Là nhà sản xuất điện thoại thông minh hàng đầu thế giới, sánh ngang với Apple, Samsung vẫn là một tập đoàn đa ngành nghề và một trong những lĩnh vực chủ chốt của họ đang gặp khó khăn.
Samsung Electronics từng thống trị mảng chip nhớ trong lĩnh vực bán dẫn, giúp công ty có vị thế không thể tốt hơn để tận dụng sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo.
Nhưng gã khổng lồ điện tử Hàn Quốc hiện đã tụt hậu so với đối thủ lâu năm SK Hynix trong chip thế hệ mới vốn là thành phần quan trọng cho silicon AI của Nvidia.
Kết quả là gì? Lợi nhuận của Samsung đã giảm mạnh, mất khoảng 126 tỷ USD giá trị thị trường, theo dữ liệu từ S&P Capital IQ, khiến một giám đốc điều hành phải đưa ra lời xin lỗi công khai hiếm hoi về hiệu suất tài chính sụt giảm gần đây.
Chip nhớ là loại chip quan trọng dùng để lưu trữ dữ liệu và có thể được tìm thấy trong rất nhiều thiết bị từ điện thoại thông minh đến máy tính xách tay. Trong nhiều năm, Samsung là công ty dẫn đầu trong công nghệ này, vượt qua đối thủ Hàn Quốc SK Hynix và đối thủ Mỹ Micron.
Nhưng khi các ứng dụng AI như ChatGPT của OpenAI ngày càng phổ biến, cơ sở hạ tầng cơ bản cần thiết để đào tạo các mô hình lớn mà chúng dựa vào đã trở thành trọng tâm lớn. Nvidia nổi lên như một công ty hàng đầu trong lĩnh vực với các đơn vị xử lý đồ họa (GPU) đã trở thành tiêu chuẩn vàng được các gã khổng lồ công nghệ sử dụng để đào tạo AI.
Một phần quan trọng của kiến trúc bán dẫn là bộ nhớ băng thông cao, hay HBM. Thế hệ chip nhớ "xếp chồng DRAM" này chỉ có thị trường nhỏ trước khi AI bùng nổ. Vấn đề ở chỗ Samsung đã không chịu đầu tư vào thời điểm sơ khai.
"HBM từ lâu đã là một sản phẩm rất kén người dùng và Samsung vẫn chưa tập trung nguồn lực vào việc phát triển sản phẩm này", Kazunori Ito, giám đốc nghiên cứu vốn chủ sở hữu tại Morningstar, trả lời CNBC.
"Do công nghệ xếp chồng DRAM còn nhiều khó khăn và quy mô thị trường mục tiêu còn nhỏ nên người ta cho rằng chi phí phát triển cao là không hợp lý."
SK Hynix đã nhìn thấy cơ hội. Công ty tích cực tung ra chip HBM được chấp thuận sử dụng trong kiến trúc Nvidia và trong quá trình đó, công ty Hàn Quốc thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với gã khổng lồ Mỹ.
CEO của Nvidia thậm chí còn yêu cầu công ty đẩy nhanh cung cấp chip thế hệ tiếp theo, nhấn mạnh tầm quan trọng của HBM đối với các sản phẩm của mình.
SK Hynix công bố lợi nhuận hoạt động kỷ lục trong quý 3.
"Với khoản đầu tư mạnh mẽ vào R&D (nghiên cứu và phát triển) cùng các mối quan hệ đối tác được thiết lập trong ngành, SK Hynix vẫn duy trì được lợi thế về cả đổi mới HBM và thâm nhập thị trường", Brady Wang, giám đốc liên kết tại Counterpoint Research, nhận định.
Samsung cho biết, trong quý 3, tổng doanh số bán HBM đã tăng hơn 70%. Sản phẩm hiện tại có tên HBM3E đang được công ty sản xuất hàng loạt và tạo ra doanh số.
Gã khổng lồ Hàn Quốc lưu ý việc phát triển HBM4 thế hệ tiếp theo đang "được tiến hành theo kế hoạch" và công ty đang đặt mục tiêu bắt đầu "sản xuất hàng loạt" vào nửa cuối năm 2025.
Các nhà phân tích cho biết Samsung đang tụt hậu so với các đối thủ cạnh tranh vì nhiều lý do, bao gồm đầu tư chưa đủ vào HBM cùng thực tế là thiếu khả năng để dẫn đầu.
Ito của Morningstar cho biết: "Có thể nói Samsung vẫn chưa thể thu hẹp khoảng cách với SK Hynix trên lộ trình phát triển HBM".
Khả năng quay trở lại trong ngắn hạn của Samsung dường như có liên quan chặt chẽ đến Nvidia.
Một công ty phải vượt qua một quy trình thẩm định nghiêm ngặt trước khi Nvidia chấp thuận là nhà cung cấp HBM — và Samsung vẫn chưa hoàn tất quá trình xác minh này.
Nhưng đèn xanh từ Nvidia có thể mở ra cánh cửa cho Samsung quay trở lại tăng trưởng và cạnh tranh hiệu quả hơn với SK Hynix, theo các nhà phân tích.
"Vì NVIDIA nắm giữ hơn 90% thị trường chip AI, nơi sử dụng hầu hết các HBM, nên sự chấp thuận của NVIDIA rất quan trọng để Samsung được hưởng lợi từ nhu cầu mạnh mẽ về máy chủ AI", Ito cho biết.
Người phát ngôn của Samsung tiết lộ công ty đã đạt được "tiến triển đáng kể" liên quan đến HBM3E và đã "hoàn thành giai đoạn quan trọng trong quá trình đánh giá chất lượng".
"Chúng tôi dự kiến sẽ bắt đầu tăng doanh số vào quý IV", người này nói.
Trong khi đó, chuyên gia Wang lưu ý sức mạnh của Samsung trong nghiên cứu và phát triển, cũng như năng lực sản xuất chất bán dẫn có thể giúp công ty bắt kịp SK Hynix.