Trở thành vợ của cậu ruột khi mới 10 tuổi
Trương Yên là con gái của Triệu vương Trương Ngao và Lỗ Nguyên công chúa. Xét về thân thế, nàng là cháu ngoại của Hán Cao Tổ Lưu Bang và Hoàng hậu Lã Trĩ. Như vậy, đối với Hán Huệ Đế Lưu Doanh, Trương Yên chính là cháu gái, gọi Hán Huệ Đế là cậu ruột.
Năm 195 TCN, Hán Cao Tổ mất, truyền ngôi lại cho con trai 16 tuổi, chính là Lưu Doanh - Hán Huệ Đế sau này. Tuy nhiên, Lưu Doanh chỉ là ông vua bù nhìn, vì rằng tất cả quyền lực cũng như việc điều hành triều chính đều tập trung trong tay của mẹ ông - Thái hậu Lã Trĩ.
Một khi đã thâu tóm quyền lực trong tay thì dĩ nhiên Lã Trĩ sẽ bằng mọi giá giữ vững quyền lực đó. Vì thế, bà ta đã bỏ rất nhiều công sức tìm kiếm, tuyển chọn một người vợ cho Lưu Doanh nhằm mục đích thông qua cô gái này, bà ta sẽ kiểm soát được tất cả sở tung sở tác của cậu con trai.
Thái hậu Lã Trĩ tìm mọi cách để khống chế, kiểm soát cậu con trai Hoàng đế (Ảnh minh hoạ).
Lã Trĩ đã xem xét rất nhiều cô gái, tuy nhiên chưa thể tìm thấy ai vừa ý. Người thì được bề ngoài nhưng trí tuệ thua kém, người thì sắc sảo nhưng xuất thân tầm thường, kẻ thì xinh đẹp lộng lẫy nhưng chất chứa quá nhiều dã tâm,... Tất cả đều không thể làm Lã Trĩ hài lòng và cảm thấy có thể sử dụng để khống chế Hoàng đế.
Thế rồi một ngày nọ, bà ta chợt nghĩ đến cô cháu ngoại của mình, hiện đang sống ở kinh thành Trường An với cha mẹ. Cô bé này tuy còn nhỏ tuổi nhưng xuất thân hiển hách, có cha là Triệu vương còn mẫu thân là công chúa, lại có dung mạo xinh đẹp, tính tình nho nhã, hiểu biết lễ nghĩa, được dạy dỗ tử tế. Đó chính là cô bé Trương Yên.
Nghĩ đến đây, Lã Trĩ cảm thấy không còn ai có thể phù hợp hơn Trương Yên để ngồi vào bảo tọa Hoàng hậu và thay mình kiểm soát Hoàng đế cả. Thế rồi bà ta ngay lập tức hạ lệnh cho Trương Yên nhập cung và sắc phong thành Hoàng hậu cho vị vua trẻ tuổi dù cho hai người đó là cậu - cháu ruột thịt.
Mệnh lệnh này của Lã Trĩ đã vấp phải sự phản đối gay gắt đến từ cha mẹ của Trương Yên là công chúa Lỗ Nguyên và Triệu vương Trương Ngao. Hơn thế, Hán Huệ Đế cũng kịch liệt cự tuyệt cuộc hôn nhân hoang đường này. Dù ông rất quý mến Trương Yên, nhưng đó là tình cảm giữa người thân với nhau. Bản thân ông rất khó lòng chấp nhận việc cháu gái trở thành vợ của mình.
Thế nhưng, mọi cố gắng và nỗ lực nhằm thay đổi mệnh lệnh cũng không thể chống lại được quyền lực to lớn của Thái hậu Lã Trĩ. Năm 192 TCN, cô bé Trương Yên 10 tuổi nhập cung để trở thành Hoàng hậu cho chính cậu ruột Hoàng đế của mình. Kể từ đây, cuộc đời êm đềm trướng rủ màn che của cô bé chính thức chấm dứt và bước sang một trang mới đầy đau khổ, gian nan, tủi nhục và nước mắt.
Trương Yên trở thành vợ của cậu ruột khi mới chỉ 10 tuổi (Ảnh minh hoạ).
Nửa đời sau hiu quạnh, ra đi khi vẫn còn là trinh nữ
Sau đại lễ lập hậu, Trương Yên dọn vào cung và bắt đầu cuộc sống của một vị Hoàng hậu. Ngày tháng dần trôi, cô bé Trương Yên lớn dần và ngày càng xinh đẹp, ngày càng ra dáng thiếu nữ. Thế nhưng nàng vẫn luôn sống trong cảnh hiu quạnh, ghẻ lạnh từ phía trượng phu là Hoàng đế Lưu Doanh.
Về phần Lưu Doanh, vị vua trẻ nhất quyết không chạm đến người vợ trẻ này phần vì đây là cháu gái ruột của ông, phần vì để thể hiện sự chống đối kịch liệt đối với mệnh lệnh của mẫu hậu.
Bản thân Lưu Doanh vốn đã chịu rất nhiều bất mãn khi bị thâu tóm quyền lực, không thể quyết định hôn sự của bản thân, cộng thêm phần ghê rợn do chứng kiến mẹ ruột giết chết mẹ con Thục Mỹ nhân. Dần dần, ông đâm chán nản, rời xa việc triều chính và sa đà vào tửu sắc, ngày đêm uống rượu, chơi bời, phó mặc mọi việc cho Thái hậu quyết định.
Lưu Doanh ngày càng chán nản, sa đà vào tửu sắc do ức chế và bất mãn với mẹ mình (Ảnh minh hoạ).
Thậm chí có lần, Lưu Doanh còn khóc và nói với Lã Trĩ rằng, "Con là con trai của mẹ, nhưng thực sự không thể làm được những việc tàn nhẫn như mẹ đã làm. Từ nay về sau, mọi việc trong thiên hạ mẹ tự lo là được rồi".
Đến năm Trương Yên 14 tuổi, Thái hậu Lã Trĩ mới bắt đầu để ý đến cuộc hôn nhân giữa nàng và Hoàng đế. Giờ đây, bà ta muốn Hoàng hậu nhanh chóng có người kế vị để tiếp tục thâu tóm quyền lực nên bắt ép hai người phải chung giường.
Thế nhưng do oán niệm với Thái hậu đã quá sâu sắc, Lưu Doanh vẫn nhất quyết không chạm vào Hoàng hậu mà tiếp tục sủng ái các phi tần khác. Thậm chí khi Thái hậu đe dọa rằng sẽ giết chết tất cả các tần phi mà Hoàng đế sủng hạnh, Lưu Doanh vẫn không mảy may thay đổi, vẫn cứ say sưa bên các mỹ nữ khác trong hậu cung.
Như vậy, sau nhiều năm nhập cung, nàng Trương Yên xinh đẹp vẫn cứ như gái chưa chồng; cuộc sống trôi qua trong sự buồn tủi, cô đơn đến tận cùng. Thân mẫu của nàng, công chúa Lỗ Nguyên mỗi lần nhập cung đều cầm tay nữ nhi mà than khóc rằng, "Con xinh đẹp như vậy mà cả đời vẫn là trinh nữ. Mỗi lần ta nghĩ tới, lòng đau như cắt".
Rồi để an ủi đứa con gái đang dần héo hon ở độ tuổi xuân thì, bà đành nói rằng, nàng chính là tiên nữ giáng trần, vì vậy mới không để nàng nhiễm bụi trần thế. Thế nhưng cứ mỗi lần nghe đến đây, hai mẹ con đều ôm nhau òa khóc.
Dù xinh đẹp nhưng Hoàng hậu Trương Yên vẫn phải sống trong sự cô đơn, ghẻ lạnh (Ảnh minh hoạ).
Đến một ngày nọ, một phi tần của Hán Huệ Đế mang thai; nhân cơ hội này, Thái hậu Lã Trĩ bèn cho lan truyền tin Hoàng hậu đang có thai để rồi khi phi tần kia sinh ra đứa trẻ, bà ta bèn hạ lệnh giết hại nàng và đem đứa trẻ đến cung Hoàng hậu, bảo rằng đó là con trai do Hoàng hậu sinh ra.
Tới năm 188 TCN, sau một thời gian dài sa đọa, ham mê tửu sắc, Lưu Doanh trở nên kiệt quệ, mắc bạo bệnh và qua đời. Thế là ở tuổi 15, nàng Trương Yên trở thành Thái hậu mà chẳng hề có thực quyền, ngày ngày bị giam mình chốn hậu cung. Cuộc sống đã cô đơn nay lại càng cô quạnh, đìu hiu.
Tám năm sau, Thái hậu Lã Trĩ cũng qua đời. Lúc này, triều đình một lần nữa lại trải qua cuộc chính biến lớn. Hán Cao Tổ, Chu Bột tập hợp các thế lực khác nhau trong triều, huy động quân lính tiêu diệt ngoại thích của Lã hậu và đưa Lưu Hằng lên làm Hoàng đế.
Lưu Doanh qua đời, cuộc sống của nàng Trương Yên lại càng đi vào ngõ cụt (Ảnh minh hoạ).
Trương Yên tuy không hề hấn gì nhưng cũng bị tước đi địa vị Hoàng thái hậu, dọn đến Bắc Cung của cung Vị Ương và sống một cuộc đời khổ cực, ngay cả cung nữ nhỏ nhoi nhất cũng dám bắt nạt nàng. Nàng cứ sống trong cảnh cùng quẫn như vậy thêm 17 năm tiếp theo và cuối cùng ra đi khi mới ở tuổi 36.
Nàng ra đi trong khổ cực khi mới 36 tuổi (Ảnh minh hoạ).
Các cung nữ khi nhập liệm cho nàng mới phát hiện ra Trương Yên vẫn còn là một trinh nữ. Thông tin này được người ta rỉ tai nhau và nhanh chóng lưu truyền khắp nơi. Đến lúc này, người ta mới thấy xót thương cho cuộc đời của nàng. Thậm chí ở nhiều vùng, nhân dân đã lập miếu thờ, gọi là thần hoa miếu để thờ phụng nàng Trương Yên.