"Tôi từng nghĩ chỉ cần có một khoản tiết kiệm là đủ. Nhưng sau một cú ốm đột xuất, tôi mới hiểu: tiền để dành chung chung khác hoàn toàn với tiền đặt đúng chỗ", chị Diễm, 41 tuổi, nhân viên văn phòng ở TP.HCM, chia sẻ.
Ở tuổi 40, chị từng có gần 50 triệu trong tài khoản tiết kiệm – tưởng là an toàn. Nhưng chỉ một lần nhập viện và nghỉ việc 2 tuần, tiền tiêu sạch, nợ thêm 5 triệu. Chị không có quỹ khẩn cấp.
Là khoản tiền để xử lý các tình huống bất ngờ: tai nạn, bệnh tật, mất việc, hư xe, cha mẹ ốm nặng… Mục tiêu: bảo vệ bạn khỏi phải vay nợ hoặc bán tháo tài sản khi có biến cố.
Khuyến nghị: Từ 3–6 tháng chi phí sinh hoạt.
Dành cho nhu cầu cá nhân hoặc gia đình không cấp bách nhưng cần chuẩn bị trước: du lịch, sinh nhật con, mua đồ lớn, làm đẹp, mua sắm theo mùa…
Khuyến nghị: 2–3 triệu/tháng, tùy nhu cầu sống.
Khoản dành cho cuộc sống sau khi không còn làm việc toàn thời gian. Có thể dưới dạng gửi tiết kiệm dài hạn, mua bảo hiểm hưu trí, đầu tư tích lũy.
Khuyến nghị: Bắt đầu càng sớm càng tốt, dù chỉ từ vài trăm nghìn/tháng.
Biểu đồ so sánh 3 loại quỹ tài chính cá nhân
Ở tuổi 35–45, phụ nữ thường đối diện với nhiều rủi ro tài chính nhất:
- Con cái bước vào giai đoạn học hành tốn kém
- Bố mẹ bắt đầu cần hỗ trợ y tế thường xuyên
- Áp lực công việc, mất cân bằng sức khỏe
- Và bản thân có thể gặp biến cố bất ngờ (ly hôn, mất việc, bệnh…)
Không có quỹ khẩn cấp, mọi kế hoạch dài hạn sẽ đổ bể chỉ vì một sự cố nhỏ.
Giả sử chi tiêu mỗi tháng là 10 triệu → quỹ khẩn cấp cần ít nhất 30 triệu. Không cần gom một lần – hãy chia nhỏ:
- Gửi đều mỗi tháng 2–3 triệu vào tài khoản riêng
- Ưu tiên chọn tài khoản không rút linh tinh (như tài khoản tiết kiệm online không thẻ)
Không nên “cấm tiêu” – nên có giới hạn cho tiêu xài:
- Mỗi tháng trích 1–2 triệu cho quỹ “mình thích thì mình xài” – để không rơi vào tâm lý u uất rồi bùng nổ chi tiêu
Dù chỉ là 300.000 đồng/tháng, bạn vẫn nên bắt đầu:
- Gửi tiết kiệm định kỳ 12 tháng
- Mua 1 chỉ vàng mỗi quý
- Hoặc đầu tư nhỏ vào bảo hiểm hưu trí tư nhân nếu bạn ổn định tài chính hơn
“Tôi chia tiền theo kiểu 50–30–20 như mấy bài tư vấn, nhưng điều chỉnh lại như sau” – chị kể:
Nhóm | Tỷ lệ | Khoản chi (VNĐ) |
---|---|---|
Chi tiêu thiết yếu | 50% | 7.500.000 |
Quỹ khẩn cấp + tiết kiệm | 30% | 4.500.000 |
Quỹ tiêu xài + bản thân | 20% | 3.000.000 |
Trong đó, chị trích 2 triệu vào quỹ khẩn cấp cố định mỗi tháng – sau 6 tháng, chị đã có 12 triệu dự phòng mà không cảm thấy thiếu thốn.
Ở tuổi U40, bạn không thể chỉ sống “vừa đủ” nữa – bạn cần một “vùng đệm” cho tài chính. Trong 3 loại quỹ, hãy đặt quỹ khẩn cấp lên đầu tiên, vì nó giúp bạn đứng vững khi mọi thứ đảo lộn.
Tiếp theo, hãy dần hình thành quỹ nghỉ hưu để chủ động tuổi già, và vẫn giữ một khoản nho nhỏ cho chính mình – để không cảm thấy đang “hy sinh cả cuộc đời chỉ để lo cho người khác”.
“Giải ngố tài chính” sẽ tiếp tục với bài sau: “Chi phí cố định – biến đổi – ngẫu nhiên: Chia nhóm đúng, kiểm soát tiền nhanh!”.