày 11/11/2022 sẽ được chấp nhận chuẩn đầu ra và xét tốt nghiệp. Sau ngày 11/11/2022, trường chỉ chấp nhận chứng chỉ Aptis ESOL".
Nguyễn Văn Đức, sinh viên năm cuối, trường đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội hoàn thành việc thi và nhận chứng chỉ Aptis vào 15/12/2022 để chuẩn bị cho việc chuẩn đầu ra tốt nghiệp đại học.
Đến nay, trường lại thông báo không công nhận chứng chỉ này. Dù trên website Hội đồng Anh khẳng định giá trị pháp lý của hai bài Aptis và Aptis ESOL là như nhau, trường vẫn không công nhận. "Nếu bây giờ đăng ký thi lại sẽ mất thời gian chờ và tốn kém, khoảng 2 triệu đồng/lượt thi. Như vậy có thể sẽ lỡ tốt nghiệp. Em mong nhà trường, Hội đồng Anh và Bộ GD&ĐT thống nhất phương án công nhận chứng chỉ này", nam sinh nói.
Từ tháng 2 đến nay, hàng trăm sinh viên Đại học Tôn Đức Thắng cũng lao đao vì không được công nhận chuẩn đầu ra ngoại ngữ với chứng chỉ tiếng Anh Aptis mẫu cũ của Hội đồng Anh.
Bộ GD&ĐT hai lần gửi văn bản yêu cầu Hội đồng Anh, trường Đại học Tôn Đức Thắng và các bên liên quan giải quyết dứt điểm việc này nhằm đảm bảo quyền lợi cho thí sinh. Trong đó, Bộ GD&ĐT nhấn mạnh quan điểm, việc thay đổi tên gọi, đánh giá mức độ tương đương của các chứng chỉ năng lực ngoại ngữ nước ngoài là trách nhiệm và thẩm quyền của cơ quan - tổ chức cấp chứng chỉ nước ngoài.
Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT không có trách nhiệm, thẩm quyền xác định giá trị của các chứng chỉ năng lực ngoại ngữ này, trong đó có chứng chỉ tiếng Anh Aptis và Aptis ESOL International Certificate.
Giải trình về việc cấp chứng chỉ không đúng quy định của Bộ GD&ĐT, Hội đồng Anh cho biết, chứng chỉ Aptis ESOL là tên gọi mới của chứng chỉ Aptis. Cụm từ ESOL (English for Speakers of Other Languages) được bổ sung để phù hợp với xu hướng phát triển của khảo thí ngôn ngữ và nhu cầu đánh giá trình độ tiếng Anh của những người không sử dụng trên thế giới.
Chứng chỉ Aptis có các phiên bản: General, Advanced và For Teachers. Chứng chỉ mới Aptis ESOL cũng có các phiên bản bài thi General, Advanced và For Teachers. Do vậy, chứng chỉ Aptis và Aptis ESOL có giá trị pháp lý như nhau.
Trong quá trình tổ chức thi Aptis đơn vị này vẫn cấp mẫu chứng chỉ Aptis cũ do phôi chứng chỉ mới chưa kịp về Việt Nam. Hội đồng Anh thừa nhận đây là sơ suất về hành chính và chưa kịp thời báo cáo Bộ GD&ĐT.
Đơn vị cũng đề xuất biện pháp xử lý để đảm bảo quyền lợi của người dự thi là đăng tải công khai thông báo xác nhận mẫu chứng chỉ Aptis cũ và mẫu chứng chỉ Aptis ESOL International Certificate có giá trị như nhau. Đơn vị này hứa sẽ cấp lại chứng chỉ theo mẫu mới cho các thí sinh đã vượt qua bài thi và được công nhận (nếu có yêu cầu), trong vòng 2 năm kể từ ngày thi.
Trong khi đó, Hội đồng Anh kiên quyết cho rằng hai loại chứng chỉ có giá trị tương đương nhau và yêu cầu sinh viên làm việc với trường để được công nhận.