Thưởng Tết được xem là một trong những lý do quan trọng níu giữ chân nhân sự với công việc cũ, đặc biệt là thời điểm cuối năm khi nhiều người cần dùng nó để trang trải cho chi phí sinh hoạt và mua sắm lễ hội.
Tuy nhiên, không phải công ty nào cũng có thưởng Tết. Đặc biệt, nhân viên còn ám ảnh hơn nữa nếu rơi vào cảnh công ty lại có chế độ thưởng Tết người này người không... thì rất dễ gây mất lòng giữa các nhân viên mới nhau.
Như mới đây, một cô gái đã chia sẻ tình cảnh éo le của mình. Cô bạn tâm sự là sinh viên mới ra trường, đi làm ở công ty start-up.
Cô bạn cho biết đã nhắn hỏi với sếp về việc có thưởng Tết trong năm nay thì nhận được câu trả lời: "Thưởng Tết đang nghiên cứu. Thưởng Tết phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh của công ty. Công ty làm ăn có lãi thì trích ra thưởng anh em. Công ty mình làm ăn đang thua lỗ không biết lấy tiền đâu để thưởng? Nên phải cân nhắc em nhé".
Đáng nói ở đây là cô bạn vô tình nghe được... cô lao công của công ty lại được thưởng Tết, trong khi bản thân cùng nhiều nhân viên văn phòng khác không được.
Thế là cô nàng vô cùng bức xúc khi tâm sự: "Phát súng đầu tiên. Cô lao công cho toà nhà còn bảo cô được thưởng Tết, mà mình làm nhân viên văn phòng mà sếp nói thế này thì không biết mình nói sai chỗ nào làm sếp phật lòng nữa".
Cô bạn cũng tâm sự thêm về tình hình của công ty mình. Cô nàng là một trong những lứa nhân viên đầu tiên của công ty start-up này, làm được gần 1 năm. Hợp đồng lao động thì chỉ kí... "bằng mồm".
Cô nàng tâm sự trong suốt các dịp lễ lớn trong năm thì không nhận được bất kì thưởng hay chi phí hỗ trợ nào. Tuy nhiên, cô nàng vẫn rất yêu quý và muốn làm việc ở công ty, cho đến khi biết rằng những nhân viên văn phòng không được, trong khi người khác lại có thưởng Tết.
Hiện bài đăng này đã nhận về nhiều ý kiến trái chiều. Một bên lại chê trách cô nàng đang có thái độ dìm cô lao công. Một số cũng nêu ra rằng thưởng Tết không phải là trách nhiệm phải có của công ty.
Khi đã làm việc ở công ty start-up thì nên chuẩn bị sẵn tinh thần là phải chịu thiệt ở nhiều mặt rồi. Ngoài ra, chính vì cô nàng không có hợp đồng lao động nên rất khó để yêu cầu sếp thưởng lương cho mình.
Còn về việc vì sao cô lao động được nhận thưởng Tết thì cũng có nhiều lý do để suy xét. Có thể do cô lao công được kí hợp đồng với toà nhà, toà nhà doanh thu có lãi nên vẫn thưởng Tết. Trong khi đó, công ty của cô gái kia thua lỗ nên cắt luôn khoản thưởng này.
Dưới đây là một số bình luận phản đối:
- "Mình nghĩ bạn so sánh như thế là hơi tiêu cực. Mỗi vị trí sẽ có 1 cách đánh giá năng suất khác nhau. Vả lại đúng như sếp bạn nói đấy, thưởng Tết phụ thuộc vào hoạt động kinh doanh có lãi. Bạn có nói là công ty nhập hàng liên tục nhưng điều đấy chỉ chứng tỏ được công ty vẫn đang vận hành, chứ còn lãi lỗ thế nào chỉ có sếp mới biết thôi. Nếu như hàng tháng không chậm lương, không chèn ép nhân viên thì đã đúng rồi, nói thật là đừng kỳ vọng cao quá".
- "Mình thấy sếp bạn trả lời rất rõ ràng, không vòng vo tránh né gì cả. Việc thưởng Tết là 1 phần không bắt buộc với doanh nghiệp nên việc công ty làm ăn không có lãi (chưa nói đến ở đây sếp bạn đã nói rõ đang thua lỗi) thì việc công ty đang tính toán là chuyện bình thường. Bạn nên thông cảm, nêu cảm thấy công ty không đáp ứng được yêu cầu của mình thì nhảy việc thôi bạn".
- "Thấy không ổn thì té đi em. Trong hợp đồng ghi rõ thế nào thì mình chấp nhận như thế. Nếu thấy không phát triển, không muốn gắn kết hay muốn tìm hiểu chỗ khác hợp lý hơn thì cứ đi thôi. Công ty anh 3 năm nay không có thưởng Tết, team anh từ gần 20 người xuống còn có 7 người. 7 người làm khối lượng tương đương với 20 người nhưng mọi người đều vui vẻ chấp nhận, vì thời điểm này cả thị trường đều thế. Công ty đã không cắt giảm lương rồi nên ai cũng nên cố 1 tý. Anh nghĩ nếu em giỏi có thể hoàn toàn nhảy sang công ty khác có mức đãi ngộ tốt hơn".
- "Cách đây hơn 2 năm mình làm công ty start up. Không thưởng lễ Tết, không có tháng lương 13, không một chế độ ngoài đóng bảo hiểm. Thậm chí còn chậm, nợ lương mình nữa. Vậy mà cũng làm được 2 năm rồi nghỉ. Làm start-up thì không nên trông đợi nhiều bạn ạ, nhất là với tình hình kinh tế hiện tại. Nhiều công ty lớn còn đang lay-off, không muốn trả thưởng kia. Tết ai cũng muốn ấm no nhưng mà công ty không có thì cũng buồn".
Ở phía ngược lại, nhiều người lại tỏ ra đồng cảm với nữ nhân viên. Bởi sau một năm cống hiến mà phát hiện công ty mình đang làm bên có thưởng, bên không thì cũng rất đau lòng.
Vậy nếu rơi vào trường hợp này thì nên làm gì?
Đa số đều cho rằng cô gái nên bắt đầu có những phương án back-up cho mình đi là vừa. Bởi thực tế, một nhóm nhỏ nhân viên không thể nào thay đổi được môi trường của công ty. Chưa kể là công ty start-up thì nguồn vốn không thông suốt, chưa ổn định tài chính, các quy định trong công ty cũng chưa thành hình được.
Thôi thì coi như thưởng Tết năm nay... bỏ vậy! Dưới đây là một số bình luận khuyên nhủ khác của cộng đồng mạng dành cho nữ nhân viên kia:
- "Mình kinh doanh nhỏ thôi nhưng lương và thưởng của nhân viên mình đã chuẩn bị cách đây cả tháng rồi. Quà cáp đủ cả. Tiền lì xì cũng chuẩn bị xong luôn. Mình nói thật các bạn là chủ có muốn hay không thôi nhé. Chứ ai cũng có quỹ dự phòng và tính toán hết. Làm kinh doanh thì cái quỹ này cũng rõ hơn bao giờ hết. Còn chủ càng kêu lỗ có nghĩa là vẫn lãi nhé nhưng không được như mong muốn của chủ thôi. Mình ngày nào chẳng kêu lỗ với nhân viên đây".
- "Nếu làm cho công ty start-up thì xác định sẵn tinh thần giai đoạn đầu có cháo ăn cháo, có xương ăn xương cùng nhau thôi. Nhất là bây giờ kinh tế khó khăn, không lay-off mà vẫn trả lương đều hàng tháng là may mắn rồi. Bạn so sánh cô lao công có thưởng, còn bạn thì không, vậy thì bạn đổi môi trường khác thôi. Thưởng là optional chứ không phải base trong hợp đồng lao động, nó dựa theo kết quả lợi nhuận của công ty để thưởng cho anh em nhân viên đã cố gắng.
Còn muốn thưởng thì bạn có thể đề xuất như sau. Giả sử bạn nhận 12 tháng lương cứng, mỗi tháng 13 triệu. Công ty có lợi nhuận sẽ thưởng thêm 1 tháng lương, không thì không thưởng. Vậy bạn báo công ty cho bạn mỗi tháng 12 triệu và xin trả thành 13 tháng. Năm nào Tết cũng thưởng 1 tháng lương! Vừa thoả mãn mong muốn được thưởng của bản thân, vừa không để công ty phải khó xử. Bản chất các doanh nghiệp có thưởng hầu hết là vậy đó. Họ chia nhỏ hơn lương tháng thực tế bạn có thể nhận và chuyển nó thành các tháng lương thưởng mà thôi".
- "Cảm thấy công ty không ổn thì về lương thưởng, thì mình tìm cơ hội khác thôi bạn ơi. Chứ việc thưởng rất là nhạy cảm. Thứ nhất, chẳng có quy định nào bắt buộc doanh nghiệp phải thưởng cho nhân viên. Khi kí hợp đồng lao động cũng chẳng ai ghi vào trong hợp đồng chắc chắn có thưởng. Trong trường này chẳng ai vi phạm, thì cứ hợp đồng như nào làm thế đó. Thứ hai, về mặt tình cảm, bạn hỏi như thế này thì nguy cơ sếp bảo bạn là con người vụ lợi, sẽ khó khăn cho đôi bên nếu tiếp tục gắn bó rồi".
Cho đến hiện tại, câu chuyện này vẫn đang nhận về nhiều ý kiến trái chiều.
Tuy nhiên suy cho cùng, công ty không có trách nhiệm làm hài lòng và thoả mãn nhân viên, và nhân viên cũng cần có những lựa chọn back-up tốt hơn để không bao giờ bị động về một nguồn thu nhập.
Nhiều người rất đồng cảm và thương cho bạn nữ nhân viên trên khi không được thưởng Tết. Tuy nhiên, cũng rất khó chê trách doanh nghiệp khi chính công ty cũng đang phải thua lỗ (nếu đúng như lời người sếp nói). Có lẽ, chính bạn nữ nhân viên cũng đã có câu trả lời cho mình về tương lai ở công ty start-up này rồi.