Áp lực hoàn thành chỉ tiêu
Đợt kiến tập dài 25 ngày của sinh viên báo chí Học viện Báo chí và Tuyên truyền đưa ra chỉ tiêu là 2 tin, 1 bài. Với người thường xuyên cộng tác với các báo thì đó là chuyện bình thường. Nhưng với người chưa một lần viết báo thì đó quả là một thử thách.Ngay khi nhận được thông
báo kiến tập, nhiều bạn đã nơm nớp “làm sao đủ chỉ tiêu tin bài”. Nguyễn
Thị Thanh Tâm (Báo mạng K27, Học viện BC-TT) chia sẻ: “Ngay từ đầu năm
học khi nghe các anh chị khóa trên hé lộ về chỉ tiêu tin bài mình đã
thấy lo. Khi bước vào kỳ kiến tập thì ruột gan cứ như lửa đốt. Mình chưa
cộng tác ở đâu, mà thời gian kiến tập chỉ vẻn vẹn 25 ngày nên phải cố
gắng lắm mình mới hoàn thành được chỉ tiêu”.
Áp
lực chỉ tiêu buộc các sinh viên phải “tìm đủ mọi cách” để có thể hoàn
thành – dù bằng thực lực hay do quen biết. Nhiều khi phải viết nhanh
viết vội, có người viết những bài báo vô thưởng vô phạt chỉ mong “có bài
được đăng”. Mục đích của đợt kiến tập là tạo cơ hội cho sinh viên học
hỏi kinh nghiệm làm báo và kiểm tra khả năng của bản thân nhưng kết quả
được tính vào bảng điểm nên phần đông sinh viên chú trọng vào việc hoàn
thành số lượng tin bài theo chỉ tiêu.
Sinh viên kiến tập đi tác nghiệp
Chặng đường lắm chông gai
Bước đầu tiếp xúc với công việc viết báo, nhiều sinh viên không khỏi bỡ ngỡ. Phần đông ý kiến chia sẻ việc tìm kiếm đề tài phù hợp với cơ quan báo mình kiến tập là khó nhất. “Nhiều khi quan sát, tìm tòi mà chẳng phát hiện ra đề tài nào. Đến khi phát hiện đề tài lại không biết viết nó ra sao, triển khai như nào cho hấp dẫn”, Thanh Tâm bộc bạch.Ngọc Quyên và Nguyễn Chi (Báo mạng K27, Học viện BCT-TT) “điêu đứng” vì lỡ chọn một tờ báo nổi tiếng để kiến tập. Hai bạn chưa có nhiều kinh nghiệm viết báo, yêu cầu của tòa soạn về chất lượng tin bài khắt khe, lại không có người hướng dẫn nên đã không thể hoàn thành được chỉ tiêu.
Những lần đi thực tế, sinh viên báo chí cũng gặp không ít khó khăn, nhiều khi phải mạo hiểm. Ngọc Quyên chia sẻ: “Đợt kiến tập mình về quê để tìm kiếm đề tài. Đúng lúc ở Lạng Sơn có cháy lớn trong chợ Đông Kinh. Đám cháy rất dữ dội nhưng mình vẫn lao vào để quay phim và chụp hình. Thậm chí bỏng cả chân, cảnh sát lôi mình ra và cảnh báo có chất dễ cháy nổ, mình vẫn ở lỳ trong đó. Tiếc là khi mình gọi điện về tòa soạn trao đổi để gửi bài thì anh phụ trách nói là có người làm mất rồi”.
Lần đầu tiên viết báo hẳn ai cũng gặp khó khăn, nhưng ngay cả những người có kinh nghiệm vẫn rơi vào hoàn cảnh “dở khóc dở cười”. Có khi phát hiện ra đề tài, chưa kịp viết thì đã có báo khác đăng vì có người trùng ý tưởng. Có khi ấp ủ đề tài nhưng khi bắt tay vào làm thì lại không tìm được đủ thông tin. Có khi viết xong rồi nhưng không được sử dụng vì đề tài quá cũ…
Bên cạnh đó, việc thiếu kiến thức chuyên ngành cũng là một trong những rào cản đối với sinh viên kiến tập ở những tờ báo ngành. Nguyễn Thị Bích (Báo in K27, Học viện BC-TT) chia sẻ: “Mình kiến tập ở Thời báo Tài chính, do không hiểu biết sâu về tài chính nên mình không thể viết về lĩnh vực này. Mình phải chọn các đề tài xã hội, có hôm phải làm cả công việc “bếp núc” để không trở thành người thừa ở tòa soạn”.
Lửa thử vàng, gian nan thử sức
Kỳ kiến tập là cơ hội để sinh viên quan sát thực tế, làm quen với công việc của một nhà báo thực thụ và xác định được khả năng của bản thân. Với những sinh viên có “lửa” với nghề, chắc chắn thời gian thử thách này sẽ đem lại nhiều kinh nghiệm quý báu.
Nguyễn Quỳnh Anh (Báo mạng K27, Học viện BC-TT) vừa kết thúc đợt kiến tập tại một tòa báo điện tử. Dù hoàn thành vượt mức chỉ tiêu tin bài nhưng Quỳnh Anh vẫn chưa thực sự hài lòng với những gì mình làm được.Lúc
mới đi kiến tập, Thanh Tâm rất lo lắng về chỉ tiêu tin bài, nhưng kết
thúc đợt kiến tập Tâm mới nhận ra "Nếu làm việc nghiêm túc thì chỉ tiêu
tin bài không đáng phải lo ngại. Nhưng nếu không đủ chỉ tiêu cũng không
thể khẳng định đợt kiến tập thất bại. Điều quan trọng là học hỏi được
kinh nghiệm và xác định khả năng làm báo của mình đến đâu”.
Con
đường làm báo không trải thảm màu hồng. Qua những ngày lang thang ngoài
đường để chụp hình, săn tin, Ngọc Quyên mới thấm thía những khó khăn,
nhọc nhằn của người làm báo. “Lúc học chưa phải chịu áp lực công việc,
chưa đối mặt với những tình huống thực tế nên vô âu vô lo. Nhưng khi đi
thực tế rồi mới thấy vất vả và ý nghĩa thực sự của nghề mình chọn”.
Từ những va chạm đầu tiên với nghề, không ít người cảm thấy chán nản và muốn chuyển hướng. Nhưng cũng chính từ những va chạm ấy, nhiều bạn lại trưởng thành hơn, thấy yêu hơn cái nghiệp mà mình đã chọn. “Có mệt mỏi, đôi lúc cả sợ hãi nữa nhưng trót “nợ duyên” với báo rồi thì mình sẵn sàng dấn thân. Đã “say” với cái nghề này thì khó từ bỏ lắm” – Quỳnh Anh thổ lộ.