Một trong những cách học tiếng Anh thực tế, hiệu quả và đỡ khô khan được nhiều người khuyên dùng là xem phim và nghe nhạc. Khi nghe nhạc hay xem phim, bạn được giải trí, trong khi học là kiểu ghi nhớ "ép buộc" não bộ.
Tại sao nên xem phim để học? Thầy giáo Đỗ Cao Sang (Hà Nội), giáo viên tiếng Anh, tác giả sách "Tiếng Anh thú vị hơn em tưởng" cho rằng, ngôn ngữ của phim rất thật với đời sống. Chẳng những thế, lời thoại phim là tinh hoa của khẩu văn. Học lời thoại của phim chẳng khác nào hút mật của hàng triệu bông hoa được con ong cô đọng sẵn vào tổ của nó. Thế giới phim lại đa dạng chủ đề và thể loại, phục vụ mọi sở thích và tính cách. Có lẽ, trong các phương pháp học tiếng Anh không dùng giáo trình thì xem phim tiếng Anh phụ đề có tính tổng hợp và toàn mỹ hơn cả.
Trong khi đó, ngôn từ của bài hát đa phần là các từ 1 âm tiết. Theo đó, biên độ từ vựng của bài hát bị hạn chế. Tuy nhiên, lối dùng từ sáng tạo và hình ảnh ẩn dụ thì bài hát lại có nhiều. Bởi thế, học tiếng Anh theo bài hát rất lợi để viết văn nghệ thuật và nói nghệ thuật. Những người học theo con đường học thuật (academic) thì không nên quá trông cậy vào bài hát.
Thầy Sang gợi ý một số phương pháp học tiếng Anh qua nghe nhạc và xem phim hiệu quả:
Làm gì trước khi xem? Bạn nên điều tra trên google rõ các thông số của phim để biết phim thuộc thể loại nào, có chuyển thể từ tiểu thuyết hay không. Tôi luôn khuyến khích bạn xem thể loại phim chuyển thể từ sách, vì chất lượng nội dung luôn được bảo đảm. Hãy chắc chắn tương đối rằng đó là bộ phim bạn thích, từ diễn viên đến nội dung. Vì chỉ khi xem phim yêu thích bạn mới có thể xem nhiều lần để học. Hơn nữa, việc biết sơ qua nội dung sẽ giúp hiểu bộ phim thuận lợi hơn, nâng cao hứng thú khi xem.
Làm gì trong khi xem?
- Bạn có thể xem qua lượt đầu để hiểu nội dung của phim, tra từ điển khi cần.
- Tiếp theo, bạn xem đi xem lại tối thiểu 10 lần cho một bộ phim. Mỗi lần chỉ xem 10 phút phim nhưng replay nhiều lần 10 phút đó. Làm như thế, bạn tự khắc sẽ nhớ những điều cần phải nhớ.
- Hãy ghi cụm từ và cách diễn đạt hay ra một sơ đồ từ vựng hình mặt trời.
Làm gì sau khi xem?
- Nếu có thời gian, bạn đọc cuốn sách tiếng Anh do cùng nội dung đã chuyển thể của phim, tìm ra điểm khác biệt giữa phim và sách.
- Thuật lại nội dung bộ phim bằng tiếng Anh qua lời tóm tắt chừng 500 chữ. Bạn cũng có thể bình luận về một điểm hứng thú nhất đối với bạn trong vòng 1000 chữ.
- Sẵn sàng chia sẻ nội dung viết (hoặc nói) đó của bạn về bộ phim lên mạng xã hội. Lời bình luận, sự hưởng ứng của bạn bè sẽ khiến bạn có thêm động lực để tiếp tục hành trình mới với bộ phim tiếp theo.
Thầy giáo Đỗ Cao Sang (Hà Nội)
Nguyên tắc chung
- Xem kỹ nhiều lần một phim hoặc một đoạn phim hơn là xem nhiều phim mà chỉ lướt qua sơ sài. Cố gắng xem kỹ và thuộc các đoạn có chữ, có lời thay vì cảnh nóng và đánh giết, truy đuổi nhau.
- Không cần đoán từ, đoán nghĩa, hãy bật phụ đề (captions or subtitle) lên và tra từ điển ngay từ đầu nếu cần. Những lần sau, bắt đầu tập đoán nghĩa không tra từ điển, tắt bỏ phụ đề.
- Nếu có thể, hãy xem đến chừng nào bạn có thể thuộc lòng lời thoại nhé. Với phim tài liệu (documentary) thì thuộc các cụm từ khóa quan trọng. Điều đó cực tốt cho việc học ngôn ngữ của bạn.
Hạn chế điển hình của các bài hát là từ vựng không phong phú. Theo thầy Sang, các bạn đạt trình độ chừng A2 trở về ban đầu thì nên nghe bài hát để học. Sau trình độ A2, bài hát không còn nhiều tác dụng học tập, nhất là đối với người theo đuổi học thuật chuyên sâu.
Lưu ý khi nghe bài hát để học tiếng Anh: Cũng như xem phim, bạn nên bật lời bài hát lên và nghe. Tra từ điển nếu cần. Sau đó nghe và hát theo đến khi thuộc lòng. Chừng nào bạn không nhìn lời hát mà vẫn hiểu rõ nội dung thì chấp nhận được.
Theo thầy Sang, dù là học qua bài hát hay xem phim, bạn cần một thái độ nghiêm túc và kiên trì, không nên lớt phớt như cách giải trí thông thường. Tùy vào trình độ để lựa chọn những bài hát hay bộ phim chất lượng, phù hợp. Thực hiện đúng, đủ từng bước từ trước, trong và sau khi xem để đạt hiệu quả cao nhất.