Mới đây, tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đã công bố kết quả PISA năm 2022. Theo đó, học sinh Việt Nam đạt 469 điểm Toán, 462 điểm Đọc hiểu và 472 điểm Khoa học, thấp hơn 3 - 14 điểm so với mức trung bình của các nước OECD, tức các nước thành viên.
PISA (viết tắt: The Programme for International Student Assessment) là chương trình đánh giá học sinh quốc tế được xây dựng và điều phối bởi tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) vào cuối thập niên 90 và hiện vẫn diễn ra đều đặn. PISA được diễn ra theo chu kỳ ba năm một lần.
Khảo sát PISA đánh giá học sinh ở độ tuổi 15 (15 năm 3 tháng đến 16 năm 2 tháng), thấp nhất từ lớp 7 trở lên, độ tuổi được xem là kết thúc chương trình giáo dục bắt buộc ở hầu hết các quốc gia. Đây là một cuộc khảo sát theo độ tuổi chứ không theo cấp bậc hoặc lớp học. Mục đích của cuộc khảo sát là nhằm đánh giá xem học sinh đã được chuẩn bị để đối mặt với những thách thức của cuộc sống xã hội hiện đại ở mức độ nào trước khi bước vào cuộc sống.
Học sinh Việt Nam đều thấp hơn 3 - 14 điểm so với mức trung bình của các nước OECD
Do ảnh hưởng của Covid-19, nên PISA 2021 vùi lại một năm thành kỳ đánh giá PISA 2022. Phân tích kỹ hơn, so với kỳ đánh giá gần nhất, điểm Toán trung bình của học sinh Việt Nam giảm 27 điểm, Đọc hiểu giảm 43 điểm và Khoa học tụt 71 điểm.
Xét về thứ hạng, học sinh Việt Nam nằm ở mức trung bình về môn Toán. Tuy nhiên, học sinh của nước ta được khảo sát nằm ở mức dưới trung bình ở môn Đọc hiểu và Khoa học. Từ khi Việt Nam tham gia xếp hạng PISA vào năm 2012, kết quả xếp hạng năm nay thấp nhất.
Thứ hạng của Việt Nam tại PISA 2022
Thật ra, tình trạng giảm điểm là xu hướng chung của kết quả PISA 2022, thậm chí các nước trong khối OECD còn giảm "chưa từng có", theo đánh giá của báo cáo. Học sinh các quốc gia OECD giảm trung bình 15 điểm Toán, 11 điểm Đọc hiểu và 2 điểm Khoa học. Báo cáo chỉ ra thêm, nguyên nhân của sự sụt giảm một phần là do Covid-19.
Kỳ đánh giá PISA 2022 có gần 700.000 học sinh đến từ 81 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự. OECD đánh giá học sinh châu Á vượt trội ở cả ba môn toán học, đọc hiểu và khoa học. Một số nước dẫn đầu trong khảo sát của PISA như: Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc...
Báo cáo PISA nhấn mạnh kết quả khảo sát, xếp hạng không phải để các quốc gia cạnh tranh với nhau, mà cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà giáo dục, hoạch định chính sách cho hệ thống giáo dục của mình.