Dù 1 năm sắp qua, nhưng chẳng thực hiện được cái gì trong kế hoạch: Lỗi “tại những vì sao” hay tại bạn?

Điều ước cho năm mới là một phần không thể thiếu vào những ngày cuối năm, chốt lại năm cũ qua đi và mở ra vô vàn mục tiêu mới. Đáng buồn là tới khoảng tháng Hai thì có tới 80% số người viết kế hoạch, điều ước cho năm mới đã thất bại hoặc bỏ xó danh sách đó. Những kế hoạch đặt ra trong năm mới, đôi khi là cả bước ngoặt cuộc đời, thường không dễ để chúng ta theo đuổi. Nếu mọi thứ không thể kéo dài lâu hơn 6 tuần, chắc chắn có điều gì đó sai sai...

Vấn đề đầu tiên nằm ở chính những cam kết cho năm mới. Những điều ước không chắc chắn như “giảm được vài cân”, “viết một cuốn sách” hay kể cả “giảm 20 cân cho tới trước tháng ba”, “trở thành tác giả sách nổi tiếng” đều không được coi là khả thi với điều ước năm mới. Những điều ước này quá mơ hồ để triển khai hay quá khó để có thể thực hiện. Chính vì vậy, nó không có giá trị tạo động lực. Thay vào đó, những kế hoạch năm mới cần phải cụ thể, có thể đo lường, không viển vông và có thể thực hiện trong thời gian nhất định. 

Việc đưa ra những kế hoạch trong năm mới rất quan trọng và bạn cần phải sát sao với kế hoạch của mình - nhiệm vụ có vẻ không dễ dàng. Tuy nhiên, đừng chờ tới mùng 1/1 để ra một danh sách kế hoạch cần làm cho năm mới. Hãy bắt đầu kế hoạch ngay bây giờ. Tại sao ư?

Tại sao đặt kế hoạch năm mới luôn chỉ “nói giỏi hơn là làm?”

Không có một lý do duy nhất giải thích việc chúng ta thường thất bại khi đưa ra kế hoạch năm mới. Đó là sự tổng hòa của nhiều yếu tố mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy.

Một nguyên nhân lớn cho phần lớn thất bại là mọi người “tham” mục tiêu, cố gắng đề ra quá nhiều trong thời gian ngắn. Họ đưa ra quá nhiều kế hoạch trong một tháng, đặc biệt là ngay tháng đầu năm: Nào là không ăn gì ngoài salad, chạy 7km đến chỗ làm mỗi ngày hay đi tập gym 3 lần/tuần - thêm cả việc phải hoàn thiện một cuốn tiểu thuyết dày cộm, chỉ trong tháng một. Ngần đấy thứ cần phải thực hiện chỉ trong vài tháng đầu năm, nghe có vẻ quá phi lý không? Cuối cùng mọi kế hoạch đổ bể, sau tháng đầu tiên rồi mọi người lại lao vào những giờ cày netflix liên tục và ăn đồ ăn nhanh nhồm nhoàm.

Lý do thứ hai liên quan tới thành quả của những kế hoạch khi được đưa ra. Một nghiên cứu được tiến hành bởi đại học Chicago vào năm 2016 đã chỉ ra rằng, “kẻ thù” lớn nhất cho những mục tiêu dài hạn của chúng ta chính là việc bạn có nhận được phần thưởng tương xứng ngay lập tức hay không. Ai cũng muốn nhìn thấy thành quả ngay tức thì dù mới chỉ tập luyện hay bỏ công sức một chút. Bạn đi tập gym với hy vọng tương lai sẽ có cơ bụng 6 múi và thân hình cân đối, nhưng tập được đến 5 ngày bạn đã chán nản vì “mãi” chưa có cơ bụng. Khi không thấy được kết quả ngay lập tức, nhiều người quyết định sẽ dừng lại việc tập luyện và kế hoạch đang triển khai. Những tuần đầu tiên của việc thực hiện một điều gì mới luôn là thời điểm khó khăn nhất. Cơ thể thì mãi chưa cân đối, tập luyện thì chán nản và đau nhức, cám dỗ lại xuất hiện trước mặt. Đi kèm cùng với những điều đó là thời tiết tháng một khốc liệt, áp lực công việc và học hành sau kỳ nghỉ dài và chẳng ai thấy có động lực khi không biết tới bao giờ mới được nghỉ tiếp.

Một vài người nhìn nhận kế hoạch trong năm mới với thái độ all-or-nothing, hoặc là có tất cả hoặc không có gì. Không chuẩn bị, chẳng tạo tâm thế hay động lực, đánh giá tình hình thực tế, họ bắt đầu từ con số 0 mà đòi nhảy vọt lên tới 100. Giống như bạn là một kẻ lười vận động nhưng cứ muốn chạy 5 ngày một tuần - đó thực sự là một mục tiêu quá sức tưởng tượng và không thể đạt được. Khi những mục tiêu đó không thành hiện thực, thay vì điều chỉnh lại kế hoạch, họ đánh dấu trong danh sách của mình “mục tiêu thất bại”.

“Chúng ta luôn còn có năm sau nữa mà, có gì phải lo?”, ai đó nghĩ khi tick một dấu X trên danh sách. 

Con người thật kỳ quặc khi luôn chọn một ngày đầu tiên của tháng hay năm để bắt đầu đặt mục tiêu. Mọi bài tập thể dục đều bắt đầu vào thứ hay ngày đầu tiên của tháng sau - hoặc nhất định phải mùng 1/1. Tâm lý này cũng dễ hiểu: Năm mới là một dịp tốt để nhìn lại năm cũ và đặt mục tiêu mới. Tuy nhiên mọi chuyện cũng không dễ dàng. Sai ở đâu, chúng ta không đứng dậy luôn ở đó hay tiếp tục công việc đang dang dở mà để dành đến một khởi đầu mới.

Nếu bạn nhận ra câu chuyện của mình đâu đó, bạn không đơn độc. Tuy nhiên, đâu là giải pháp cho những vấn đề này?

Tại sao chúng ta nên bắt đầu ngay bây giờ?

Không có vận động viên marathon nào bắt đầu với đường chạy 42km mà không lăn xả mệt nhoài trên đường tập. Họ phải dành ra nhiều tháng, thậm chí là nhiều năm để luyện tập. Bạn cũng nên như vậy với kế hoạch năm mới của mình. Mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng và thực tế hơn để theo đuổi.

Sau khi đọc tới những dòng này, cố gắng đọc nốt vài dòng nữa thôi rồi hãy bắt đầu với mục tiêu năm mới ngay từ bây giờ. Còn vài tuần nữa là hết năm, hãy coi đó là thời gian để thử thách và tập luyện. Việc bạn đụng đâu hỏng đấy, bỏ lỡ một vài ngày hay không thực sự tập trung vào công việc gì đó cũng không thực sự quan trọng - mọi thứ đều đang trong giai đoạn thử thách và tập luyện, bạn đâu có thất bại hay mất mát gì đâu.

Nếu bắt đầu ngay bây giờ, bạn sẽ hiểu sâu sắc hơn về những gì nên là mục tiêu trong năm mới. Hãy thử chạy một vài km trong tháng 12 để xem kế hoạch này có thực tế không và liệu bạn có thể duy trì kế hoạch tập luyện với cường độ như vậy trong tháng Một không. Và để khiến kế hoạch năm mới trở nên dễ dàng hơn, việc tập luyện chạy bộ trong tháng mười hai sẽ giúp bạn có bàn đạp và nền tảng khi bắt đầu trong tháng Một. Mọi thứ không phải đi lên từ con số 0 và bạn đã đi qua những ngày tháng chán nản nhất của việc bắt đầu một thói quen mới. Đến lúc đó, bạn sẽ thấy kết quả rõ rệt hơn.

Dù kế hoạch năm mới bạn đề ra là gì, hãy dành vài tuần trước dịp năm mới để tập luyện. Nếu bạn muốn ăn uống lành mạnh trong tháng Một, hãy sử dụng thời gian này để tìm những món ăn bạn yêu thích và dễ nấu. Nếu bạn muốn viết một bài báo hay chụp mỗi ngày một bức ảnh, hãy bắt đầu thử thói quen viết lách ngay từ bây giờ. Nếu bạn muốn viết một cuốn tiểu thuyết hoành tráng, thử lên dàn bài, nghĩ ý tưởng, xây dựng tuyến nhân vật từ bây giờ xem sao? Và khi năm mới tới, bạn sẽ sẵn sàng cho kế hoạch to lớn hơn.

Và, nếu bạn bỏ lỡ một vài ngày trước thềm năm mới, điều đó cũng không quan trọng lắm đâu, bạn vẫn đang tập luyện thôi mà. Ngày quan trọng nhất với bạn bắt đầu vào mùng 1 tháng Một. Kể từ đó, bạn biết mình đã sẵn sàng hiện thực hóa kế hoạch năm mới của mình.